İcâzet ve hilâfet ne demektir?
10/12/2021 Cuma Köşe yazarı O.Ü
İcâzet ve hilâfet,
taliplerin kalblerine ihlas yerleştirmesi için, olgun birisine izin vermek demektir.
Sual: Tasavvuf
kitaplarında, icazet aldı, halifesi oldu gibi tabirler geçiyor, ne demektir
bunlar?
Cevap: İcâzet ve
hilâfet, taliplerin kalblerine ihlas yerleştirmesi için, olgun birisine izin
vermek demektir. Kendisine izin verilen zata Halife veya Vesile denir.
Kendisine izin verilecek zatın bâtınının yani kalbi ve diğer dört latîfesinin
nisbete ve hâllere kavuşmuş olması, kötü huylardan temizlenmiş, iyi huylarla
süslenmiş olması ve sabır, tevekkül, kanaat, rıza, teslim sahibi olması,
dünyaya düşkün olmaması lazımdır. Bu yüksek mertebe, ancak Selef-i sâlihîne
uymakla ele geçebilir. Eshab-ı kiram ile Tabiin-i ızama Selef-i sâlihîn denir.
Üçüncü ve dördüncü asırlarda gelen islam âlimlerine, Halef-i sâdıkîn denir.
Bu hâller ve keyfiyetler kalbde hasıl olmadan, vaaz etmesi için izin vermek
haramdır. Tasavvuf büyüklerinin yolunu bozmak olur. Birisini mağrur yapmak,
kendini beğenmesine sebep olmak, bir talibi acemi ellere düşürerek mahrum
etmek, akla da, İslamiyete de uygun değildir. Zamanımızda hakiki tarikat,
mürşid, mürid, şeyh yok gibidir. Vardır diyenlere, şeyh olduğunu söyliyenlere
inanmamalıdır. Sahte şeyhlerin, cahil tarikatçıların tuzaklarına düşmemek için
uyanık olmalıdır.
Sual: Yemeyi, içmeyi
terk etmek, dinen uygun mudur?
Cevap: Yemeyip, içmeyip,
açlıktan, susuzluktan ölen, günaha girer. Hâlbuki, ilaç almayıp ölen, günaha
girmez. Namazı ayakta kılacak ve oruç tutacak kadar gıda almak farzdır.
Doyuncaya kadar yiyip içmek mubahtır. Doyduktan sonra yemek, içmek haramdır.
Yalnız sahurda ve misafiri utandırmamak için haram olmaz. Çeşitli meyve, tatlı
yemek, içmek caiz ise de, vazgeçmek iyidir. Sofrada, lüzumundan fazla, çeşitli
yemekler bulundurmak israftır. İbadete kuvvetlenmek ve misafir için
bulundurmak, israf olmaz. Lüzumundan fazla ekmek bulundurmak da böyledir.
Sual: İlaç diye
satılan tiryak nedir, neden yapılmıştır, kullanmak caiz midir?
Cevap: Tiryak, afyon demektir. Afyona alışmış olanlara tiryaki denir. Eski Yunan hekimlerinin, zehirlenmelere karşı yaptıkları bir ilaca da denir. İçinde afyon, yılan eti ve ispirto vardır. Tiryak denilen ilaçta, yılan eti, ispirto varsa, içmesi haram, satması caizdir. Bunların bulunduğu bilinmiyorsa, içmek de caiz olur.
