"Geçmiş hükümdarların hâllerinden hisse çıkar!"
15/05/2021 Cumartesi Köşe yazarı A.D
"Tayinlerde, tecrübeli, işinin ehli olanları tercih et! Halkın erzakı
üzerinde çok dur!.. Meşguliyetin, seni bundan alıkoymasın."
Abdullah bin Tahir, Abbâsîler zamanında yaşamış, insanları güzel idare
etmekte mahir bir vali idi. Oğlu, Rakka Valiliğine tayin edilince buna uzun bir
nasihat mektubu yazdı. Daha sonra bu mektup Halîfe’nin eline geçti.
Halife, bu nasihatleri çok beğenerek çoğaltıp bütün valilere gönderdi. Bu
mektupta, devlet adamlarının istifade edebileceği şu nasihatler yazıyordu:
*Her zaman Allahtan kork! O'nun emirlerinin hilâfına bir iş yapma! Allahü
teâlânın sana ihsan ettiği nimetleri âhirete hazırlanmakta kullan!
*Üzerinde önemle duracağın şey namazdır. Güzel abdest alarak, erkânına
dikkat ederek beş vakit namazını mutlaka zamanında kıl! Namaz insanı
kötülüklerden uzaklaştırır. Çünkü (Ankebut) sûresinde meâlen, (Doğru
kılınan namaz, insanı fahşadan ve münkerden mutlaka uzaklaştırır) buyuruluyor.
*İdaren altında bulunan kimselere şefkat ve merhametle davran! Onların hak
ve hukuklarını koru! Herkese karşı âdil ol!
*Âlimlerin kıymetini bil! Her zaman onlara danış. Onlara danışmadan bir iş
yapma! Sen âlimlere saygı gösterirsen, idaren altında olan kimseler de sana
saygı ve hürmet gösterirler.
*İdaren altında bulunanlar hakkında, kesin olarak ispat edilmeden ithamda
bulunma! Çünkü temiz kimselere ithamda bulunmak büyük günahtır.
*Verdiğin herhangi bir sözü mutlaka yerine getir! Herkese iyilik yapmağa
çalış! İdaren altında bulunanların kusurlarını, ayıplarını görmezlikten gel!
*Doğruluk ve iyilik sahibi kimseleri çok sev! Doğruluk üzere iş yapanlara
her zaman yardımcı ol! Zayıflara yardım eyle! Akrabanı ziyaret et!
*Kötü arzulardan ve zulümden çok kaçın! Hatta bunları hatırına bile
getirme! Kızdığın zaman kendine hâkim ol! "Ben başta bulunuyorum.
İstediğimi yaparım!" düşüncesine sakın kapılma! Böyle düşünmek Allahü
teâlâya uzak olmanın alâmetidir.
*Hasenatını, iyiliklerini çok eyle! Maldan bâki kalacak, âhirete yarayacak
olandır. Nimete şükredenleri iyi tanı, onları mükâfatlandır! Nimete nankörlük
edenlere iyilikte bulunma! Haini emin kabul etme! Kendini beğenme. Şımararak,
gururlanarak yürüme!..
*İdaren altındaki kimselerin, ihtiyaçlarını gözet! Maaşlarını artır!
İnsanlara iyilikte bulunmak, onların ihtiyaçlarını görmek büyük nimettir. Bunu
elden kaçırma!
*Bugünkü işini yarına bırakma! Yaptıklarını başa kakma!
*Tayinlerde, tecrübeli, işinin ehli olanları tercih et! Halkın erzakı
üzerinde çok dur! Bu husus çok önemlidir. Meşguliyetin, seni bundan
alıkoymasın.
*Geçmişten ders al! Geçmiş hükümdarların hâllerinden kendine hisse çıkar!
