İslâmın beşinci şartı hacdır...
30/08/2020 Pazar Köşe yazarı V.T
Ömründe bir kerre, Kâbe-i muazzamaya gitmek farzdır. Sonra yapılan haclar,
nâfile olur.
Ali bin İbrahim Dağıstanî hazretleri Nakşibendî şeyhlerinden bir zat olup
Dağıstan’ın Berküşat kasabasında doğdu. Medine-i Münevvere’de yerleşip Seyyid
Muhammed Ürmevî’ye intisab ederek Nakşibendî yolunda
sülûkunu tamamladıktan sonra icazet aldı ve çok talebe yetiştirdi. 1116
(m. 1704)’de orada vefat etti. “Cami’ül-Menasik” isimli eserinde şöyle
buyuruyor:
İslâmın beşinci şartı hacdır. Ömründe bir kerre, Kâbe-i muazzamaya gitmek
farzdır. İkinci ve daha sonra yapılan haclar, nâfile olur. Hac, lügatte,
kasdetmek, yapmak, istemek demektir. İslâmiyette, belli bir yeri, belli bir zamanda,
belli şeyleri yaparak ziyâret etmek demektir. Bu belli şeylere (Menâsik) denir.
Menâsikten her birine (Nüsük) denir. Nüsük, ibâdet demektir. Resûlullah
“sallallahü aleyhi ve sellem”, hicretin onuncu yılında, Kusvâ adındaki devesine
binerek hacca gitti.
Ticâret yapmak ve hac etmek için giden kimsenin, hac niyyeti ziyâde ise,
sevap kazanır. Sevâbın miktarı, hac niyetinin çokluğuna göre değişir. Ticâret
niyeti çok ise veyâ iki niyet eşit ise, hac sevâbı kazanamaz. Fakat şartlarını
yerine getirdi ise, yalnız farzı yapmış olur. Farzı yapmamak azâbından
kurtulur. Gösteriş için yapılan her ibâdet ve hayrât ve hasenât sevâbı da
böyledir.
Hac yapan kimseye, hâcı denir. Üç dürlü hâcı vardır:
1- Müfrid hâcı: İhrâma girerken, yalnız hac yapmaya niyet eden kimsedir.
Mekke'de oturanlar, yalnız müfrid hâcı olur.
2- Kârin hâcı: Hac ile umreye birlikte niyet eden kimsedir. Önce umre için
tavâf ve sa’y edip, sonra ihrâmdan çıkmadan ve tıraş olmadan, hac günlerinde
hac için, tekrâr tavâf ve sa’y yapar. Kırân hac sevâbı, diğer ikisinden
fazladır.
3- Mütemetti’ hâcı: Hac aylarında umre yapmak için ihrâma girip ve umre
için tavâf ve sa’y yapıp ve tıraş olup ihrâmdan çıkar. Memleketine gitmeyerek,
o sene, terviye gününde veyâ dahâ önce, hac için ihrâma girerek, müfrid hâcı
gibi hac yapan kimsedir. Yalnız, tavâf-ı ziyâretten sonra da sa’y yapar.
Temettü’ hac sevâbı ifrâd hacdan çoktur.
Hac ayları, Şevvâl, Zil-ka’de ayları ile, Zilhiccenin ilk on günüdür. Kârin ve mütemetti’ hâcıların şükür kurbanı kesmesi vâciptir. Kurbanı kesemeyecek ise, Zilhiccenin yedi, sekiz ve dokuzuncu günlerinde ve bayramdan sonra yedi gün daha oruç tutması lâzım olur. Hepsi on gün olur. Mekkeliler kârin ve mütemetti’ olamaz.
