12/08/2024 Pazartesi Köşe yazarı V.T

Bir kimse ibadetlerini yapar, hep Allahü teâlâyı hatırlarsa, dünya (insanı Allahü teâlâdan uzaklaştıran şeyler) ondan uzaklaşır.

Süfyân bin Uyeyne hazretleri Tebe-i tâbiînin büyüklerden olup fıkıh, hadîs âlimi ve velilerdendir. 725 (H.107) senesinde Kûfe'de doğdu. 813 (H.198) senesinde Mekke-i mükerremede vefat etti. Zührî, Şa'bî, Amr ibni Dînâr, Abdullah bin Dînâr gibi büyük âlimlerden hadîs-i şerif rivayet etti. Babası tarafından Mekke-i mükerremeye götürüldü. Oraya yerleşti. İmâm-ı A'zam Ebû Hanîfe ile görüşüp sohbet etti. Yetmiş defa hac yaptı. Fıkıh ilminde İmâm-ı Şâfiî hazretlerine ders verdi. Kendisinden İmâm-ı A'meş, Süfyân-ı Sevrî, İbn-i Mübârek, İmâm-ı Şâfiî, Ahmed bin Hanbel gibi zatlar hadîs rivayet ettiler.

Süfyân bin Uyeyne rahmetullahi aleyh çok dua ederdi. Bu hususta buyurdu ki: "Bir kimsenin kusurları, onu dua etmekten alıkoymasın. Çünkü Allahü teâlâ, en kötü mahluk olan şeytanın bile duasını kabul etmiştir."

Bir kimse Süfyân bin Uyeyne'ye gelerek; "Ben zühd sâhibi yâni dünyadan ve dünyalıklardan kaçınan, şüpheli olur korkusuyla mubahları bile terk eden bir âlim görmek istiyorum. Bana öyle birisini gösterebilir misin?" dedi. Süfyân bin Uyeyne o kimseye; "Zühd, sırf helal olan rızıkta olur. Bu zamanda rızkını helalinden temin edebilmek mümkün mü ki siz öyle birini arıyorsunuz?” cevabını verdi.
Süfyân bin Uyeyne hazretleri insanların övmesine ve yermesine aldırmazdı. Buyurdu ki: "İnsanların benim yüzümden günaha girmelerinden korkmasaydım, insanların beni gıybet edip kötülemelerini, beni övmelerinden daha çok isterdim. Çünkü gıybet eden, kötüleyen kimseler günahlarımı almakta, sevaplarını bana vermekteler. Hâlbuki, insanların beni medhetmelerinin, çok övmelerinin bana bir faydası yoktur. Hatta, beni överken, bende olmayan hâlleri bildirmeleri, yani yalan söylemeleri de mümkündür."

Kendisi dünyadan uzak olduğu gibi, insanların da dünyaya meyletmemelerini isterdi. Buyurdu ki: "Bir kimse ibadetlerini yapar, hep Allahü teâlâyı hatırlarsa, dünya (insanı Allahü teâlâdan uzaklaştıran şeyler) ondan uzaklaşır. Allahü teâlâyı hatırlamaktan gafil oldukça da dünya ona yaklaşır. İbadetlerden ve Allahü teâlâyı hatırlamaktan maksat, dünyayı kendinden uzaklaştırmak içindir. İnsanlar bir yerde toplanıp, Allahü teâlâdan bahsettiklerinde, şeytan ve dünya oradan uzaklaşırlar. Şeytan dünyaya der ki: "Bu insanların ne yaptığını görüyor musun?" Dünya; "Şimdi onlara yaklaşma. Birbirlerinden ayrıldıkları zaman, ben onları tek tek yakalar sana teslim ederim" der."