Tasavvuf büyükleri, dîne uyan âlimlerdir
11/01/2023 Çarşamba Köşe yazarı V.T
Cemâleddîn Mehmed Efendi Osmanlı
âlim ve velîlerdendir. Amasya'da doğdu. Burada bir müddet ilim tahsil ettikten
sonra Aksaray'a giderek Alâeddîn Halvetî hazretlerinin sohbet ve hizmetiyle
şereflendi. Fâtih Sultan Mehmed Han onu İstanbul'a dâvet edince,
Kocamustafapaşa dergâhında yıllarca talebe yetiştirdi. Yetiştirdiği âlim ve
velîlerin başında Sünbül Sinan Efendi gelmektedir. Başka bir halîfesi de
Kastamonulu Şeyh Şâbân-ı Velî hazretlerinin hocası Hayreddîn-i Tokâdî idi. 1493
(H. 899) senesinde hac yolculuğu esnâsında vefât etti. Sohbetlerinde buyurdu ki:
"Belâ ve musîbet, âriflerin kandili, müridlerin uyanıklığı, gâfillerin de
helâkıdır."
"Tasavvuf yollarından yalnız Resûlullah'ın izinde
gidenlerin yolu, insanı kemâle ulaştırır. Başka yollar çıkmaz sokağa
benzer."
"Kur'ân-ı kerîmin çizdiği sınırları gözetmeyen ve hadîs-i
şerîfleri bilmeyen kimse, mürşid, yol gösterici olamaz. Çünkü tasavvuf yolu,
Allahü teâlânın kitâbına ve Resûlullah'ın sünnetine bağlıdır. Tasavvuf
büyükleri, dîne uyan âlimlerdir. Resûlullah'ın vârisleridir. Sözlerinde,
işlerinde ve huylarında hep Resûlullah'a uyarlar. Yâ Rabbî! O büyüklerden feyiz
almamızı, bereketlenmemizi nasîb eyle. Âmin! Her zaman söylüyorum ve
bildiriyorum ki, Resûlullah'a uymakta gevşeklik eden, O'nun sünnet-i
seniyyesini terk eden mutasavvıf olamaz. Onu Allah adamı sanmayınız! Onun
dünyâdan kaçınır görünmesine, hârikalar göstermesine aldanmayınız! Onun zühd ve
tevekkül ve mârifetler anlatan sözlerini kendinden bilmeyiniz!"
Birisi yanına gelip; "Bana nasîhat et" deyince;
"Kim sana Allah yolunu gösterirse, onunla berâber ol ve kim sana dünyâ
yolunu gösterirse ondan uzak dur." buyurdu.
"Allahü teâlânın ihsân ettiği nîmetlerin çokluğunu
göreceksin. Bir de, O'na karşı yaptığın ibâdet ve tâatlardaki kusurlarını
göreceksin. Bu iki görüş arasında meydana gelen hâle hayâ denir."
"Kimde şu dört haslet bulunursa, bu hasletler o kimseyi
yüksek derecelere kavuşturur. Hem Allahü teâlânın katında, hem de insanlar
yanında kıymeti çok olur.
1. Hilm (yumuşaklık ve sabır) sâhibi olmak, 2. İlim sâhibi
olmak, 3. Cömert olmak, 4. Güzel ahlâk sâhibi olmak.
Yine dört haslet vardır ki, bu hasletler de sâhibini en aşağı
derecelere düşürür. Allahü teâlâ katında ve insanların yanında sevilmeyen
birisi olur.
1. Kibir (büyüklenme), 2. Ucb (amellerini beğenmek), 3. Cimrilik, 4. Kötü ahlâk."
