Sebeplere yapışmak şirk değildir
01/07/2019 Pazartesi Köşe yazarı O.Ü
Sebeplere yapışmak sünnettir, sebeplerin yaptığına inanmak ise şirktir.
Sual: Allahü teâlânın sevgili kullarını vesile ederek dua etmek, şirk mi
olur?
Cevap: Hadîkada, (Ey insanlar! Çok gizli olan şirkten sakınınız!) hadîs-i
şerifi açıklanırken, buyuruluyor ki:
“Bu şirk, yalnız sebepleri görmek, Allahü teâlânın yarattığını
düşünmemektir. İşleri sebeplerin yaptığına inanmak, Allahü teâlâya şerik, ortak
yapmak olur.” Abdülhak-ı Dehlevî hazretleri, Eşi'at-ül-leme'ât kitabında
buyuruyor ki:
“Putlara tapmaya Şirk-i ekber denir. Küfür olan şirk
budur. Riya ile, gösteriş için ibadet, iyilik yapmaya Şirk-i asgar denir.
Bu küçük şirk küfür değildir.”
Hadîs-i şerifte, ruhlardan ve ölülerden bir şey istemeye şirk denmiyor.
Görünen veya görünmeyen şeylerden bir şey isterken, yani sebeplere yapışırken,
bu işi sebeplerin yaptığına inanmaya şirk deniyor. Sebeplere yapışmak
sünnettir, sebeplerin yaptığına inanmak ise şirktir. Sebepler, Allahü teâlânın
yaratmasına sebep olurlar. İşleri yapan sebepler değil, Allahü teâlâdır.
Herhangi bir sebebin, her istediğini yapabileceğine inanmak, onu Allahü teâlâya
ortak yapmak olur. Bu inançla, ondan bir şey istemek, ona ibadet etmek olur.
Sebebin yaratacağına inanmayıp, sebebe yapışınca, Allahü teâlânın yaratacağına
inanmak, sebebe tapınmak olmaz. Sebebe yapışmak olur.
Müslümanlar, diri ve ölülerden bir dilekte bulundukları zaman, bunların her
istediklerini kendilerinin yapacaklarına inanmıyorlar. Sebebe yapışınca,
dileklerini, Allahü teâlânın yaratacağına inanıyorlar. Bunun için,
Müslümanların ruhlardan ve ölülerden bir şey istemeleri, bunlara tapınmak
olmaz.
Allahü teâlâ, her şeyi sebep ile yaratıyor. Sebeplere yapışmamızı
emrediyor. Bunun için dileklerimize kavuşmak için, bunların sebeplerine
yapışıyoruz. Sebeplere yapışmak değil, sebeplerden beklemek, şirk oluyor. Her
istediklerini yapabileceklerine inanarak onlardan beklemek, şirk-i ekber
oluyor. Allahü teâlânın verdiği kuvvet ile yapacaklarına inanmak, şirk-i hafî
oluyor. Sebeplerden beklemeyip, onların yapacaklarına inanmayıp, yalnız Allahü
teâlânın yaratacağına inanarak, dileği yalnız Allahtan beklemek, İslâm dinine
uymak oluyor. Müslümanların ölülerden ve ruhlardan dilekte bulunmaları
böyledir. Böyle meşru dilekte bulunmaya Tevessül ve İstigâse denilmektedir.