Haramdan kalan miras malı
27/08/2024 Salı Köşe yazarı O.Ü
Sual: Bir kimse, haram yollarla mesela çalarak, gasbederek ve benzeri şekilde mal toplasa ve daha sonra vefat etse. Bu kimsenin bıraktığı, haram yoldan gelen malları mirasçıları alabilir mi?
Cevap: Konu ile alakalı
olarak İbni Âbidînde buyuruluyor ki:
“Âlimlerin çoğuna göre, Müslüman ölüp, şarap parası
bırakırsa, vârislerin bu parayı alması helal olmaz. Gasbedilmiş mal, zulüm ile
alınan ve rüşvet, çalgı, kumar paraları da böyledir. Vârislerin, bu paraları
sahiplerine geri vermesi, sahibi bilinmiyorsa, fakirlere dağıtması lazımdır.
Kullanması haram olur. Ölenin haram kazandığını bilir, fakat hangi malın
haramdan geldiğini ayıramazlarsa, mirasın hepsi helal olur ise de, fakirlere
vermeleri iyi olur. Kullanmaları haram olan malı vererek satın aldıklarını
yemeleri ve kullanmaları helal olur. Sahipleri bilinmeyen haram malın vârislere
helal olacağı da bildirildi. Teganni, çalgı ücretleri, pazarlıkla olmayıp,
parasız okursa, hediye olarak aldıkları para habis olmaz, helal olur.
Dilencinin biriktirdiği para ve mal habistir, temiz değildir. Bir kimse, haram
olarak edindiği malı başkasına verse, o da, başka birine verse, haramdan
geldiğini bilenlerin bunu alması haram olur. Fasit satış müstesnadır. Zevce,
kocasının haram para ile satın aldığını, haram karışık malını yerse,
kullanırsa, caiz olur. Günah kocasına olur.
Sual: Bir kadını, şu kadar mehir ile bana nikâh et
diye vekil edilen kimse, nikâh akdi anında, mehri söylenenden daha fazla
söyleyip nikâh akdini yapsa, vekil eden kimsenin, fazla olan bu mehri vermesi
gerekir mi?
Cevap: Bu konuda İbni
Abidinde deniyor ki:
“Bir adam, bir kimseyi; 'Filan kızı, bana şu kadar
altın mehir ile iste' diyerek vekil etse, vekil, daha çok mehir söyleyerek
istese ve böylece nikâh yapılsa, fazlasını vermek lazım gelmez. Adam, isterse
fazlasını kabul eder, isterse nikâhı fesheder. Düğünden sonra haber alıp
feshederse, Mehr-i misil vermesi lazım olur.”
Sual: Bir kadınla bir erkek, şahitsiz olarak, Allah ve
Resulü şahidimiz diyerek nikâh akdi yapabilir ve evlenebilirler mi?
Cevap: Konu ile alakalı
olarak İbni Abidinde deniyor ki:
“Allahü teâlâ ve Resulullah efendimiz
şahittir diyerek yapılan nikâh sahih olmaz. Küfür olur diyenler de vardır.”
