Hastalık için, haram olan bir şeyi yemek veya kullanmak caiz olur mu?
Haram maddeyi ilaç olarak kullanmak
CEVAP
İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki:
(Haram olan şeylerin ilaç olarak kullanılması, bunun hastaya iyi geleceği bilinirse ve helal olan ilaç bulunmazsa, caiz olur. Şifa olduğu tecrübe edilen maddeler, ilaç için helal olur. Haram olan bir şeyin hastaya iyi geleceğinin bilinmesi, mütehassıs olan müslüman bir doktorun söylemesi ile anlaşılır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Allahü teâlâ, haram olan şeylerde size şifa yaratmamıştır.)[Buhari]
Etkili olduğu tecrübe ile bilinen haram maddeleri, zaruret halinde ilaç olarak kullanmak haram olmaz.) [Redd-ül Muhtar]
(Zaruretler haramları mubah kılar) kaidesine göre, bir hastalığı tedavi için haram bir şey kullanmak, yedirmek, içirmek gerekince, bu haram şey mubah oluyor. Hasta, haram olan şeyi değil, mubah olan şeyi kullanmış oluyor. Yani haram mubah hâle geliyor, şifa mubah madde ile sağlanıyor.
Bunu bir misalle açıklayalım:
Böbreklerdeki taşı eritecek, hiçbir ilaç bulunmazsa, müslüman bir doktor da haram bir madde ile tedaviyi tavsiye etmişse, ilaç bulunmadığı için haram madde kullanma zarureti hasıl olmuştur. Zaruretler haramları mubah kılacağından haram madde kullanmak mubah olacaktır. Hasta şifa bulursa, mubah sayesinde bulmuş olacaktır. Haram olan madde sayesinde şifa bulmuş olmayacaktır.
Bu husus iyice anlaşılınca haram maddenin, mubah hâle geldikten sonra kullanılması (Haramda şifa yoktur) hadis-i şerifine aykırı olmaz.
Tedavi için
Sual: Doktor, derideki hastalığım için başka etkili bir ilaç bulunmadığını, yılan yağı sürmek gerektiğini söyledi. Bu caiz midir?
CEVAP
Salih doktor lüzum görmüşse caizdir. Namaz kılmadan önce, yıkamak gerekir.
Domuz insülini
Sual: Domuz insülininden olduğu gibi, inek insülininden de ilaç yapan firmalar varmış. Fakat inek insülinin tesiri çok azmış. Şeker hastası çocuğum için domuz insülininden yapılan ilacı kullanmam uygun olur mu?
CEVAP
Tesirli başka ilaç bulunmazsa caiz olur.
Tedavide haram madde
Sual: Alkol, kan gibi haram olan bir maddeyi tedavide kullanmak caiz midir?
CEVAP
Namaz kılan ve o konuda tecrübesi olan salih bir doktor, (Tecrübelerimle biliyorum ki, bu hastalığın bu haram maddelerden başka etkili mubah ilacı yoktur) derse, o zaman haram olan bu maddeleri tedavi maksadıyla kullanmak caiz olur.
Aç kalınca
Sual: Bir ateist, (Japonlar, yılan, kirpi, köstebek, çekirge ne bulurlarsa yerler ve aç kalmazlar. Müslümanlıkta çok şey haram olduğu için, bir Müslüman dağda, çölde, denizde kalsa bir şey yiyemeyeceği için açlıktan ölür) diyerek Müslümanlığı kötülüyor. Aç kalınca bunları yemek dinimizde caiz değil midir?
CEVAP
Dinimizde, (Zaruretler haramları mubah kılar) hükmü vardır. Helâl bir şey bulamayan kimsenin, açlıktan ölme tehlikesi varsa, haram olan hayvan etlerini yemesi mubah olur. Denizde kalan bir kişi balık bulamazsa, deniz hayvanlarının hepsi diğer üç hak mezhepte helaldir. Denizde ne bulursa yiyebilir. İhtiyaç olunca, diğer mezheplerin hükmüyle amel edilir.
Çekirge zaten Hanefî mezhebinde de helâldir. Kirpi ise Mâlikî ve Şâfiî mezhebinde helaldir. İhtiyaç olunca bu iki mezhepten biri taklit edilerek yenir. Yılan ve köstebek Mâlikî mezhebinde boğazlanarak kesilirse helaldir. İhtiyaç olunca Mâlikî mezhebinin kavline uyularak yenir. (Mizan)
Leş dört mezhepte de haramdır. Ancak aç kalan ölmeyecek kadar yiyebilir. Yani (Müslümanlıkta çaresi yoktur) demek yanlıştır. Ateistin hezeyanları dinimize gölge edemez.
