Kur'ân-ı kerim okurken lâzım olan edepler...
24/03/2019 Pazar Köşe yazarı V.T
Kur'ân-ı kerime dokunmak için, temiz el lâzım olduğu
gibi, onu okumak için de, temiz kalp lâzımdır.
Necmüddîn el-Esfûnî hazretleri Şâfiî mezhebi fıkıh âlimidir.
677 (m. 1278) senesinde Mısır’da Esfûn beldesinde doğdu. 750 (m. 1350)
senesi Mekke’de vefât etti. Fıkıh ilmini Şeyh Behâüddîn el-Kıftî’den
öğrendi. Kırâat ilmine de vâkıf idi. Kavs denilen yerde ders verdi. Buyurdu ki:
Kur'ân-ı kerim okurken on edep lâzımdır:
1- Adestli ve kıbleye karşı hurmetle okumalı.
2- Ağır ağır ve mânâsını düşünerek okumalı. Mânâsını bilmeyen
de ağır okumalıdır.
3- Ağlayarak okumalıdır.
4- Her âyetin hakkını vermeli, yâni azâb âyetini okurken,
korkarak, rahmet âyetlerini heveslenerek, tenzîh âyetlerini tesbîh ederek
okumalı. Kur'ân-ı kerim okumaya başlarken E'ûzü ve Besmele çekmelidir.
5- Kendisinde riyâ, yâni gösteriş uyanırsa veya namaz kılana
mâni oluyorsa, yavaş sesle okumalıdır. Hâfızların Mushaf'a bakarak okumaları,
ezber okumaktan daha çok sevaptır. Çünkü, gözler de ibâdet etmiş olur.
6- Kur'ân-ı kerimi güzel sesle ve tecvîd üzere okumalıdır.
Harfleri, kelimeleri bozarak tegannî etmek haramdır. Harfler bozulmazsa, mekruh
olur.
7- Kur'ân-ı kerim Allahü teâlânın kelâmıdır, sıfatıdır,
kadîmdir. İnsanların çoğu, Kur'ân-ı kerimden yalnız ses duyarlar ve Kur'ân,
harf ve sesten başka bir şey değildir zannederler. Nasıl her insanın bir ruhu
vardır ve ruhu, insanın şekline benzemez ise, bu harfler de, insan gibi
şekildir. Harflerin mânâları ise, insanın ruhu gibidir. İnsanın şerefi,
kıymeti, ruh ile olduğu gibi, harflerin şerefi de mânâları iledir.
8- Kur'ân-ı kerimi okumadan evvel, bunu söyleyen Allahü
teâlânın büyüklüğünü düşünmelidir. Kimin sözü söyleniyor, ne tehlikeli iş
yapılıyor düşünmelidir. Kur'ân-ı kerime dokunmak için, temiz el lâzım olduğu
gibi, onu okumak için de, temiz kalp lâzımdır. Allahü teâlânın
büyüklüğünü bilmeyen, Kur'ân-ı kerimin büyüklüğünü anlayamaz. Allahü teâlânın
büyüklüğünü anlamak için de, Onun sıfatlarını ve yarattıklarını düşünmek
lâzımdır. Bütün mahlûkatın sahibi, hâkimi olan bir zâtın kelâmı olduğunu düşünerek
okumalıdır.
9- Okurken başka şeyler düşünmemelidir. Bir kimse, bir
bahçeyi dolaşırken, gördüklerini düşünmezse, o bahçeyi dolaşmış olmaz. Kur'ân-ı
kerim de, müminlerin kalplerinin dolaşacağı yerdir. Onu okuyan, ondaki
acâyiplikleri ve hikmetleri düşünmelidir.
10- Her kelimeyi okurken mânâsını düşünmeli ve anlayıncaya
kadar tekrar etmelidir. Lezzet bulunca da, tekrar etmelidir. Peygamberimiz, bir
gece sabaha kadar “İn-tüazzibhüm” âyetinin tamamını tekrar
buyurmuştur.
