Beyaz ve siyah iplikten maksat
07/05/2019 Salı Köşe yazarı O.Ü
Âyet-i
kerime meali: "Beyaz iplik siyahtan ayırt edilinceye kadar
yiyiniz, içiniz!"
Sual: Kur’ânda, yeme ve içme zamanının
sonunu bildiren beyaz ve siyah iplikten maksat nedir, ne anlatılmaktadır?
Cevap: Konu
ile alakalı olarak Rıyâd-un-nâsıhîn kitabında deniyor ki:
“Bakara sûresindeki bir âyet-i kerimede
mealen; (Beyaz iplik siyahtan ayırt edilinceye kadar yiyiniz, içiniz!) buyurulmuştur.
Bu ipliklerin, gündüzün beyazlığı ile gecenin siyahlığı olduklarını anlatmak
için, daha sonra (Fecrin) kelimesi nazil oldu. Gündüzün
beyazlığı ile gecenin siyahlığı, iplik gibi birbirinden ayrılınca, oruca
başlanacağı anlaşıldı.” Mecma'ul-enhür ve Hindiyyede deniyor ki:
“Hanefî mezhebi âlimlerinin çoğuna göre,
ufkun bir yerinde beyazlık başlayınca, İmsak vakti olup, oruca başlanır.”
Bundan 15 dakika sonra beyazlık ufuk
üzerine ip gibi yayılınca, sabah namazı vakti başlar. Böyle yapmak ihtiyatlı
olur. Yani tedbirli, iyi olur. Namazı da, orucu da, bütün âlimlere göre sahih
olur. Oruca ikinci vaktinden sonra başlamışsa, şüpheli olur. Astronomik
hesaplar ile birinci vakit bulunmakta ve takvimlere birinci vakit
yazılmaktadır. Şimdi, bazı takvimlere ikinci vaktin hatta bundan sonra başlayan
kızıllığın yayıldığı zamanın yazıldığı görülüyor. Bu yeni takvimlere uyanların
oruçları sahih olmaz. İmsakın iki vakti arasındaki on dakika kadar zamana İhtiyat
zamanı denir. Bu zamana temkin demek doğru değildir. İmsakı şüpheli zamana
geciktirmenin mekruh olduğu, Bahr-ür-râık kitabı da bildirmektedir. Hele
kızıllığın sonunda başlanılan oruçlar hiç sahih olmaz.
***
Sual: Ramazan ayına mahsus, Müslümanlar
için bildirilen bir müjde var mıdır?
Cevap: Konu
ile alakalı olarak, İmâm-ı Beyhekî hazretlerinin haber verdiği hadîs-i şerifte
buyruluyor ki:
(Allahü teâlâ benim ümmetime, ramazan-ı
şerifte beş şey ihsan eder ki, bunları hiçbir Peygambere vermemiştir:
1- Ramazanın birinci gecesi, Allahü
teâlâ müminlere rahmet eder. Rahmet ile baktığı kuluna hiç azap etmez. 2-
İftar zamanında, oruçlunun ağız kokusu, Allahü teâlâya, her kokudan daha
güzel gelir. 3- Melekler, ramazanın her gece ve gündüzünde, oruç tutanların
affolması için dua eder. 4- Allahü teâlâ, oruç tutanlara, ahirette vermek
için, ramazan-ı şerifte Cennette yer tayin eder. 5- Ramazan-ı şerifin son
günü, oruç tutan müminlerin hepsini affeder.)