"İnsanla hayvan arasını ayıran fark edeptir!.."
20/09/2024 Cuma Köşe yazarı V.T
“Dilini muhâfaza et. Amel defterinde ve terâzide sevâbını bulamayacağın söz
söyleme."
Hacı Ahmed Şemseddîn hazretleri büyük velîlerdendir.
Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî hazretlerinin halîfelerinden Osman et-Tavilî'nin
dördüncü oğludur. 1811 (H.1226) senesinde Irak’ta Tavila'da doğdu. Babasının
tahsil ve terbiyesinde yetişti. Babası ona icâzet verdi. Bir ara İstanbul'a
gelerek Sultan Abdülmecîd Hanı ziyâret etti. Pâdişâhın ihsân ve iltifâtına
kavuştu. Sonra Hicaz'a giderek hac ibâdetini yerine getirdi. Memleketine
dönünce İslâmiyeti anlatmaya devâm etti. 1890 (H.1308) senesinde orada vefât
etti.
Bir sohbetinde buyurdu ki: Ey kardeşim! Kalb gözünü
aç! İyi gör ve bil ki, Allahü teâlâ senin için neler yarattı, neler gösterdi.
Ağaçlara güzellik koydu. Ağaçlarda çeşitli meyveler yarattı. Her birinin tadını
ayrı ayrı yarattı. Hâlbuki o ağacın, kendinden, çiçeğinden ve meyvesinden
haberi bile yoktur. Bunun gibi, nice mahlûklarda senin faydalanman için nice
güzel şeyler yarattı ki, bu güzel şeylerin kendisinde bulunduğu mahlûklar,
(ağaç misâli) kendilerinde bulunan bu güzel şeylerden habersizdirler. Kamışta
şekeri, ceylanda miski, sığırda anberi ve ağaçta kâfûru yaratması
böyledir.
Akıllı, zeki, derviş, zengin ve cimrinin kimlere
denildiğini yedi yüz tane âlimden sordum. Hepsi de birbirine yakın cevaplar
verip şöyle dediler:
“Dünyâyı sevmeyen kimse, akıllıdır. Dünyânın aldatıcı
ve yalan olan zevklerine aldanmayan kimse, zekîdir. Allahü teâlânın takdir
ettiğine râzı olan, kanâat eden, zengindir. Dünyâya âit arzusu bulunmayan,
Allahü teâlânın rızâsını isteyen kimse, derviştir. Allahü teâlânın verdiği
nîmetlerden, mahlûkuna faydalı olanları vermekten kaçınan, cimridir.”
“Dilini muhâfaza et. Amel defterinde ve terâzide
sevâbını bulamayacağın söz söyleme. Sözü söylemeden önce düşün; hayırlı ise
söyle, yoksa sükût et!"
“Zekât, bereketi çoğaltır. Gazâb-ı ilâhîyi söndürür.
Feyiz ve bereketin gelmesine sebep olur. Âhirette cimriliğin
sebep olduğu azâbı defeder.”
“Mal sevgisi ve cimrilik, insana zararlı olur. Asıl
maksaddan uzaklaştırır. Bu ise insanı sıkıntıya düşürür, mânen rahatsız eder.
İnsanın mal sevgisinden ve cimrilikten kurtulması ancak yanındaki çok sevdiği
şeyleri fakirlere vermeye kendini alıştırmakla olur."
"İnsanoğlunun edepten nasîbi
yoksa, insan değildir. İnsan ile hayvan arasını ayıran edeptir."