"Allahü teâlâ, kibirliyi elbette sevmez!.."
20/08/2020 Perşembe Köşe yazarı V.T
Allahü teâlâ, kullarına gönderdiği kitapların hepsinde, kibri yasak
etmiştir.
Muhammed ibn-i Abdüsselâm eI-Hevârî hazretleri Mâliki fıkıh
âlimlerindendir. 676 (m. 1277)’de Tunus’ta Monaster’de doğdu. Burada zamanın
büyük âlimlerinden fıkıh ilmi tahsil etti. Tunus başkadılığı görevine
getirildi. 749 (m. 1348)’de vefat etti. Bir dersinde şunları anlattı:
Allahü teâlâ, kullarına gönderdiği kitapların hepsinde, kibri ve
gururlanmayı kötülemiş ve yasak etmiştir. Meselâ, Kur'ân-ı kerimde, Nahl
sûresinin yirmiüçüncü âyetinde meâlen, (Allahü teâlâ, kibirli olanları elbette
sevmez!) buyurmaktadır.
İncîl’de bildiriyor ki, havârîler, Îsâ aleyhisselâma sordu:
-Ey Allahın Peygamberi! İçimizde, hangimiz büyük, hangimiz küçüktür?
Bu sorularına karşılık olarak, Îsâ aleyhisselâm (En büyüğünüz, en
küçüktür. En küçüğünüz de, en büyüktür) buyurdu. Böylece, kendini büyük gören
küçüktür. Kendini küçük gören büyüktür demiş oldu.
Peygamberlerin sonuncusu ve hepsinin en üstünü olan Muhammed aleyhisselâm
da, birçok hadis-i şeriflerinde, kibirli olanları kötülemiş, alçak gönüllü
olanları övmüştür. Meselâ bir hadis-i şerifte, (Allah rızası için tevâzu edeni,
yâni kendini Müslümanlardan üstün görmeyeni, Allahü teâlâ yükseltir)
buyurmuştur.
Ehl-i sünnet âlimleri buyuruyor ki: Allahü teâlâ ilim gibi, kudret
gibi bütün sıfatlarından kullarına biraz ihsân buyurmuştur. Fakat, yalnız üç
sıfatı kendine mahsûstur. Bu üç sıfattan hiçbir mahlûkuna vermemiştir. Bu üç
sıfatı, kibriyâ, ganî olmak ve yaratmak sıfatlarıdır. Kibriyâ, büyüklük,
üstünlük demektir. Ganî olmak, başkalarına muhtaç olmamak, her şey Ona
muhtaç olmak demektir.
Buna karşılık olarak kullanılan üç aşağı, alçak sıfat vermiştir. Bunlar da,
zül ve inkisâr, yâni aşağılık, kırıklık ile ihtiyaç ve fâni olmak, yok
olmaktır. Bunun için kibirlenmek, Allahü teâlânın sıfatına, hakkına tecâvüz
etmek olur. Kullara kibirlenmek yakışmaz. En büyük günahtır. Hadis-i
kudsîde (Azamet ve kibriyâ bana mahsûstur. Bu iki sıfatta, bana ortak
olmak isteyenlere, çok acı azap ederim) buyuruldu.
Bunun içindir ki, din âlimleri, tasavvuf büyükleri, her zaman, Müslümanlara tevâzu, alçak gönüllü olmayı emir buyurmuştur. Müslümanlar bencil olmaz. Bencil olanları, Allahü teâlâ sevmez.
