İlim, insanı kibre sürükler mi?
22/02/2020 Cumartesi Köşe yazarı O.Ü
Hakiki ilim, insana aczini ve Rabbinin büyüklüğünü, üstünlüğünü
bildirir.
Sual: Bir kimse, din ilimlerini öğrenip, insanlara üstünlük taslarsa, böyle
bir kimsenin tedavisi, bu hâlden kurtulması imkânsız mı olur?
Cevap: Bu konuda, Berikadan alınarak İslâm Ahlâkı kitabında deniyor ki:
“İlim kibre sebep olduğu gibi, kibrin ilacı da ilimdir. Kibre sebep olan
ilmin ilacı çok zordur. Çünkü ilim, çok kıymetli bir şeydir. Bunun için, ilim
sahibi kendini üstün ve şerefli sanır. Böyle kimsenin ilmine cehil demek daha
doğru olur. Hakiki ilim, insana aczini, kusurunu ve Rabbinin büyüklüğünü,
üstünlüğünü bildirir. Hâlıkına, yaratanına karşı korkusunu ve mahluklara karşı
tevazusunu arttırır. Kul haklarına ehemmiyet verir. Böyle ilmi öğretmek ve
öğrenmek farzdır. Buna İlm-i nâfi, faydalı ilim denir. Böyle ilim, ihlas ile
ibadet etmeye sebep olur. Kibre sebep olan ilmin ilacı iki şeyi bilmekle
olur:
Birincisi, ilmin kıymetli, şerefli olması, salih, iyi niyete bağlıdır.
Cehaletten ve nefsinin hevasından kurtulmak için öğrenmek lazımdır. İmam olmak,
müfti olmak, din adamı tanınmak için öğrenmemek lazımdır.
İkincisi, ilmi ile amel etmek ve başkalarına öğretmek ve bunları ihlas ile
yapmak lazımdır. Amel ve ihlas ile olmayan ilim zararlıdır. Hadis-i şerifte;
(Allah için olmayan ilmin sahibi Cehennemde ateşler üzerine oturtulacaktır) buyuruldu.
Mal, mevki ve şöhret için ilim sahibi olmak böyledir. Dünyalık ele geçirmek
için ilim öğrenmek, dini dünyaya vesile etmek, altın kaşıkla necaset yemeye
benzer. Dini dünya kazancına alet edenler, din hırsızlarıdır. Hadis-i şerifte;
(Din bilgilerini dünyalık ele geçirmek için edinenler, Cennetin kokusunu
duymayacaklardır) buyuruldu.
Fen bilgilerini dünya menfaati için öğrenmek caizdir, hatta lazımdır.
Hadis-i şerifte;
(Bu ümmetin âlimleri iki türlü olacaktır: Birincileri, ilimleri ile
insanlara faydalı olacaktır. Onlardan bir karşılık beklemeyeceklerdir. Böyle
olan insana denizdeki balıklar ve yeryüzündeki hayvanlar ve havadaki kuşlar dua
edeceklerdir. İlmi başkalarına faydalı olmayan, ilmini dünyalık ele geçirmek
için kullananlara kıyamette Cehennem ateşinden yular vurulacaktır) buyuruldu.”
***
Sual: Bazı kimseler, "git Allah Baba'dan iste" diyor. Böyle
söylemek imanı giderir mi?
Cevap: "Allah Baba" diyenin imanı gider, kâfir olur.
