İhtiyaç eşyasının içine neler girmektedir?
26/03/2024 Salı Köşe yazarı O.Ü
Sual: İhtiyaç eşyası ne demektir, neler ihtiyaç eşyasının içine girmektedir?
Cevap: İhtiyaç eşyası
demek, kıymetleri ne kadar çok olursa olsun, bir ev, bir aylık yiyecek, her yıl
üç kat elbise, çamaşır, evde kullanılan eşya ve aletler, binecek vasıtası,
meslek kitapları ve ödeyeceği borçlarıdır. Bu eşyanın mevcut olması şart
değildir. Eğer mevcut iseler, zekât, fıtra ve kurban için nisap hesabına
katılmazlar. Ticaret için olmayan, ihtiyacından artan eşya, kiradaki evler,
evindeki süs eşyası, yere serili olmayan halılar, kullanılmayan fazla ev
eşyası, sanat ve ticaret aletleri, burada ihtiyaç eşyası sayılmaz. Bunlar fıtra
ve kurban için, nisap hesabına katılır. Oturduğu ev büyük ise, ihtiyacından
fazla, kullanılmayan odaların nisaba katılmaması sahihtir.
Sual: Bazı kimseler, “oruç uzun günlere geldiği için,
niyetlenmeyin, kısa günlerde kaza edersiniz” diyorlar. Böyle söylemek doğru
olur mu?
Cevap: Konu ile alakalı
olarak Behcet-ül-fetâvâda deniyor ki:
“Ramazan-ı şerif, yaz aylarından birine geldiği zaman,
din adamı şekline giren birisi, Müslümanlara; 'Oruca niyet etmeyip, oruç tutmaz
iseniz ve kışın kısa günlerde kaza ederseniz, caiz olur. Ramazanda oruca niyet
etmeden, yer içerseniz, keffaret lazım olmaz' diyerek gençlere, talebeye,
işçiye oruç tutturmazsa, bu kimse şiddetle cezalandırılır. Böyle söylemesi
menedilir.”
Sual: Dinimizde sadece zekât verecek durumda olana mı
zengin denir?
Cevap: Sadaka-i fıtır ve
kurban nisabına malik olana da zengin denir. Bunların sadaka-i fıtır vermesi
vacip olur. Mükellef yani akıllı, baliğ ve mukim iseler, kurban kesmeleri de
vacip olur. Bunların zekât alması haram olur ve fakir olan kadın mahrem
akrabasına, çalışamıyan fakir erkek akrabasına yardım etmesi de vacip olur.
Sual: Fıtra için buğday ve un vermekte zorlanan bir
kimse, bunların yerine ekmek de verebilir mi?
Cevap: Bir kimseye,
fıtra için, buğday, un vermek de güç olursa, bunların kıymeti kadar, ekmek veya
mısır verebilir. Ekmek ve mısır verirken, ağırlığa değil, parasına, kıymetine
bakılır.
Sual: Vaktinde kılınmıyan teravih namazı, daha sonra
kaza edilebilir mi?
Cevap: Kılınmayan teravih namazı kaza edilmez. Kaza
edilirse, nafile kılınmış olur, teravih olmaz.
