Orucu bozup, kazayı gerektiren hâller
28/03/2023 Salı Köşe yazarı O.Ü
Sual: Ramazan ayında, sadece
orucu bozup, keffareti değil de kazayı gerektiren hâller, durumlar nelerdir?
Cevap: Oruç,
hata ile bozulsa, mesela, abdest alırken, boğaza su kaçsa veya zorla orucu
bozdurulsa, ihtikan ederse, burnuna sıvı ilaç, kolonya veya duman, başkasının
içtiği sigara dumanı yahut, ud ağacı, anber ile tütsülenip dumanını çekse,
kulağına ilaç damlatsa, derideki yaraya koyduğu ilaç içeri girse ve iğne ile
ilaç şırınga edilse, kâğıt, taş, maden parçası, pamuk, ot, pişmemiş pirinç,
darı, mercimek tanesi gibi, ilaç ve gıda olmayan şey yutulsa, zorlayarak ağız
dolusu kusulsa, dişi kanayan, yalnız kanı veya tükürükle müsavi, eşit miktarda
karışık kanı yutsa, fecir doğduğunu yani imsak vakti girdiğini bilmeyerek yese,
güneş battı zannederek orucu bozsa, oruçlu olduğunu unutup yedikte, orucu
bozuldu sanarak, bilerek yemeye devam etse, uyurken ağzına su akıtılsa veya
cima olsa, niyet etmeden oruç tutsa veya ramazanda sabaha kadar niyet etmeyip,
sonra niyet etse bile, yani kuşluk namazı zamanından, dahveden sonra oruç
tutmazsa, bunların hepsinde oruç bozulur ve bayramdan sonra, bir günü için
yalnız bir gün kaza etmek lazım olur. Keffaret lazım olmaz. Boğaza yağmur,
kar kaçsa, oruç da, namaz da bozulur, kaza lazım olur. Geceden dişleri arasında
kalan şeyi, bilerek yutsa, nohut tanesi kadar ise, bozulup kaza lazım olur.
Nohuttan küçükse bozulmaz. Unutarak yiyen kimse, orucu bozulmadığını bildiği
hâlde, yine yer ve içerse, kaza ve keffaret lâzım olur.
Sual:
Ramazanda camiye giden kimse, yatsının farzını kılmadan, teravih namazı için
cemaate katılsa kabul olur mu?
Cevap: Ramazanda
yatsının farzını cemaatle kılmayanlar, toplanıp da, teravihi ve vitri cemaatle
kılamazlar. Çünkü teravih, yatsının cemaati ile kılınır. Hindiyyede deniyor ki:
“Yatsının farzını yalnız kılan, teravihin cemaatine katılır. Kaçırdığı rekatlerini sonra tamamlar. Teravihi cemaatle kılamayan, farzı kıldığı imam ile vitri kılabilir. Vitri cemaatle kıldıktan sonra, başka camiye giden, imam farzı kılıyorsa farza, teravihi kılıyorsa, buna niyet ederek, imama uyarsa, bir kavle göre sahih olur. Teravih kılındığını anlarsa, farzı kılmamış ise, bir kenarda farzı kılıp, sonra imama uyar.”
