İbadetlerin vaktini tespit etmek
26/12/2021 Pazar Köşe yazarı O.Ü
İbadetlerin
vakitlerini, din âlimleri, yani müctehidler anlamış ve bildirmişlerdir.
Sual: Namaz başta
olmak üzere ibadetlerin vakitlerini tespit işi, astronomi bilenlere mi aittir?
Cevap: İbadetlerin
vakitlerini tayin ve tespit etmek, yani anlayıp anlatmak, din bilgisi ile olur.
İbadetlerin vakitlerini, din âlimleri, yani müctehidler anlamış ve
bildirmişlerdir. Fıkıh âlimleri, müctehidlerin bildirdiklerini fıkıh
kitaplarına yazmışlardır. Bildirilmiş olan vakitleri, hesap etmek ise,
astronomi bilen Müslümanların vazifesidir. Hesap edilmesi caiz olan vakitleri,
astronomi âlimleri bulur. Bunların bulduğunu, din âlimlerinin tasdik etmeleri
şarttır.
Namaz vakitlerini saat
ile ve kıbleyi pusula ile anlamanın caiz olduğu İbni Âbidînde ve Fetâvâ-i
Şemsüddîn Remlîde yazılıdır. Mevdû'ât-ul-ulûmda deniyor ki:
“Zamanımızda namaz
vakitlerini hesap etmek, farz-ı kifâyedir. Müslümanların güneşin hareketinden
veya takvimlerden anlamaları farzdır.”
Sual: Namaz vaktinin
girip girmediği, açıkça günah işleyen fasık kimselere sorulabilir mi?
Cevap: Bu konuda İbni
Âbidîn ve Şâfi'î El-envâr ve mâlikî El-mukaddemet-ül-izziyye şerhinde deniyor
ki:
“Namazın sahih olması
için, vakti girdikten sonra kılınması ve vaktinde kılındığını bilmek şarttır.
Vaktin girdiğinde şüpheli olarak kılıp, sonra vaktinde kılmış olduğunu anlarsa,
bu namazı sahih olmaz. Vaktin bilinmesi, vakitleri bilen adil bir Müslümanın
okuduğu şerî ezanı işitmekle olur. Ezanı okuyan adil değil ise, veya adil
Müslümanın hazırladığı takvim yoksa, kendisi vaktin girdiğini araştırıp,
kuvvetli zan edince kılmalıdır. Fasıkın veya adil olduğu bilinmeyen kimsenin,
kıbleyi göstermesi, temiz, necis, helal, haram demesi gibi dinden olan
haberleri de, ezan okuması gibi olup, ona değil, kendi araştırıp anladığına
uyması lazımdır.”
Sual: Namazı, hemen
vakti girer girmez kılmak mı gerekir?
Cevap: Namazı cemaatle
değil yalnız kılanların, hastaların, yolcuların, işe dalıp namazı kaçırmak
korkusu olanların, her namazı, vaktinin evvelinde kılmaları lazımdır.
Sual: Hanefide sabah
namazını vaktin sonuna doğru kılmak efdal midir?
Cevap: Sabah namazını
vaktinin sonunda kılmak, Hanefi mezhebinde efdaldir.
Sual: Herhangi bir
namaza nasıl niyet edilir?
Cevap: Niyet ettim bugünün sabah namazının sünnetini kılmaya diye kalbinden geçirmelidir.
