Rükûdan kalkarken, imam, cemaat ve yalnız kılan Rabbenâ lekel hamd der mi?
Namazı doğru kılmak
CEVAP
Yalnız kılan kimse, rükûdan kalkarken hem Semi’allahü limen hamideh,
hem de Rabbenâ lekel hamd der. (Redd-ül-muhtar)
Namaz kılan kimse, imama uymuşsa, Semi’allahü limen hamidehdemez, Rabbenâ
lekel hamd der. Yalnız kılıyorsa, bunların ikisini de söyler. Muhit,
Tatarhaniyye ve Hidaye kitaplarında da böyle bildirilmiştir. (F.
Hindiyye)
Rükûdan kalkarken Semi’allahü limen hamideh demek, imama ve
yalnız kılana sünnettir. Cemaatle kılarken, cemaat, Semi’allahü limen
hamideh demez, sadece Rabbenâ lekel-hamd der. (S.
Ebediyye)
İmam, Semi’allahü limen hamideh demese de, cemaat Rabbenâ
lekel hamd der.
İmam-ı azama göre, İmam, Rabbenâ lekel hamd demez, İmameyne
göre ise der. Kitapların çoğunda, İmam-ı a’zamın kavli tercih edilmiştir. (Redd-ül-muhtar)
Hanbelî ve Şâfiî’de ise, imamın, cemaatin ve yalnız kılanın Rabbenâ
lekel hamd demesi sünnettir. Mâlikî’de yalnız kılanın ve cemaatin
demesi mendubdur. (Mezahib-i Erbea)
(Rabbenâ lekel hamd) demek
Sual: İbni Sebeci biri, (İçkinin haram edilmesine Ömer sebep
olduğu için ben içki içenleri hoş görürüm. Namaz kılarken “Rabbenâ
lekel hamd” demek Muaviye’nin demesiyle namaza girdiği için, namazda
ben bunu söylemiyorum) diyor. (Rabbenâ lekel hamd) demek, sünnet değil
midir?
CEVAP
Elbette, sünnettir. İçki, Hazret-i Ömer'in isteği üzerine haram edilmişse
de, haram eden Allahü teâlâdır. Hazret-i Ömer sadece sebep olmuştur. İçkinin
haramlığı hakkında âyet ve hadis olmasaydı bile, Hazret-i Ömer, Eshab-ı
kiramdan olduğu için sözü dinde senettir. İki hadis-i şerif:
(Benim sünnetime ve hulefa-i raşidinin sünnetine uyun!) [Tirmizî]
(Eshabım gökteki yıldızlar gibidir. Hangisine uyarsanız hidayete erersiniz.) [Taberani,
Beyheki, İbni Asakir, Hatib, Deylemi, Darimi, İ. Münavi, İbni Adiy]
Rabbenâ lekel hamd ifadesini de Hazret-i Muaviye söylese de dinde
senet olur, ama, üstelik Resulullah o sözü tasdik etmiştir. Bunun için, o sözü
namazda söylemek sünnet olmuştur. İki hadis-i şerif:
(İmam, “Semi’allahü limen hamideh” dediği vakit “Rabbenâ lekel hamd” deyin!
Çünkü, sözü meleklerin sözüne uygun düşenin geçmiş günahları affedilir.) [Buhârî,
Müslim, Ebu Davud, Tirmizî, Nesaî]
(İmamdan önce hareket etmeyin, o tekbir aldıktan sonra siz alın,
“Veleddâllîn” deyince “âmîn” deyin. Rükû edince, siz de rükû edin, “Semi’allahü
limen hamideh” deyince “Rabbenâ lekel hamd” deyin ve imamdan önce başınızı
kaldırmayın!) [Buhârî, Müslim, Ebu Davud, Tirmizî, Nesaî]
İmam-ı Gazâlî hazretleri, gayrimüslim birinden bir söz alıp kitabına yazmışsa,
o söz, artık İmam-ı Gazâlî hazretlerinindir. O tasdik ettiği için, o söze
gayrimüslim sözü olarak bakılmaz.
Bir zaman şeytan, sıkışınca, (Âyet-el kürsî’yi okuyana zarar veremem) demek
zorunda kalıyor. Eshab-ı kiram, bunu Peygamber efendimize bildiriyorlar. O da,
(Şeytan yalancı olduğu hâlde, bu sözü doğrudur) buyurarak, şeytanın
söylediği o sözü tasdik ediyor. Resulullah bu sözü tasdik ettiği için, biz o
sözle amel ederiz. O sözün artık şeytanla bir alakası yoktur.
Kur’an-ı kerimde Eshab-ı kiramın hepsinin cennetlik olduğu bildiriliyor.
Eshab-ı kiramdan olan, Kur’an-ı kerimi yazmakta vahiy kâtipliği de yapan,
Resulullah'ın kayınbiraderi Hazret-i Muaviye hakkında böyle saygısızca söz
söylemek çok çirkindir.
Rabbena lekel-hamd demek
Sual: Rükûdan doğrulunca, (Rabbena lekel-hamd) mi, yoksa (Rabbena
ve lekel hamd) mi demek gerekir?
CEVAP
İkisi de caizdir. Ancak meşhur olan (Rabbena lekel-hamd) demektir.
Mesela, Hindiyye, Berîka, Dürer ve Gurer, Mebsut, R. Nâsıhîn,
Tergib-us-salat, Kudûrî gibi kitaplarda (Rabbena lekel
hamd) denileceği bildiriliyor.
Muhit kitabında, (Allahümme rabbena lekel hamd), Bahru'r-râik’te
(Rabbena ve lekel-hamd denilmesi efdaldir) deniyor. Hidaye’de,
(Rabbena lekel hamd denilmesi evlâdır) yazıyor. Dürr-ül-muhtar’da,
rükûdan kalkarken (Rabbena lekel hamd) demenin lâzım olduğu
bildirilmiştir. (M. Zühdiyye)
(Allahümme Rabbena ve lekel hamd) veya (Allahümme Rabbena lekel hamd) yahut
(Rabbena ve lekel hamd) denir. (Halebî)
İbni Âbidin’de de Halebî’deki gibi bildirilmektedir. Yani bu
kitaplarda da, Allahümme ile başlayan yazılıdır, fakat meşhur olanı yani (Rabbena
lekel-hamd) şeklinde olanı söylemek daha uygundur. S. Ebediyye’de
ve İslam Ahlakı kitabında da, (Rabbena lekel-hamd) denileceği
bildiriliyor.