Misafiri gücendirmeden ona nasıl ikram etmelidir?
Misafir için külfete girmek
CEVAP
Misafiri nimet bilmeli. Her nimetin bir külfet karşılığı olduğu da
unutulmamalı. Külfetsiz nimet olmaz. Elbette misafirin sıkıntısı olur.
Yüksünmeden hizmet etmeli! Yani yüksünsek bile bunu asla misafire
hissettirmemeli. Ülfetin şartı, külfeti terktir. Külfeti olmayanın ülfeti
artar. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Salihler, külfete girmez ve zahmet vermez.) [Dare Kutni]
(Misafir için külfete girme, misafir üzülebilir. Misafirini üzen Allahü
teâlâyı üzmüş olur.) [İbni Lâl]
(Müminin külfeti azdır.) [Beyheki]
Külfet: Lüzumundan fazla ikram, zahmetli iş, sıkıntı.
Ülfet: Samimiyet, dostluk iyi geçinmek.
Misafire iyi muamele etmeli. İmam-ı Evzâi, (Misafire ikram, ona karşı güler
yüzlü ve tatlı dilli olmaktır) buyurdu. Evde bulunan şeyleri bolca ikram
etmeli, misafire verilen çok yemeği israf saymamalı. Allah için olan şey, çok
olsa da israf olmaz. Allah için olmayan şey, az olsa da israftır.
Misafire ye diye üçten fazla teklif etmemeli. Hele (Allah
aşkına ye) diye zorlamamalı. Bunlar misafiri gücendirebilir.
Hazret-i Ali buyuruyor ki: Daveti ancak şu üç şartla kabul ederim:
1- Bir şey almak için çarşıya gidilmeyecek.
2- Evinizde olan da esirgenmeyecek.
3- Benim yüzümden çoluk çocuk da aç kalmayacak.
Dostların kötüsü, senin için külfete giren, seni özür dilemeye mecbur
bırakandır. (Hazret-i Ali)
Arkadaşlarımdan bana en çok ağırlık vereni benim için külfete giren ve bu
suretle kendisinden çekindiğim kimsedir. Yalnız iken nasılsam, onunla beraber
bulunduğum zaman da davranışımı değiştirmediğim kimseyi ise çok severim. (İmam-ı
Cafer-i Sadık)
İki arkadaşın aralarının açılması, fuzuli külfetler yüzündendir. Ziyaretine
gittiği arkadaşı, lüzumsuz bir sürü külfete girince, insan bir daha ziyaretine
gitmez. (Fudayl bin İyad)
İki arkadaştan birinin diğerinden çekinmesi, mutlaka birinin kusurundandır. (Cüneyd-i
Bağdadi)
Çeşitli zahmetlere giren, arkadaşına ağırlık vermiş olur. Bu suretle
kendisinden çekinilir. Yalnız iken nasıl hareket ediyorsa, arkadaşı varken de öyle
hareket eden kimse ile arkadaşlık kolay olur. Yanımızda ev kıyafeti ile
duramayan arkadaş bizden çekiniyor demektir. Bu ise samimi olamamanın
alametidir.
Sual: Uzaktan gelen misafire, her gün ikramda bulunmak
gerekir mi?
Cevap: Mâ-lâ-büdde kitabında deniyor ki:
“Gelen misafire üç gün ziyafet vermek, müekked sünnettir. Sonraki günlerde
müstehabdır.”