Bir çocuk bir kadının sütünü emse, çocuk kimlerle süt kardeş olur?
Süt kardeşlik
CEVAP
İki yaşından küçük iki çocuk, aynı kadından süt emince, süt kardeşi olur.
Bir çocuk, bir kadının sütünü emince, bu sütün hasıl olmasına sebep olan erkek,
bu çocuğun süt babası olduğu gibi, bu erkeğin babası da, süt dedesi, anası da,
süt ninesi, kardeşleri de süt amca ve süt halası olur.
Çocuğun, süt anası ve süt babası ile ve bunların anaları, babaları ve
kardeşleri ve çocukları ve her kuşaktan torunları ile evlenmesi, ebedi
haramdır. Bunlarla soydan akraba olsaydı, yine evlenemezdi. Bu çocuğun çocukları,
bunun süt anası veya süt babası ile evlenemez. Çocuğun hanımı, çocuğun süt
babası ile ve çocuğun kocası da, çocuğun süt anası ile evlenemez. Aynı kadından
emen oğlan ile kız, süt babaları başka olsa ve başka yıllarda emmiş olsalar
bile, birbiri ile ve birbirlerinin çocukları ve torunları ile evlenemez.
Sual: Ağabeyimin hanımı, bir kızı emzirmiş. Bu kızla evlenmem haram
mıdır?
CEVAP
Evet haramdır. O kız ağabeyinizin kızı sayılır, sizin de yeğeniniz olur. Öz
kardeşinin süt kızı ile evlenmek haram olduğu gibi, süt kardeşinin öz kızı ile
ve süt kardeşinin süt kızı ile de evlenmek haramdır.
Sual: Ağabeyim, amcamın hanımını emmiş. Amcamın kızı ile
evlenebilir miyim?
CEVAP
Evet evlenebilirsiniz.
Sual: Bir çocuk benim hanımımı emdi. Bu çocuğun ablası bana
namahrem mi?
CEVAP
Evet yabancıdır.
Sual: Amcamın hanımını emdim. Bu hanım ölünce amcam, başka bir
kadınla evlendi. Bu kadın da bana süt annem gibi mahrem midir?
CEVAP
Evet mahremdir; yani yabancı değildir. Süt babanın başka hanımı da mahrem olur.
Sual: Hanımımdan süt emen çocuk büyüdü ve evlendi. Onun hanımı bana
yabancı mıdır?
CEVAP
Süt oğlun hanımı, kendi öz oğlunuzun hanımı gibi gelininiz olur yani yabancı
değil, mahremdir.
Sual: Sütünü emdiğim kadının kardeşi, yani süt dayım, benim ablamla
evlenebilir mi?
CEVAP
Süt annenin ve kocasının yani süt babanın, nesebden ve süt emzirmekle hasıl
olan akrabasının hepsi, süt çocuğunun akrabasıdır. Fakat süt çocuğun akrabası,
süt annesinin ve süt babasının akrabası değildir. Mesela süt annenin erkek
kardeşi, süt çocuğunun bacısı ile evlenebilir. Süt babasının kardeşi de
evlenebilir.
Sual: Ağabeyim, amcamın hanımını emmiş. Amcamın kızları benimle de
süt kardeş olur mu?
CEVAP
Amcanızın bütün kızları ağabeyinizle süt kardeştir. Sizinle hiç biri süt kardeş
olmaz.
Sual: Süt kardeşliğinde, "Süt aşağı akar, yukarı akmaz"
sözü doğru mudur?
CEVAP
Böyle bir şeyin aslı olmadığı Nimet-i İslam kitabında
yazılıdır. Mesela bir kız, bir kadından süt emse, bu kadının bütün çocukları
ile süt kardeş olur. Fakat bu kadının çocukları, emen kızın ablası ve küçük
kardeşi ile de evlenebilir. Yalnız bu kız, onlara süt kardeş olur. Büyük-küçük
diğerleri süt kardeş olmaz.
Sual: Amcamın büyük kızı, annemi emmiş. Amcamın diğer kızları ile
süt kardeş olur muyuz?
CEVAP
Annenizden süt emen büyük kız ile hepiniz süt kardeş olursunuz. Annenizi
emmeyen diğer kızların hiç biri, hiçbirinizle süt kardeş olmaz.
Sual: Süt kardeşin süt kızı da, süt kardeş hükmünde midir?
CEVAP
Evet süt kardeş hükmündedir.
Sual: Bir kişi, hanımının süt kızına şehvet ile dokunsa, kendi
kızına dokunmuş gibi hürmet-i müsahere hasıl olur mu?
