Âlim olduğunu söyleyen, cahildir!
15/01/2022 Cumartesi Köşe yazarı O.Ü
"Bilmiyorum,
öğrenip de söylerim" diyen kimsenin, derin âlim olduğu anlaşılır.
Sual: Bazı kimseler,
ben şu kadar kitap okudum, bilgi edinmek için şu kadar ömür tükettim diyerek
övünmektedir. Böyle söylemek ve övünmek dinen uygun mudur?
Cevap: Peygamber
efendimiz bir hadis-i şeriflerinde;
(Âlim olduğunu
söyleyen kimse, cahildir) buyurmuştur.
Her sorulana cevap
veren, her gördüğünden mana çıkaran ve her yerde bilgi satan kimse, cahilliğini
ortaya koyar. Bilmiyorum, öğrenip de söylerim diyen kimsenin, derin âlim olduğu
anlaşılır. Resûlullah efendimize;
-En kıymetli yer
neresidir, denildikte, cevaben;
-Bilmiyorum, Rabbim
bildirirse söylerim buyurmuştur. Bunu Cebrâîl aleyhisselama sormuş, ondan
da, aynı cevabı almıştır. O da, Allahü teâlâya sormuş,
(Mescidler)dir cevabını almıştır.
A'râf sûresinin;
(Affet ve ma'rûfu
emret) meâlindeki yüzdoksansekizinci âyet-i kerimesi gelince, Cebrâîl
aleyhisselamdan bunu açıklamasını istemiş, o da;
-Rabbimden öğreneyim,
diyerek gitmiştir. Tekrar geldiğinde, Allahü teâlâ; (Senden uzaklaşana
yaklaş! Senden esirgeyene ihsan et! Sana zulmedenleri affet!) emrini
verdi dedi. İmamı-ı Şa'bî hazretleri, kendisine sorulanlardan birine bilmiyorum
deyince;
-Sen Irak memleketinin
müftîsisin. Bilmiyorum demek, sana yakışır mı? Dediklerinde;
-Meleklerin üstünleri
bilmiyoruz dediler. Benim söylememden ne çıkar, buyurdu.
İmâm-ı Ebû Yusuf
hazretleri, bir suale bilmiyorum deyince;
-Hem Beyt-ül-mâldan
maaş alıyorsun, hem de cevap vermiyorsun, dediler.
-Beyt-ül-mâldan,
bildiklerim kadar ücret alıyorum. Bilmediklerim için alsaydım, Beyt-ül-mâlda
bulunanların hepsi yetişmezdi dedi.
Nefsine uymayan cahil
ile arkadaşlık etmek, nefsinin esiri olan din adamı ile arkadaşlık etmekten
iyidir. Din adamı olduğu için tekebbür etmek, cahil olmanın alametidir. Çünkü,
ilim, tevazuya sebep olur, kibirden meneder, uzaklaştırır.
(İslamiyet her tarafa yayılacaktır. Hatta, İslam tacirleri, ticaret için büyük denizlerde serbest yolculuk yapacaklar ve gazilerin atları başka memleketlere yayılacaklardır. Sonra, hafızlar türeyecek, benden daha iyi okuyan var mı? Benden daha çok bilen var mı? diyeceklerdir. Cehennemin odunları bunlardır) hadis-i şerifinden anlaşılıyor ki, riya ile okumaları ve tekebbür etmeleri, kibirlenmeleri kendilerini Cehenneme sürükleyecektir.
