Oruçta ve kurbanda hilali görmek...
29/06/2022 Çarşamba Köşe yazarı O.Ü
Kurban Bayramı'nın
birinci günü, Zilhicce ayının hilalini görmekle anlaşılır.
Sual: Oruca
başlamakta, bayram yapmakta, hac etmekte ve kurban kesmekte, dinimizdeki ölçü,
hilali görmek ve buna göre hareket etmek midir?
Cevap: Konu ile alakalı
olarak İbni Âbidînde deniyor ki:
“Ramazan-ı şerifin
birinci gününü anlamakta takvimlere güvenilmemelidir, buyurdular. Çünkü oruç,
gökte yeni ayı görmekle farz olur. Peygamber efendimiz; (Hilali görünce
oruca başlayınız!) buyurdu. Hâlbuki hilalin doğması, görmekle değil,
hesapladır ve hesap sahih olup, hilal, hesabın bildirdiği gecede doğar. Fakat,
o gece görülmeyip, bir gece sonra görülebilir ve oruca, hilalin doğduğu gece
değil, görüldüğü gece başlamak lazımdır. Çünkü İslamiyet böyle emir
buyurmuşdur.”
Ramazan-ı şerif
hilalini aramak, bir ibadettir. Görülüyor ki, Ramazan-ı şerif başlangıcını
önceden haber vermek, İslamiyeti bilmemek alametidir.
Kurban Bayramı'nın
birinci günü de, Zilhicce ayının hilalini görmekle anlaşılır. Zilhicce ayının
dokuzuncu Arefe günü, hesapla, takvimle anlaşılan gün veya bundan bir gün sonra
olur. Bundan bir gün önce Arafât'a çıkanların hacları sahih olmuyor.
Ramazan ve bayram
aylarının şahitlerle meşru olarak anlaşılmadığı yerlerde, çeşitli hesaplama
usulleri ile Zilhicce ayının birinci günü ve buradan da onuncu yani Kurban
Bayramı'nın birinci günü hesap edilir. Bayramın birinci günü, bu hesap ile
bulunan gündür. Yahut, bir gün sonradır. Bir gün evvel olamaz. Çünkü, gökte,
ay, doğmadan önce görülemez. İhtiyatlı hareket etmiş olmak için, kurbanları,
hesap ile bulunan bayramın ikinci günü kesmelidir. Sevabı mevtalara, ölülere
gönderilecek olanı ise, hesap ile bulunan birinci günde kesmelidir. Çünkü
bunlar, Arefe günü de kesilebilir.
Sual: Bir kimse,
ölmeden önce, kendi malından ve kendisi için kurban kesilmesini vasiyet
edebilir mi?
Cevap: Bir kimse, ölürken, bıraktığı maldan kendisi için kurban kesilmesini, vârisine vasiyet edebilir. Vasiyet edilen kurban, bayram günleri kesilir. Bunun etinden, kesen kimse, fakir olsa da yiyemez. Etinin hepsini fakirlere vermesi lazımdır. Vasiyet etmemiş meyyit için, vârisi veya başkaları, her zaman kendi malından hayvan kesip sevabını o kimseye hediye edebilir. Sevabı, kesenin olur. Meyyite de hediye edilir. Bunların etinden, kesen de yiyebilir.
