Diş kanasa, ama kan ağızdan dışarı çıkmasa abdest bozulur mu?
Ağızdaki kan ve abdest
Ağızdan dışarı çıkmadığı müddetçe bozmaz. Bütün fıkıh kitaplarında, ağızdan kan
çıkınca, kan kusunca bozulur buyuruluyor. Hiçbir kitapta, kan yutunca abdest
bozulur diye bir ifade yoktur.
S. Ebediyye’de diyor ki:
Ağzın içi, abdestin bozulmasında, iç organ sayılır. Orucun bozulmasında,
bedenin dışı sayılır. Bunun için, diş etindeki veya ağızdaki kan, dışarı
çıkmadıkça abdesti bozmaz. Ağızdan dışarı çıkınca, tükürükten çoksa bozar.
Baştan gelen katı kan, çok olsa da bozmaz. Mideden, ciğerden gelen kan sıvı
ise, Şeyhayn’a [İmam-ı azam ve İmam-ı Ebu Yusuf’a] göre az olsa da, abdesti
bozar.
Bir şeyi ısırınca, o şey üzerinde kan görürse, bozulmaz. Misvak, kürdan
üzerinde kan görünce, ağzına bulaşmadıysa, bozulmaz. Fakat oraya parmağını
koyunca, parmağında kan görürse bozulur. [Çünkü ağızdan dışarı kan çıkmış
oluyor.] (Abdesti bozan şeyler bahsi)
Ağızda hâsıl olan kan, ağız dolusu değilse, bunun hâsıl olması ve bunu yutmak,
abdesti de, namazı da bozmaz. Kay da böyledir. (Namazın mekruhları
bahsi)
Ağız bazen bedenin içi sayılır. Bunun için, oruçlu kimse, tükürüğünü yutarsa,
orucu bozulmaz. İnsanın içindeki necasetin mideden bağırsağa geçmesi gibi olur.
Ağızdaki yaradan veya diş çektirmeden, iğne yapılan yerden yahut mideden ağza
kan çıkması, abdesti ve orucu bozmaz. Bu kanı tükürünce veya yutunca, tükürük
kandan çoksa, yani sarı ise, yine bozulmazlar. Mideden gelen başka şeyler ağza
geldiği zaman da böyle olup, abdest ve oruç bozulmaz. Ağız dolusu olup, ağızdan
dışarı çıkarsa, abdesti, isteyerek kusarsa orucu da bozulur. Ağzın içi, bazen
de, bedenin dışı gibi olur. Ağzına su alınca oruç bozulmaz. Görülüyor ki, diş
çıkartınca, çok kan geliyorsa, tükürünce orucu bozulmaz. Yutunca, abdesti
bozulmaz. (S. Ebediyye)
Dürr-ül-muhtar’da diyor ki:
Ağız dolusu safra, pıhtılaşmış kara kan, yemek veya su kusmak abdesti bozar.
[Kusulduğu yani ağızdan dışarı çıktığı için bozuluyor.] (Abdest bahsi)
Abdesti bozan şey pisliğin çıkmasıdır. Yoksa çıkmak şartıyla pisliğin kendisi
değildir. Yellenmenin abdesti bozması, kendisi necis olduğu için değil, necaset
yerinden kopup geldiği içindir. (İbni Abidin)
Kan ve diğer necis şeylerin, vücuttan dışarı çıkmadıkça, abdesti bozmadığı
buradan da anlaşılmaktadır. Kanlı basuru olanın, kanı dışarı çıkmadığı sürece
abdesti bozulmaz. Abdestin bozulmasında ölçü necasetin vücuttan dışarı
çıkmasıdır.
Kan ve irin tükürükten fazla olursa veya tükürüğe eşit olursa abdesti bozar.
Eğer tükürük fazla olursa abdesti bozmaz. (Dürer ve Gurer) [Burada
da ağızdan dışarı çıkmak kast ediliyor. Hiçbir kitapta, kan yutmak abdesti
bozar demiyor.]
Ağızdaki kanı yutmak abdesti bozmadığı gibi namazı da bozmaz. Namaz kılan,
dişlerinin arasındaki kanı yutsa, bu kan tükürüğünden çok olsa da, namazı
bozulmaz. Namaz kılan biri, ister kasten olsun, ister unutarak olsun, bir şey
yiyip içerse namazı bozulur. Ama namaz kılan, dişlerinin arasından çıkan kanı
yutsa, bu kan, ağız dolusu değilse, namazı bozulmaz. (Hindiyye)
Ağızdan tükürüğe eşit veya fazla miktarda kan çıkarsa abdest bozulur.(Nimet-i
İslam) [Ağızdan kan çıkması deniyor, ağızda hâsıl olan kandan
bahsedilmiyor.]
Kan, baştan kulağa veya burna aksa, eğer o kan gusülde yıkanması gereken burun
deliklerinin ve kulağın deliğine aksa, ama dışarı çıkmasa abdesti bozmaz. (Halebîyi
sagir) Burada da, kanın meydana gelmesi değil, dışarı çıkması abdesti
bozuyor. Ağzın içi abdestin bozulmasında vücudun içi kabul edildiğinden dolayı,
dişler kanasa, fakat kan dışarı çıkmadığı sürece abdesti bozmuyor; yutulsa da
bozmuyor.