Maliki mezhebini taklit eden bir hanefinin seferilik süresi ne kadar? Seferilik süresine vardığı ve ayrıldığı günler dahil mi olur?
Maliki'yi taklit edenin seferiliği
CEVAP
Girdiği ve çıktığı günler hariç, 4 gün kalan mukim olur, 3 gün kalırsa seferi
olur. Giriş çıkış günleri dahil 6 gün kalan mukim, 5 gün ve daha az kalan
seferi olur. [Giriş çıkış günlerinde ölçü imsak vaktidir. Gidilen
yere imsak vaktinden sonra girilirse, o gün sayılmaz, hariç tutulur. Çıkılan
yerden imsak vaktinden sonra çıkılırsa o gün sayılmaz, hariç tutulur.]
Sual: Maliki mezhebini taklit eden biri, seferiliğe Hanefi’deki gibi
mi uyacak yoksa Maliki mezhebindeki gibi mi?
CEVAP
Kilometre olarak Hanefi esas alınır, yani 104 kilometreden önce seferi
olunmaz. Seferi olmak için gün olarak da Maliki esas alınır. Yani giriş çıkış
hariç dört gün kalan mukim olur.
Sual: Maliki’yi taklit ediyorum. Sefere çıkacağız. Bir işimiz var
olursa birkaç gün içinde döneceğiz. Normal durumda 1 hafta kalmaya niyetlendik.
Namazları seferi olarak mı kılacağız?
CEVAP
Kesin olmadığı için hep seferi olursunuz. Dört rekatlıları iki kılacaksınız.
Sual: Maliki mezhebini taklit eden Hanefi sefere niyet ediyor,
çalıştığı şirkete varınca arabanın km göstergesi 104 km gösteriyor, seferi
sayılır mı? Yoksa şirketin bulunduğu şehir sınırı mı dikkate alınıyor?
CEVAP
Önce çıkış yeri önemli. Şehrin mezarlık, fabrika, kışla, ırmak gibi bir yerden
kilometre hesap edilir. Vardığı yerin de aynı şeyler kışla, fabrika, mezarlık
gibi yerine varınca tamam. Şirketin yeri önemli değildir. Eğer bu ara 104 km
ise seferi olur.
Sual: Maliki’yi taklit ediyorum. 3 günlüğüne bir yere gitmeye niyet
etmiştim. Buraya geldikten sonra bir gün seferi olarak kıldım namazları, fakat
birkaç gün daha kalmak zorunda kaldım. Seferiliğim bozuldu mu? Seferi olarak
kıldığım namazlar sahih oldu mu?
CEVAP
Sahih oldu. Maliki mezhebine göre, giriş ve çıkış günlerinden başka üç
günden ziyade kalmaya niyet ettiği bir yere girince, yahut dört günden önce
biteceğini sandığı işi için gittiği yerde onsekiz günden çok kalınca mukim
olur. Daha az kalırsa seferi olur. Şafii’de de böyledir.
Sual: Maliki’yi taklit ediyorum. Beş gün kalmak üzere bir yere
gidiyorum. Fakat beş gün kalacağıma niyet etmiyorum. Hep seferi miyim? Yahut ne
kadar kalacağımı bilmiyorum, bu üç gün de olabilir beş veya daha fazla da
olabilir. Ne yapmam lazım?
CEVAP
Maliki’de bir yerdeki işinin dört günden önce bitmeyeceğini bilirse, niyet
etmese de, oraya girince mukim olur. Müddetini iyi bilmezse, onsekiz gün sonra
mukim olur. Şafii’de de böyledir.
Sual: Maliki mezhebine göre, giriş ve çıkış günlerinden başka üç
günden ziyade kalmaya niyet ettiği bir yere girince, yahut dört günden önce
biteceğini sandığı işi için gittiği yerde onsekiz günden çok kalınca mukim olur
ne demektir?
CEVAP
Mesela dört günden az kalırım diye İzmir’e gidiyorsunuz, işiniz çıkıyor,
iki gün daha kalmanız gerekiyor, iki gün sonra bitmiyor, üç gün daha kalmak
gerekiyor, böyle 2 veya 3 gün kalınca 18 güne kadar seferi olursunuz. Bu
durumda Hanefi’de ise ömür boyu seferi olur.
Sual: Maliki’yi taklit ediyorum. Doğum yerim Balıkesir, memleketim
Erzurum, İstanbul'da yaşıyorum ve Antalya’da evlendim. Erzurum'da ve Antalya'da
4 günden az kalırsam seferi olur muyum?
CEVAP
Antalya vatan-ı asliniz olduğu için orada seferi olamazsınız. [Baliğ bir
çocuğun ana-babasının bulunduğu yer doğduğu yer bile olsa, buradan ayrılıp
başka yerde, çıkmamak niyet edip yerleşse veya evlense, orası (Asli yeri) olur.
Ana babasının yanına gidince, yerleşmeye niyet etmedikçe, burası çocuğun asli
yeri olmaz. Onun asli yeri evlendiği veya son yerleştiği yerdir.]
Maliki’yi taklit ve seferilik
Sual: Hanefi mezhebindeki bir kimse, 10 günlüğüne sefere çıksa, orada
bir akıntıdan veya başka bir ihtiyaçtan dolayı Maliki mezhebini taklit etmesi
gerekse, seferiliği devam eder mi?
CEVAP
Maliki’nin şartlarına da uyması gerektiği için, seferiliği devam etmez.
Seferde cem etmek
Sual: Maliki’yi taklit eden bir kimse, seferde iki namazını cem
edebilir mi?
CEVAP
Bir ihtiyaç, bir sıkıntı olmadan cem edemez.
Mâlikî'de seferilik
Sual: Bir arkadaş, Mâlikî’de mukim olmayı formüle etmiş, üç sabah
namazının kılındığı yerde mukim olunacağını tespit etmiş. Bir kişi sefere
çıkıp, üç sabah namazını kıldığı yerde mukim olur mu?
CEVAP
Hayır, mukim olmaz. O arkadaşın o formülü yanlıştır. Mâlikî, Şâfiî ve
Hanbelî’de, giriş ve çıkış günleri hariç, üç gün kalan seferi olur. Dört veya
daha fazla gün kalan mukim olur. Sefere çıkan kimse, sabah ezanları okunurken
bir şehre girse, imsak vaktinden sonra girdiği için, o gün giriş günüdür,
sayılmaz. Ezanlar okunurken o şehirden çıksa çıktığı gün de sayılmaz. Üç gün
kalınca üç sabah namazı kılar, bir girişte, bir de çıkışta sabah namazı
kılınmış olur ki, hepsi beş sabah namazı eder. Demek ki, üç sabah namazı değil,
en fazla beş sabah namazı kılan bile seferi oluyor, mukim olmuyor. Şer’i gün,
imsak vakti girince başlar.