Sadaka-i fıtr miktarları
24/04/2022 Pazar Köşe yazarı O.Ü
“Sadaka-i fıtır
verirken, arpa, buğday yerine kıymetleri de verilebilir.”
Sual: Her sene fıtra
kaçtan olacak diye beklenmektedir. Bu konuda İslamiyetin bildirdiği belli bir
ölçü yok mudur?
Cevap: Fıtra miktarları
her sene değişmez. İslamiyetin bildirdiği ölçü; buğday ve undan 1.750
gram, arpa, kuru üzüm ve hurmadan kişi başına 3.500 gramdır. Her sene bu ölçüye
göre verilir. Hanefî mezhebinde, buğday, arpa ve un bol olduğu zamanlarda
bunların kıymetini altın veya gümüş olarak vermek daha iyidir. Kıtlık zamanında
bunların kendilerini vermek daha sevaptır.
Şâfii, Mâliki ve
Hanbeli mezheblerinde, bir günlük yiyeceği olanın fıtra vermesi farzdır ve
buğdaydan, arpadan da, hep bir sâ' vermek lazımdır. Şâfii mezhebinde bir
sâ' 1.680 gramdır.
Sadaka-i fıtır az
olduğu için, gümüş olarak verilir. Cevherede; “Sadaka-i fıtır verirken, arpa,
buğday yerine kıymetleri de verilebilir” deniyor. Dürr-ül-muhtârda; “Kıymet
olarak altın ve gümüş verilir” denmektedir.
Bu sebeple, fıtrayı,
çoğunluğun sözüne uyarak, altın veya gümüş olarak vermelidir. Bunları vermek
güç olursa, başka maldan veya kağıt para vermeyip, 1.750 gram buğday veya un,
3.500 gram arpa, kuru üzüm yahut hurma vermelidir. Mâlikide ve Hanbelide hurma
vermek, Şâfiide buğday vermek, Hanefide kıymeti çok olanı vermek efdaldir.
Fıtra miktarları,
buğday, un, arpa, kuru üzüm ve hurma fiyatlarına göre altı liradan altıyüz
liraya kadar çıkabilir. Herkes kendi durumuna göre, buğday, un, arpa, kuru üzüm
ve hurmadan birini, bildirilen miktarda bizzat kendisini veya kıymetini altın,
gümüş olarak verebilir.
Sual: Vücuttaki yaraya
konan katı veya sıvı ilaçlar, orucu bozar mı?
Cevap: Konu ile alakalı
olarak Merâkıl-felâh şerhinde deniyor ki:
“Başta ve gövdedeki
yaraya konulan ilacın, sıvı olsun, katı olsun, beyne ve hazım, sindirim yoluna
gittiği bilinirse, oruç bozulur. İçeri gitdiği iyi bilinmezse, ilaç sıvı ise,
İmam-ı a'zam bozulur dedi. İki imam ise, içeri gitdiği iyi bilinmeyince
bozulmaz dedi. İçeri sızdığı iyi bilinmeyen ilaç katı ise, üç imam da, bozulmaz
dedi.”
Bundan anlaşılıyor ki, sızdığı iyi bilinen ilaç, katı da olsa, sıvı da olsa, üç imam da orucu bozar, buyurmuştur. Koldan, bacaktan, her yerden deri altına, adaleye iğne ile yapılan aşı, ilaç enjeksiyonlarının orucu bozacağı, buradan anlaşılmaktadır.
