Zekât, niyet edilmeden verilirse
16/10/2019 Çarşamba Köşe yazarı O.Ü
Her ibadete mahsus olan farzların yerine getirilmesi şarttır.
Sual: Zengin bir kimse, niyet etmeden, fakirlere para, mal dağıtsa, bu
verdiği para ve mallar zekât yerine geçer mi?
Cevap: Her ibadete mahsus olan farzların yerine getirilmesi şarttır. Zekâtın
da farzı yerine getirilmezse, zekât verilmiş olmaz. Zekâtın farzı birdir, bu
da, niyet etmektir. Niyet kalp ile olur. Malın zekâtını ayırırken veya
Müslüman fakire verirken; “Allah rızası için, zekât vereceğim” diye niyet edip
de fakire veya zekâtını fakirlere vermek için vekil ettiği kimseye verirken
hediye veriyorum dese, caiz olur, söze bakılmaz. Zekât ve sadaka diye birlikte
niyet ederse, İmâm-ı Ebû Yûsüf'e göre, zekât olur. İmâm-ı Muhammed'e göre,
sadaka olur, zekâtını vermemiş olur.
***
Sual: Zekâtını vermeden ölen bir kimsenin verilmeyen bu zekât borçlarını,
mirasçıları ödeyecek midir?
Cevap: Vasiyet etmemiş meyyitin, bıraktığı maldan zekât borcu verilmez.
Çünkü niyet etmesi lazım idi. Vârisleri, kendi mallarından ödeyebilirler. Bu
takdirde, zekâtın iskatı yapılmış olur.
***
Sual: Evde bulunan, birikim için saklanan altın ve gümüşlerin de zekâtı
olur mu?
Cevap: Altın ve gümüş eşya ve kâğıt paralar, her ne suretle ele geçerse
geçsin, bunlar zekât malı olur ve zekât hesabına katılırlar.
***
Sual: Bir Müslüman, gayrimüslim olan bir fakire de zekât verebilir mi?
Cevap: Gayrimüslim vatandaşa zekât verilmez. Çünkü zekât Müslümana verilir.
Sadaka, hediye vermek ise caizdir.
***
Sual: Zengin olup alacaklarını alamayan ve sıkıntıya düşen bir kimse, bu
durumda iken zekât alabilir mi?
Cevap: Alacaklarını ve malını eline geçiremeyen, elindeki bononun ödeme
zamanı gelmeyen zengin kimse, faizsiz ödünç veren kimse bulamazsa, ihtiyacı kadar,
zekât alabilir. Malı eline geçtiği zaman, almış olduğu zekâtı da, fakirlere
dağıtmaz.
***
Sual: Hacca gitmek niyeti ile biriktirilen paranın da zekâtını vermek
gerekir mi?
Cevap: Zekâtı, nisaba malik olduktan bir hicri sene sonra, vermek farz olur.
Zekât vermek farz olduğu bu zaman, herkes için başkadır. Bu zaman, hac
zamanından evvel ise, malın, paranın hepsi için zekat verilip, geri kalan para
ile hacca gidilir. Zekât vermek zamanı, hac zamanına rastlarsa veya hac
zamanından sonra ise, önce hacca gidilir. Hacdan sonra, elde kalan mevcut
paranın zekâtı verilir.
