İhlâs ile olmayan ilim zararlıdır!..
17/05/2021 Pazartesi Köşe yazarı V.T
"Hakîkî ilim, insana
aczini, kusurunu ve Rabbinin büyüklüğünü, üstünlüğünü bildirir."
Vecîhüddîn Mansûr el-İskenderî hazretleri hadis ve
fıkıh âlimlerindendir. 607’de (m. 1210) Mısır’da İskenderiye’de doğdu.
"İbnü’l-İmâdiyye" olarak da bilinir. İlk tahsilinden sonra Şam, Hama,
Halep, Harran, Musul ve Mekke’ye gitti. Bağdat’ta bir süre kalıp hadis ve fıkıh
tahsil etti. 673’te (m. 1275) İskenderiye’de vefat etti. Buyurdu ki:
Hakîkî ilim, insana aczini, kusurunu ve Rabbinin
büyüklüğünü, üstünlüğünü bildirir. Hâlıkına karşı korkusunu ve mahlûklara karşı
tevâzuunu arttırır. Kul haklarına önem verir. Böyle ilmi öğretmek ve öğrenmek
farzdır. Buna (İlm-i nâfi') denir. İhlâs ile ibâdet etmeye sebep olur.
Kibre sebep olan ilmin ilâcı iki şeyi bilmekle
olur. Birincisi, ilmin kıymetli, şerefli olması, sâlih niyete bağlıdır. Cehâletten
ve nefsinin hevâsından kurtulmak için öğrenmek lâzımdır. İmâm olmak, müftî
olmak, din adamı tanınmak için öğrenmemek lâzımdır. İkincisi, ilmi ile amel
etmek ve başkalarına öğretmek ve bunları ihlâs ile yapmak lâzımdır. Amel ve
ihlâs ile olmayan ilim zararlıdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Allah için olmayan ilmin sahibi Cehennemde
ateşler üzerine oturtulacaktır.)
(Din bilgilerini dünyalık ele geçirmek için
edinenler, Cennetin kokusunu duymayacaklardır.)
(Bu ümmetin âlimleri iki türlü olacaktır:
Birincileri, ilimleri ile insanlara faydalı olacaktır. Onlardan bir karşılık
beklemeyeceklerdir. Böyle olan insana denizdeki balıklar ve yeryüzündeki
hayvânlar ve havadaki kuşlar duâ edeceklerdir. İlmi başkalarına faydalı
olmayan, ilmini dünyalık ele geçirmek için kullananlara kıyâmette Cehennem
ateşinden yular vurulacaktır.)
(Âlimler, Peygamberlerin vârisleridir.)
(Kıyâmet günü bir din adamı getirilip Cehenneme
atılır. Cehennemdeki tanıdıkları etrâfına toplanıp, sen dünyada Allahın
emirlerini bildirirdin. Niçin bu azâba düştün derler. Evet, günahtır yapmayın
derdim, kendim yapardım. Yapınız dediklerimi de yapmazdım. Bunun için, cezâsını
çekiyorum der.)
(Mîraç gecesi göğe götürülürken insanlar gördüm.
Ateşten makaslarla dudaklarını kesiyorlar. Bunların kim olduklarını Cebrâîle
sordum. Ümmetinin hatîblerinden, vâizlerinden, kendilerinin yapmadıklarını
yapınız diyenlerdir dedi.)
(Cehennem zebânîleri, günah işleyen hâfızlara,
puta tapanlardan daha önce azâb yapacaklardır. Çünkü bilerek yapılan günah,
bilmeyerek yapılandan daha kötüdür.)
