Orucun farzı üçtür
22/03/2023 Çarşamba Köşe yazarı O.Ü
Sual: Namazın farzları olduğu
gibi, orucun da farzları var mıdır?
Cevap: Orcun
farzı üçtür bunlar:
1-Niyet etmek. 2-Niyeti, niyetin ilk ve son vakitleri arasında
yapmak. 3-Fecr-i sâdık, yani tan yeri ağarmasından, güneşin batmasına
kadar olan zaman içinde, orucu bozan şeylerden sakınmaktır.
Sual:
İftarda acele etmeli deniyor. Bu aceleden maksat nedir, ne yapılır ve nasıl
hareket edilirse acele edilmiş olur?
Cevap: İftarı
acele etmek ve sahuru, fecrin ağarmasından önce olmak şartı ile geciktirmek
sünnettir. Resulullah efendimiz, bu iki sünneti yapmaya çok dikkat ederdi.
Dürerde deniyor ki:
“Seher vaktinde yenilen yemeğe sahur denir. Seher vakti, gecenin
son altıda biridir.”
Sahuru geciktirmek ve iftarı çabuk yapmak, insanın aczini
gösterdiği için sünnet olmuştur. İbadet, acz ve ihtiyacı göstermek
demektir. Nûr-ül-îzâh kitabında;
“Bulutsuz gecelerde iftarı çabuk yapmak müstehaptır” deniyor. Bu
kitabın şerhinde de;
“Bulutlu gecelerde orucun bozulmasından korunmak için, ihtiyatlı
davranmalı yani iftarı biraz geciktirmelidir. Yıldızlar görünmeden önce iftar
eden, acele etmiş olur” denilmektedir. Tahtâvîde ise;
“Orucu namazdan önce bozmak müstehaptır. Bahr kitâbında ve ibni
Âbidînde denildiği gibi, iftarda acele etmek, yıldızlar görülmeden önce, iftar
etmek demektir” denilmektedir. Akşam namazını da, bu vakitte, yani erken kılmak
müstehaptır. Güneşin battığı iyi anlaşılınca, önce Euzü ve Besmele okuyup;
(Allahümme yâ vâsi'al-magfireh igfirlî ve li-vâlideyye ve
li-üstâziyye ve lil-müminîne vel müminât yevme yekûmülhisâb) denir.
Bir iki lokma iftarlık yiyip;
(Zehebezzamâ
vebtelletil-urûk ve sebe-tel-ecr inşâallahü teâlâ) denir
ve yemeğe başlanır. Hurma veya su, zeytin yahut tuz ile iftar edilir. Sonra,
camide veya evde, cemaatle akşam namazı kılınır. Bundan sonra, akşam yemeği
yenir. Sofrada yemekleri yemek, bilhassa ramazanda uzun süreceğinden, akşam
namazının erken kılınması ve yemeğin, acele etmeyerek, rahat yenmesi için, az
bir şeyle iftar edip, yemeği duadan ve namazdan sonra yemelidir. Böylece, oruç
erken bozulmuş, namaz da erken kılınmış olur. Yukarıdaki iftar duasının manası;
“Açlık zamanı bitti. Damarlarımızın suya kavuşma vakti geldi. İnşaallah sevap hasıl oldu” demektir.
