Kötü huyları öğrenmek de farzdır
06/08/2022 Cumartesi Köşe yazarı O.Ü
Sû'i zan etmek, iyi
insanı fena, kötü bilmek gibi şeylerin haram olduğunu öğrenmek, her mümine
farz-ı ayındır.
Sual: Kadın olsun
erkek olsun her Müslümanın, kötü huyların neler olduğunu da öğrenmesi ve
kendini düzeltmesi de şart mıdır?
Cevap: Kalbe ait bilgileri,
yani ilm-i ahlak öğrenmek, her erkeğe ve kadına farz-ı ayındır. Mesel Hıkd,
yani kin bağlamak, Hased, başkasında bulunan nimetin onda olmayıp, kendinde
olmasını istemektir. Onda olduğu gibi, kendisinde de olmasını istemek hased
değildir. Buna Gıbta etmek, imrenmek denir ki sevaptır, Kibir, kendini büyük
bilmek, üstün görmektir. Kibirli olana karşı kendini büyük göstermek, kibir
olmaz, sadaka vermek gibi sevap olur, Sû'i zan etmek, iyi insanı fena, kötü
bilmek gibi şeylerin haram olduğunu öğrenmek, her mümine farz-ı ayındır.
Görülüyor ki, imanı,
yani Ehl-i sünnet itikadını kısaca öğrenmek ve iyi ve kötü huyları öğrenmek,
farz-ı ayındır. Yani, herkesin öğrenmesi farzdır.
Abdesti, guslü,
namazı, orucu ve haramları da, her Müslümanın öğrenmesi farz-ı ayındır.
Cenaze namazını, ölüye
hizmeti ve sanat ve ticaret bilgilerini ve bugünün silahlarını yapmak ve
kullanmak için, fen bilgilerini iyi öğrenmek farz-ı kifayedir. Yani lazım olan
kimselerin öğrenmesi farz olup, başkalarına farz olmaz. Fakat, lüzumu kadar
kimse öğrenmezse, bütün Müslümanlar, devlet ve millet, büyük günaha girer.
Doktor olacak kimsenin
lise ve tıbbiyyede okuması farz olup, mühendis olacak kimsenin tıbbiyyede
okuması farz değildir. İbni Âbidîn hazretleri Dürr-ül-muhtâr şerhinde buyuruyor
ki:
“Ulûm-i nakliyyeden
yani din bilgilerinden kendine lazım olanları öğrenmek farz-ı ayındır. Bundan
fazlasını öğrenmek ve ulûm-i akliyyeden faydalı olanları öğrenmek farz-ı
kifayedir.”
İbni Âbidîn hazretleri
namazda kıraati anlatırken buyuruyor ki:
“Bir ayet ezberlemek,
herkese farz-ı ayındır. Fatihayı ve üç ayet veya bir kısa sure ezberlemek
vaciptir. Kur’ân-ı kerimin hepsini ezberlemek farz-ı kifayedir. Kendine lazım
olmayan fıkıh bilgilerini öğrenmek, hafız olmaktan daha iyidir.”
Yine İbni Âbidînde;
“Başkalarına öğretmek
için ilim öğrenmek, kendi işlemesi için öğrenmekten daha sevaptır” buyuruluyor.
Sual: Cami kapılarını
kilitlemenin dinen mahzuru var mıdır?
Cevap: İbni Âbidînde
buyuruluyor ki:
“Cami kapısını kilitlemek mekruhtur. Hırsız tehlikesi varsa, mekruh olmaz.”
