Teganni ederek ezan okumak
14/03/2020 Cumartesi Köşe yazarı O.Ü
Mûsiki perdelerine uyarak okuyan kimse, ezan okumaya ehil değildir!..
Sual: "Ezanı ve Kur’ânı, mutlaka belli bir makamla okumak
lazımdır" diyenler oluyor. Gerçekten ezanı ve Kur’ânı bu şekilde mi
okumalıdır?
Cevap: Konu ile alakalı olarak Berîkada deniyor ki:
“Namaz vakitlerini bilmeyen ve teganni, elhan ederek, yani mûsiki
perdelerine uyarak okuyan kimse, ezan okumaya ehil değildir. Bunu müezzin yapmak
caiz değildir, büyük günahtır. Kur’ân-ı kerimi, zikri, duayı elhan ile okumanın
söz birliği ile haram olduğu Bezzâziyyede yazılıdır. Ezan okumak da ve
vaktinden evvel okumak da böyledir. Ezan okurken, yalnız iki 'Hayye
alâ...’da teganni etmeye izin verilmiştir. Kur’ân-ı kerim okumakta
teganniye izin verilmesi, Allahü teâlâdan korkarak okuyunuz demektir. Bu da,
tecvit ilmine uyarak okumakla olur. Yoksa, harfleri, kelimeleri değiştirerek
manayı, nazmı bozarak teganni etmek söz birliği ile haramdır. Kur’ân-ı kerimi
ve ezanı tercî ile okumak, hadis-i şerif ile menedildi. Tercî, sesi yükseltip
alçaltarak okumaktır. Böyle okunanı dinlemek de haramdır. Vaktinden önce
teganni ile okunan, Arabi olmayan ve cünübün, kadının okuduğu ezanı duyan da
söylemez. Bir ezanı işitip söyleyen kimse, başka yerde okunan ezanları duyunca
artık söylemez. 'Hayye alâ...’ları duyunca bunları söylemeyip 'Lâ havle ve lâ
kuvvete illâ billâh' der. Ezandan sonra, salevat getirilir. Sonra ezan
duası okunur. İkinci 'Eşhedü enne Muhammeden resûlullah' söyleyince, iki
baş parmağın tırnaklarını öptükten sonra, iki göz üzerine sürmek müstehaptır.
Bunu bildiren hadis-i şerif, Merâkıl-felâhın Tahtâvî haşiyesinde yazılı ise de,
İbni Âbidîn hazretleri bu hadisin zayıf olduğunu bildirdiği gibi, Hazînet-ül-meârifte
de yazılıdır. İkâmette böyle yapılmaz. İkâmeti işitenin tekrar etmesi sünnet
değil, müstehaptır. İkâmet okunurken camiye giren kimse, oturur, ayakta
beklemez. Müezzin efendi, 'hayye-alelfelâh...' derken, herkesle beraber
kalkar.”
***
Sual: Camide, cemaatin gerisinde, imama uyarak namaz kılınabilir mi?
Cevap: İmamla cemaat arasında, iki saftan fazla boş meydan veya büyük havuz
bulunursa, bunun gerisinde olanların, imama uyması caiz ise de, yalnız kılması
mekruh olur. Havuzun ve meydanın iki yanlarında cemaatin bulunması şart
değildir. Mescide bitişik açık ve kapalı yerler, odalar da böyledir.
