İhtiyaç eşyasının içine neler girmektedir?
08/04/2023 Cumartesi Köşe yazarı O.Ü
Sual: İhtiyaç eşyası ne
demektir, neler ihtiyaç eşyasının içine girmektedir?
Cevap: İhtiyaç
eşyası demek, kıymetleri ne kadar çok olursa olsun, bir ev, bir aylık yiyecek,
her yıl üç kat elbise, çamaşır, evde kullanılan eşya ve aletler, binecek
vasıtası, meslek kitapları ve ödeyeceği borçlarıdır. Bu eşyanın mevcut olması
şart değildir. Eğer mevcut iseler, zekât, fıtra ve kurban için nisap hesabına
katılmazlar. Ticaret için olmayan, ihtiyacından artan eşya, kiradaki evler,
evindeki süs eşyası, yere serili olmayan halılar, kullanılmayan fazla ev
eşyası, sanat ve ticaret aletleri, burada ihtiyaç eşyası sayılmaz. Bunlar fıtra
ve kurban için, nisap hesabına katılır. Oturduğu ev büyük ise, ihtiyacından fazla,
kullanılmayan odaların nisaba katılmaması sahihtir.
Sual:
Bazı kimseler, “oruç uzun günlere denk geldiğinde, niyetlenmeyin, kısa günlerde
kaza edersiniz” diyorlar. Böyle söylemek doğru olur mu?
Cevap: Konu
ile alakalı olarak Behcet-ül-fetâvâda deniyor ki:
“Ramazan-ı şerif, yaz aylarından birine geldiği zaman, din adamı
şekline giren birisi, Müslümanlara; “Oruca niyet etmeyip, oruç tutmaz iseniz ve
kışın kısa günlerde kaza ederseniz, caiz olur. Ramazanda oruca niyet etmeden,
yer içerseniz, keffaret lazım olmaz” diyerek gençlere, talebeye, işçiye oruç
tutturmazsa, bu kimse şiddetle cezalandırılır. Böyle söylemesi menedilir.”
Sual:
Dinimizde sadece zekât verecek durumda olana mı zengin denir?
Cevap: Sadaka-i
fıtır ve kurban nisabına malik olana da zengin denir. Bunların sadaka-i fıtır
vermesi vacip olur. Mükellef yani akıllı, baliğ ve mukim iseler, kurban
kesmeleri de vacip olur. Bunların zekât alması haram olur ve fakir olan kadın
mahrem akrabasına, çalışamayan fakir erkek akrabasına yardım etmesi de vacip
olur.
Sual:
Fıtra için buğday ve un vermekte zorlanan bir kimse, bunların yerine ekmek de
verebilir mi?
Cevap: Bir
kimseye, fıtra için, buğday, un vermek de güç olursa, bunların kıymeti kadar,
ekmek veya mısır verebilir. Ekmek ve mısır verirken, ağırlığa değil, parasına,
kıymetine bakılır.
Sual:
Vaktinde kılınmayan teravih namazı, daha sonra kaza edilebilir mi?
Cevap: Kılınmayan teravih namazı kaza edilmez. Kaza edilirse, nafile kılınmış olur, teravih olmaz.