Haramdan sadaka verilse ne olur?
Haram maldan zekât, sadaka verilir mi?
CEVAP
Haramdan sadaka verilse, alan fakir de haramdan olduğunu bilerek, verene, Allah
razı olsun dese veya Allah kabul etsin dese ve veren de, âmin dese, ikisi de
küfre girer.
Bir kimsenin elindeki malın haram mal olduğu bilinmedikçe, çalınmış veya
kumardan almış olsa bile, elindeki bu malın onun helal mülkü olduğu kabul
edilir. Bunu verince, mülk-i habis ise de, almak caiz olur. Verilenin haram mal
olduğu kesin bilinirse, bunu almak caiz olmaz.
Haram malı, hediye vermek caiz olmaz. Haram olduğunu bilenin de, bunu alması
caiz olmaz. Eline, haram mal, mesela para geçen, bunu sahibine vermeli, sahibi
bilinmiyorsa, fakire sadaka vermelidir. Başka yere vermesi günah olur. Bu malı
almak, fakirlerden başka kimseye caiz olmaz. Yalnız vârisin, haram mal olduğunu
bildiği halde, mirası alması caiz olur. Sadaka olarak verdiği fakir, haram malı
kendisine hediye ederse, bunu kendisi de kullanabilir.
Malının çoğunun helal olduğu sanılanın verdiği hediyeyi almak caiz olur. Malı
haram ise caiz olmaz.
Bulanık suyun temiz olduğu kabul edilir. Çünkü, suyun aslı temizdir. Necis
olması ise, şüphelidir. Kazancının çoğu haramdan olan kimsenin verdiği malın
haramdan olduğu kesin olarak bilinmedikçe, bu malını almak haram olmaz, mekruh
olur. Malının çoğu helal olanın hediyesi alınır. Çoğu haram ise, helal diyerek
verdiği alınır. Verirken söylemedi ise, araştırıp zannına göre amel eder.
Sual: Benden düştüğü şüpheli bir para var. Haram olan bir şeyi
sadaka olarak vermek haram olduğunu biliyorum. Bu parayı ne yapmam lazım?
CEVAP
Fakirsen kendin kullanabilirsin, zenginsen bir fakire ver. Bulunan para sizin
olmasa da haram para değildir. Bir fakire vermekte mahzur yoktur.
Sual: Din kitaplarında, (Haramdan kazanılan bir mal, sadaka olarak
verilse, bunu bilerek alan, Allah kabul etsin derse kâfir olur; fakat Allah
razı olsun denirse küfür olmaz) deniyor. Niye biri küfür de öteki değil?
CEVAP
Haram maldan sevab beklenmez. Yani dinimizde haram malın sevabı olmayacağı
bildirilirken, Allah kabul etsin diyerek, dinin emri kabul edilmemiş oluyor.
Allah razı olsun demek ise, bu halinden, haram işlediğinden dolayı Allah razı
olsun demek değildir. O manada söylenirse, elbette o da küfür olur. Allah seni
razı olacağı hale getirsin anlamında bir duadır. Gerektiğinde kâfire böyle dua
edilebilir. Yani onun hidayeti için dua ediliyor. Bu caiz olur. Fakat kâfire,
Allah sana rahmet etsin diye dua etmek caiz olmaz.
Haram parayla hayır yapmak
Sual: Toplanan helal ve çeşitli haram paralarla cami yaptırılır mı?
Haram para hayra sarf edilir mi? Haram parayı verene, Allah razı olsun denir
mi?
CEVAP
Birgivi vasiyetnamesi şerhi’nde, (Bir kimse, elindeki kati haram olan
maldan sadaka verse, sevab umsa, alan fakir, haramdan olduğunu bilerek,
verene Allah razı olsun dese, veren de veya başka bir kimse de
âmin dese, hepsi kâfir olur) deniyor. İbni Abidin hazretleri burada, (Haram
olduğu bilinen belli malla cami yaptırmak ve başka hayır yaptırmak ve bunlara
karşılık sevab beklemek de küfürdür) buyuruyor. (S. Ebediyye)
Haramdan mal kazanmak, haramdan sadaka vermek ayrı, haramla helali karıştırarak
kullanmak ayrıdır. Kullanmanın caiz olması, haramın caiz olması demek değildir.
Haramdan kazanan, elbette cezasını çekecektir. Bu konuda, merhum hocamıza
sorduğumuz sualin cevabı şöyleydi:
İki veya daha çok farklı haram mallar, birbirleriyle ve helal mallarla
karışırsa mülk olur. Her türlü kullanması caiz olur. Yani cami yaptırılır.
Haram parayı verene Allah razı olsun demek caizdir,
fakat Allah kabul etsin demek küfür olur.
Haramdan sevab beklendiği için küfür oluyor, ama o kimseyi Allahü teala razı
olduğu yola çevirebilir. Kâfire bile, imana gelmesi veya razı olacağı hale
çevirmesi niyetiyle Allah razı olsun denir. Böyle söylemek bu
hâlinden razı olsun demek değildir, onu razı olacağı hale çevirsin demektir.
Demek ki, bu niyete göre kâfire bile Allah razı olsun denebiliyor.
Böyle bir niyet olmadan Allahü tealanın kâfirden razı olması için söylemek
küfür olur.
Sırf tek haram parayla yapılan camide namaz kılmak caiz olmaz.