"Sevenin ve âşığın kendi irâdesi yoktur!"
07/03/2023 Salı Köşe yazarı V.T
Seyyid Ayderûs hazretleri evliyânın büyüklerindendir. İsmi Ebû
Bekr bin Abdullah Şâzilî'dir. 1447 (H.851) senesinde Yemen’de Terim'de doğdu.
İlk temel bilgileri babasından öğrendikten sonra beldesinde bulunan âlimlerden
ilim öğrendi ve çok talebe yetiştirdi. 1508 (H.914)'de Aden'de vefât etti.
Ayderûs hazretleri, fakirlere yardım etmek ve ihtiyaçlarını
görmek için çok borç para isterdi. Hattâ borçları iki yüz bin dinârı geçti.
Bununla birlikte o, zâhiren ödeyememe korkusu içinde görünmüyordu. Sonunda
bâzıları onu kötülediler. O, şöyle buyurdu: "Rabbimle benim arama
girmeyiniz. Ben bu şekilde aldığım parayı, O'nun rızâsından başka yere sarf
etmedim. Rabbim, benim borcumu ödemeden, beni bu dünyâdan çıkarmayacağını bana
vâdetti." Söylediği gibi oldu. Allahü teâlâ, kendi nezdinde ihsânı bol
birinin vâsıtasıyla, ölmeden önce onun borcunun ödenmesini kolaylaştırdı. Emîr
Nâsıruddîn bin Abdullah, Ayderûs'un oğluyla parayı gönderdi. Sonra çarşıda;
"Kimin Ebû Bekr Ayderûs'ta alacağı varsa gelsin!" diye nidâ edildi ve
bütün borçları ödendi...
Bu mübarek zat, sohbetlerinde buyurdu ki:
Hakk'ın irâdesine râzı olan kendi irâdesini terk ettiği zaman
mürîd olur. Sevenin ve âşığın kendi irâdesi yoktur ki, murâdı olsun. Hakkı
irâde eden, Hakk'ın irâde ettiğinden başka bir şey irâde etmez. Murâdı Hak
olanın Hakk'ın murâdından başka murâdı olmaz. Hak bir kimseyi irâde ederse, o
kimse Hak'tan başka bir şey irâde etmez. Hakk'ın murâdı olan bir kimsenin
murâdı sâdece Hak olur."
"Fütüvvet nedir?" diye soranlara da; "Fütüvvet,
Peygamber efendimizin güzel ahlâkından biridir. Bunun içindir ki, mahşer
gününde herkes; "Ben! Ben!" derken, O; "Ümmetim! Ümmetim!"
diye yalvaracaktır" buyurdu.
Allahü teâlâdan korkmak husûsunda buyurdu ki: "Korkunun havf, haşyet ve heybet gibi çeşitli mertebeleri vardır. Havf, îmânın şartındandır. Bunun ispatı, Allahü teâlânın Kur'ân-ı kerîmde meâlen; "Eğer mümin iseniz benden korkunuz." (Âl-i İmrân sûresi: 187) buyurmuş olmasıdır. Haşyet, ilmin şartındandır. Allahü teâlâ bu hususta meâlen; "Allah'tan ancak âlim olan kullar korkar." (Fâtır sûresi: 28) buyurmuştur. Heybet, mârifetin (Allahü teâlâyı tanımanın) şartıdır. Bu hususta da Allahü teâlâ; "Allah sizi kendinden sakındırmaktadır." (Âl-i İmrân sûresi: 28) buyurmuştur."