Müslümanın hüsn-i zannı nasıl olmalı?
18/01/2024 Perşembe Köşe yazarı S.A
Müslüman, bir çocuk gördüğü zaman, "Bunun günahı yoktur, benim günahım
çoktur. Binâenaleyh bu çocuk benden daha faziletlidir" demelidir.
Mümin kardeşinin kusurlarını araştırmak; kendi ayıplarını görmeyip onun
günah işlediğini zannetmek suizandır. Zan etmek, yani kalbin o tarafa
kayması suizan olur. Fasığa suizan câiz olmadığı gibi, salih kimseye suizan
asla câiz değildir. Müslümanın bir işinde veya sözünde birçok küfür
alameti ile bir iman alameti bulunsa, hüsn-i zan edip buna kâfir dememelidir...
Müslümanın ömrünün sonlarına doğru, öleceği zaman Allahü teâlâya hüsn-i
zannı daha kuvvetli olmalıdır. Yani (Ben her ne kadar günahkâr isem de
Allahü teâlâ beni affeder) diye ümit etmelidir!
Kadı Yahya bin Eksem hazretleri vefat edince, rüyada görüldü, hâlini
sordular. O da, Allahü teâlâ bana, "Ey ihtiyar, bu hâlin
nedir?" diye beni azarlayınca beni büyük bir korku kapladı. Ben
de, "Yâ Rabbî, bana dünyada böyle bildirmediler" dedim. "Nasıl
bildirdiler" buyurdu. Ben de râvilerin ismini sayarak, "Ben
Müslüman olarak saçı sakalı ağaran kuluma azap etmekten hayâ
ederim" buyurduğunu bildirdiler, dedim. "Sen ve
râviler sadıksınız. Ben de seni magfiret ettim" buyurdu...
İsrailoğullarından biri, insanları Allahın rahmetinden ümitsizliğe düşürür,
onlara hep zorluk gösterirdi. Kıyamet günü Allahü teâlâ bu kimseye, (Sen
kullarıma rahmetimden ümit kestirdin. Bugün sen de rahmetimden mahrum
kaldın) buyurdu...
Allahın rahmetinin, affının bol olduğunu bilmelidir. Günahlarımız çok olsa
da Allahü teâlânın affedebileceğini düşünmek hüsn-i zan olur. Kur'ân-ı kerîmde
mealen buyuruluyor ki:
(Ey günahı çok olan kullarım, Allahın rahmetinden ümidinizi kesmeyin! Allah
günahların hepsini affeder. O sonsuz magfiret ve nihayetsiz merhamet
sâhibidir.)
Elbette bu günahların içinde şirk, küfür yoktur. Âhirette Allahü teâlâ
dilerse her günahı affedeceğini fakat şirki, küfrü asla affetmeyeceğini
bildiriyor.
Dünyada iken şirkten, küfürden tövbe edeni de affeder. İmansız olarak öleni
ise asla affetmez...
Bir Müslümanın hüsn-i zannı şöyle olmalıdır:
Bir çocuk gördüğü zaman, bunun günahı yoktur, benim günahım çoktur.
Binâenaleyh bu çocuk benden daha faziletlidir, demelidir.
Bir yaşlı Müslüman gördüğü zaman, bu benden daha fazla ibadet eylemiştir,
binâenaleyh benden daha faziletlidir, demelidir.
Bir İslâm âlimi görünce, ben cahilim, bu benden ziyade âlimdir, öyle ise,
benden daha faziletlidir, demelidir.
Bir cahil görünce, bu bilmeden günah işler. Fakat ben bilerek işlerim, öyle
ise, bu benden efdaldir, demelidir.
Bir kâfir görse, olur ki, dünyadan iman ile gider. Benim imanla gidip
gitmeyeceğim ise belli değildir. Şu hâlde, benden daha faziletli olabilir,
diye düşünmelidir!
