Haccın geciktirilmesi günah mı?
31/05/2024 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Sual: Bir kimseye hac farz olduktan sonra, bunu geciktirmesi, sonraki senelere bırakması günah olur mu?
Cevap: Vücub şartları
bulunmakla beraber, eda şartları da kendisinde bulunan kimsenin, o sene hacca
gitmesi farz olur. O sene, hac yolunda ölürse hac sakıt olur ve bu kimsenin
vekil gönderilmesi için vasiyet etmesi de lazım olmaz. Farz olduğu o sene
gidilmezse, günah olur. Farz olduktan sonra hacca gitmeyi, daha sonraki
senelere bırakan kimse fasık olur. Çünkü küçük günaha devam etmek, büyük günah
olur. Sonraki senelerde, hac yolunda, evinde hasta olursa, hapse düşerse veya
hacca gidemeyecek şekilde sakatlanırsa, yerine başkasını, kendi memleketinden
bedel göndermesi veya bunun için vasiyet etmesi lazımdır. Bedel gönderdikten
sonra iyi olursa, kendinin gitmesi de lazım olur. Sonraki senelerde hacca
giderse, geciktirme günahı affolur. İmam-ı Muhammed ve imam-ı Şâfii
hazretlerine göre, sonraki senelere bırakması da caizdir.
Sual: Hac ibadetinin yerine getirilmesi için de belli
şartlar var mıdır?
Cevap: Hac ibadetinin
farz olmasından başka, bu ibadeti yerine getirebilmesi için de belli şartlar
vardır ki bunlara Eda şartları denir ve dört tanedir:
1-Hapsedilmiş veya yasaklanmış olmamak.
2-Hac için gideceği yolun ve hac yerinin selamet ve
emniyetli olması lazımdır. Gemi, tren, otobüs veya uçaklardan tehlikeli olan
ile gitmek lazım olduğu zaman, hacca gitmek farz olmaz. Eşkıyaların, hacıların
canına, malına saldırdığı yıllarda hacca gitmek farz olmaz.
3-Mekke'den üç gün üç gecelik uzak yerlerde bulunan
hür kadının hacca gidebilmesi için, üç mezhepte, kocasının veya nikâhı düşmeyen
ebedî mahrem akrabasından fasık, mürtet olmayan akıllı, büluğa ermiş bir
erkeğin beraber gitmesi lazımdır. Bunun yol parasını verecek kadar, kadının
zengin olması da lazımdır. Künûz-üd-dekâıkda yazılı Bezzârın bildirdiği hadis-i
şerifte;
(Kadın, yanında bir mahremi olmadan hacca
gidemez!) buyuruldu. Zamanımızda fesat çoğaldığı için, nikâhtan
ve sütten olan mahrem akraba ile sefere gitmemelidir. Zengin olan kadının,
mahremi ile bir kerre hacca gitmesine kocası mâni olamaz. Zîra zevcin, kocanın
farzlara mâni olmaya hakkı yoktur.
4-Kadın, iddet hâlinde yani kocasından
yeni ayrılmış olmamaktır.