Çeşitli sual ve cevaplar

CEVAP
Evet.

Sual: Helaya başı örtülü girmek müstehap mı?
CEVAP
Evet.

Sual: (Beni de davet eder misin?) diyerek davet ettirmek caiz mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Evinde davet olan arkadaşın zilini çalıyoruz. Bizi görünce ister istemez buyurun diyor. Böyle davete gitmek caiz mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Telefon eden, kapı zilini çalan gibi, dört rekat namaz kılınacak kadar bekledikten sonra mı tekrar telefon etmeli?
CEVAP
Evet.

Sual: Dört katlı apartmanın merdivenlerinin temizliği nasıl yapılır?
CEVAP
Aralarındaki anlaşmaya göre yapılır.

Sual: Kadının, erkeğin önünden geçmemesi iyi bir âdet mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Evin önüne pislik bırakan kimseyi, şikayet etmek caiz mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Bir arkadaş bize iyilik edince, teşekkür etmeyip gıyabında dua etsek mahzuru olur mu?
CEVAP 
Yüzüne karşı da teşekkür etmeli, gıyabında da dua etmelidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(İyilik gördüğüne Cezakellahü hayran kesira [Allah, seni çok hayırla mükâfatlandırsın] diyen, ona en büyük duayı etmiş olur.) [İ.Asakir]

(Bir müslüman, arkadaşının gıyabında dua edince, bir melek de ona, "Aynen bir mislini de Allah sana versin" diye dua eder.) [Müslim]
Meleğin duası ise elbette kabul olur.

Sual: Kadının sigara içmesi, erkeğe göre daha uygunsuz. Külhanbeyi gibi, bacak bacak üstüne atıp, dumanını insanın yüzüne karşı üflemesi doğru mudur?
CEVAP
Bir şey zararlı ise, kadına da erkeğe de uygun olmaz. Şu kadar var ki, bir ülkenin örf ve âdetine uymak gerekir. Uyulmazsa tuhaf karşılanır. Bazı şeyler zengine ayıp sayılmasa da, fakir için ayıp sayılır. Mesela dolmuşla gideceği yere taksiyle gitmesi fakir için uygun karşılanmaz. Zenginin en lüks vasıta ile gitmesi uygunsuz olmaz. Hatta şükretmek için nimeti göstermek olur. Çünkü Allahü teâlâ, (Verdiğim nimetleri kullananları severim) buyuruyor.

Bazı şeyler hem zengin, hem de fakir için kötüdür. Mesela kibir böyledir. Fakat fakirin kibirli olması daha kötüdür. Allahü teâlâ kibirli fakire buğzeder. Zina büyük günah ve çok çirkin bir iştir. Fakat ihtiyarın zina etmesi daha çirkin, daha kötüdür. Hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Yedi kat gök ve yer, zina eden ihtiyara lanet eder.) [Bezzar]

İyi işler, güzellikler de böyledir.

Şimdi sorunuza gelelim. Sigara içerek, başkasını rahatsız etmek hoş değildir. Örf ve âdetimize göre, kadının sigara içmesi de pek hoş karşılanmaz.

Sual: Müslümana zararı olmasın diye yoldaki taş, çivi gibi şeyleri almak sevap mı?
CEVAP
Evet. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(İman yetmiş küsur şubedir. En üstünü “La ilahe illallah”, en aşağısı da, yolda eza veren bir şeyi kaldırmaktır.) [Tirmizi]

Sual: Görgünün temeli nedir?
CEVAP
Görgünün temeli; her zaman, her yerde, herkese karşı güler yüzlü, tatlı dilli olmak, haddini bilmek, eliyle ve diliyle hiç kimseyi incitmemektir.

Ayakta bekletmek
Sual: Suyu getiren kimse, ayakta iken, içmekte bir mahzur var mı?
CEVAP
Ayakta bekletmemeli, o oturunca içmelidir.

Telefonu çok çaldırmak
Sual: Bir arkadaş, (Medeni insan, telefonu üç kere çaldırır, daha fazla çaldırmak saygısızlıktır) dedi. Üç kere çaldırıp kapatınca, bazı kimseler, (Hemen niye kapattın, açmaya geliyordum) diye bizi azarlıyorlar. Bu işte ölçü nedir?
CEVAP
Bu işler izafidir, rölatiftir, şimdi göreceli deniyor. Yani kişilere göre değişebilen bir şeydir. Tek ölçü verilmez. Birkaç örnek verelim:
1- Bizim kurumsal hattımız var, ücretsizdir. Şahsen ben, samimi olup, çok telefon ettiklerime, bir iki kere çaldırıp bırakıyorum. Eğer o arkadaş müsaitse, beni arıyor. O anda namaz kılıyordur, lavabodadır, öteki telefonuyla konuşuyordur veya başka bir işin başındadır. Ücretsiz olduğu için müsait olunca beni arıyor. Bazı tanıdıklarım da aynısını bana yapıyor. Çaldırıp bırakıyor. Bu, (Müsait olunca beni ara) demektir. İkisi de ücretsiz olduğu için bir art niyet aranmıyor.

2- Ücretsiz hattı olmayan başka birini ararken, sonuna kadar çaldırıyorum. Cevap gelmezse, hemen bir daha aramıyorum. Çünkü namaz kılıyordur. Dört rekât namaz kılacak kadar beklemek gerekir. Ölçü bu. On dakika sonra tekrar arıyorum. Yine cevap gelmezse artık aramaya gerek yok.

3- Çok oluyor. Namaz kılarken devamlı çalıyor. Tanıdık olanların çok çaldırması bu yönden iyi olmuyor.

Görüldüğü gibi arayanın ve aranılanın durumuna göre değişen bir şeydir. Bir ölçü verilemez. Âcil durum olur, devamlı aramak gerekebilir. Uyanık olduğu bilinmeden ve âcil bir iş olmadan gece saatlerinde aramamalıdır. Gece yatsıyı kılıp yattığım oluyor. Tam uykudayken telefon çalıyor. (Buyurun) diyorum. (Birkaç arkadaş sohbet ediyorduk, uykumuz kaçtı. Bir sual de hatırımıza geldi. Sorabilir miyiz?) deniyor. (Âcil mi?) diyorum. (Hayır) diyor. Sabah sorabileceğini gece soruyor. (Namazımız oldu mu, oruca niyet edebilir miyiz?) gibi âcil bir sual olsa, ürküttüğü kurbağaya değer. Soran gibi, cevap veren de sevaba kavuşur.

Sual: Kimlerin eli öpülür, Kur’ân-ı kerimi ve ekmeği öpmenin mahzuru olur mu?
Cevap: Âlimin, ana ve babanın eli öpülür. Başkasının eli öpülmez. Herhangi bir arkadaş ile karşılaşınca elini öpmek haramdır. Kur’ân-ı kerimi, ekmeği öpmek de caizdir.