Bir ibadetin yapılmasında harac varsa
12/04/2020 Pazar Köşe yazarı O.Ü
Bir işin yapılmasında güçlük bulunursa, başka mezhebe uyarak yapmak caiz
olur.
Sual: Bir Müslüman, kendi mezhebinde bir ibadeti yapmakta güçlük çekerse,
başka bir mezhebi taklit ederek yapabilir mi?
Cevap: Bir işin yapılmasında harac, güçlük bulunursa, yani kendi mezhebine
göre yapmasına imkân olmayan bir işi, başka mezhebe uyarak yapmak caiz olur.
Fakat, ikinci mezhebin o işe bağlı olan şartlarını, yani farzlarını ve
müfsidlerini gözetmesi lazımdır. Hanefi mezhebi âlimlerinin, böyle işlerde,
Maliki mezhebini taklit etmeye fetva verdikleri, ibni Âbidînin Nikâh-ı ric'î
kısmında yazılıdır.
***
Sual: Dinin bildirdiği hükümleri elde etmekte temel kaynak kaç tanedir ve
bu kaynaklar her Müslüman için midir?
Cevap: Edille-i şeriyye yani, din bilgilerinde, müctehid imâmlara senet,
kaynak dörttür: Bunlar; Kur'ân-ı kerîm, Hadis-i şerifler, İcmâ'ı ümmet ve
Kıyâs-ı fükahâ’dır.
Müctehidler, bir işin nasıl yapılacağını, Kur'ân-ı kerimde açık olarak
bulamazlarsa, hadis-i şeriflere bakarlar. Hadis-i şeriflerde de açıkça
bulamazlarsa, bu iş için, İcmâ var ise, öyle yapılmasını bildirirler. İcmâ söz
birliği demektir. Yani, bu işi, Eshâb-ı kiramın hepsinin aynı suretle yapması
veya söylemesi demektir. Eshâb-ı kiramdan sonra gelen tâbiinin de icmâ'ı
delildir, senettir. Daha sonra gelenlerin, hele bu zamandaki insanların, dinde
reformcuların, din cahillerinin yaptıkları, söyledikleri şeye, icmâ denmez.
***
Sual: Peygamber efendimizden sonra dört büyük halife zamanında, Müslümanlar
arasında ayrılıklar oldu mu?
Cevap: Hulefâ-i râşidin zamanı, otuz sene idi. Bu otuz sene, Peygamber
efendimizin zamanı gibi güzel geçti. Bu dört halifeden sonra, Ehl-i islam
arasında, bidatler ve yanlış yollar meydana çıkarak, nice kimseler doğru yoldan
ayrıldı. Yalnız, Eshâb-ı kiram gibi iman edenler, dinin bildirdiği emir ve
yasaklara, onlar gibi tabi olanlar kurtuldu ki, bunların yoluna Ehl-i sünnet
vel-cemâ'at fırkası denir.
***
Sual: Peygamberlerin üstünleri var mıdır, varsa hangileridir?
Cevap: Muhammed aleyhisselam Habibullah, İbrahim aleyhisselam Halilullah,
Musa aleyhisselam Kelimullah, İsa aleyhisselam Rûhullah, Âdem aleyhisselam
Safiyyullah, Nuh aleyhisselem Neciyyullahdır. Bu altısı, diğer Peygamberlerden
üstündür. Bunlara Ülül'azm denir. Hepsinin üstünü, Muhammed
aleyhisselamdır.
