Yemek, lezzet almak niyetiyle yenmez!..
14/03/2021 Pazar Köşe yazarı V.T
Açlığı gidermek, ibâdetleri yapabilecek kuvveti, enerjiyi kazanmak için
yemelidir.
Ebûishakzade İshak Efendi 83. Osmanlı Şeyhülislâmıdır. 1090'da (m. 1679)
İstanbul'da doğdu. Medrese tahsilinden sonra müderrislik, İstanbul kadılığı,
Anadolu ve Rumeli kadıaskerliğinden sonra Şeyhülislâmlığa getirildi. 1147'de
(m. 1734) İstanbul'da vefat etti. Bir dersinde buyurdu ki:
Yeme-içme âdâbı: Allahü teâlâ Kur’ân-ı kerîmde meâlen; “Yiyin,
için isrâf etmeyin. Çünkü Allahü teâlâ isrâf edenleri sevmez” (A’râf-31)
buyuruyor. Peygamber efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem) bir hadîs-i
şerîfte, “Sizden biriniz bir şey yediği zaman
(Bismillâhirrahmânirrahim) desin. Eğer başında Besmeleyi unutur. Sonra
hatırlarsa, (Bismillahi evvelühu ve âhıruhu) desin” buyurdu.
Yine Resûl-i ekrem yemek kabını işâret buyurarak, “Onun kenarlarından
yiyiniz. Ortasından yemeyiniz. Çünkü bereket, yemeğin ortasına
iner” buyurdu...
Rızık husûsunda merak etmemeli, endişe etmemelidir. Bütün vaktini bununla
geçirmemelidir. Allahü teâlâ Kur’ân-ı kerîmde meâlen; “Nice hayvanlar
vardır ki, rızkını yüklenip taşımaya güçleri yetmez. Onlara da, size de, rızkı
Allahü teâlâ verir. Allahü teâlâ Semî’dir. Alîmdir” buyuruyor.
(Ankebût-60).
Yemek yerken, açlığı gidermek, nefse hakkını vermek ibâdet ve tâatleri
yapabilecek kuvveti, enerjiyi kazanmak kastedilir. Yoksa, yemek, lezzet almak
niyetiyle yenmez. Peygamber efendimiz (aleyhisselâm) bir hadîs-i
şerîfte “Nefsin, insan üzerinde hakkı vardır” buyurdular. Büyük zâtlardan
birisine, “Tasavvuf ehli nasıl yemek yerler?” diye sorulunca, “Hastanın, şifa
bulmak ümidi ile ilâç alması gibi” diye cevap verdi...
Yemek yerken; midenin üçte biri yemek için, üçte biri su için, üçte biri de
hava için ayrılmalıdır...
Yemek hazır iken beklememeli, vakti yemekle geçirmemeli. Yemeği normal
zamanı içinde bitirmeli.
Yemek yerken, hiçbir yemeği kötülememelidir. Ebû Hüreyre (radıyallahü
anh) “Resûlullah efendimiz, hiçbir yemeği asla kötülemedi” buyurdu...
Acıkmadan yememeli, acıkınca yemelidir. Peygamber efendimiz bir hadîs-i
şerîfte “Yediğiniz yemekleri, Allahü teâlâyı anarak ve namaz kılmak
sûretiyle eritiniz. Tok karınla uyumayınız. Yoksa kalbiniz kasavetli
olur” buyurdu...
Yemeği yalnız yememelidir. Ailesi veya arkadaşları ile yemelidir. Çünkü
Resûlullah efendimiz hadîs-i şerîflerinde buyurdu ki:
“En hayırlı yemek, yiyenlerin çok bulunduğu yemektir.”
“Dostlarla beraber yemek yemek, şifâdır.”