CEVAP
Evet.
Sual: (Bir kadın biberona sütünü sağsa, biberonun içinde inek sütü
de olsa ve bu süt başka birinin küçük çocuğuna içirilse, bu çocuk, sütünü
içtiği kadının çocukları ile süt kardeş olur mu?)
CEVAP
Kadının sütü, inek sütünden fazla ise süt kardeş olur. Az ise süt kardeş olmaz.
Kadın sütü yoğurt yapılsa, çocuğa bu yoğurt yedirilse yine süt kardeş
olmaz. (Merakıl felah, Dürer, Tahtavi)
Süt kardeşin kız kardeşi
Sual: Süt oğlunun veya süt kızının kız kardeşi ile evlenmek caiz
midir?
CEVAP
Evet caizdir.
Süt kardeş kızı
Sual: Süt kardeşinin veya öz kardeşinin süt kızı ile evlenmek caiz
midir?
CEVAP
Hayır caiz değildir. Çünkü kardeşinizin kızı demektir.
Sual: Oğlumun süt anasının kızı ile evlenmem caiz midir?
CEVAP
Evet caizdir.
Sual: Kardeşimin kızını emziren kadının kızı ile evlenmek caiz
midir?
CEVAP
Evet caizdir.
Kardeşin süt kardeşi
Sual: Küçük kardeşimin emdiği kadının kızı ile veya bu kadınla
evlenmem caiz midir?
CEVAP
Evet caizdir.
Sual: Oğlum, bir kadını emmiş. Bu kadınla evlenmem caiz midir?
CEVAP
Evet oğlunun süt annesi ile evlenmek caizdir.
Sual: Süt kardeşimin yanında başı açık durabilir miyim?
CEVAP
Evet. Normal kardeşinizden farkı yoktur. Dinen kardeşinizin yanında nasıl
durabilirseniz onun yanında da öyle durabilirsiniz.
Sual: Çocuklarımızı birbirine süt kardeş yapmanın faydası veya
zararı ne olabilir? Nelere dikkat etmemiz gerekir? Her iki çocuk da birbirinin
annesini emmesi gerekir mi, yoksa biri yeterli mi?
CEVAP
Süt kardeş genelde tavsiye edilmez. Ama ihtiyaç olursa yani bir arada büyüme
gibi zorunluluklar varsa, süt kardeş yapılır. Birinin emmesi yeterlidir. Emen,
emdiği kadının bütün çocukları ile kardeş olur.
Sual: Çocuğumuz olmuyor. Hanımdan süt gelmeye başladı. Küçük bir
kız çocuğunu emzirmiş. Hanımım sütanne oldu mu?
CEVAP
Dokuz yaşından büyük bâkire kızdan süt gelse, sütünü bir çocuğa emzirse sütanne
olur. Hanımınız da, emzirdiği çocuğun sütannesi olur. Sütün gelmesine siz sebep
olmadığınız için, bu emzirilen kız çocuğu, sizin üvey sütkızınız olursa da
önceki hanımdan olan çocuklarınız, bu kadının emzirdiği çocukla sütkardeş
olmaz. (Hindiyye)
Sual: İslamiyet’te evlatlık olarak zikredilen kişi gerçek evlat
olmadığı ve anne-babaya namahremiyeti devam ettiği için kız veya erkek bu
çocuğu süt evlat yapmak marifetiyle bundan kurtulmak mümkün müdür?
CEVAP
Süt evlat yapılırsa mümkündür.
Sual: (Bu hususta hanımın suni bir şekilde memesinden süt alınıp
çocuğa içiriliyor ve böylelikle kendisi ve kocasının varsa sair çocuğun vs. süt
akrabası oluyormuş) Böyle bir usul caiz midir?
CEVAP
Kadının sütü varsa caizdir. Emen çocuğun da iki yaşını geçmemesi gerekir. Başka
yolu da vardır. Çocuk erkekse, kadın o çocuğu abisinin hanımına emzirtir, yahut
kız kardeşine emzirtir, böylece yeğeni olur. Çocuk kız ise, erkek aynı şeyi
yapar, yani erkek kardeşlerinden birinin hanımına emzirtir veya kız
kardeşlerinden birine emzirtir, böylece kız bunun yeğeni olur.
Sual: Bu durumda şahıs erkek kardeşinin hanımına emzirdiği için süt
emmeden dolayı yeğeni olan çocuk ile ebedi mi mahrem olur? Yoksa eğer yengesi
ile abisi boşanırlarsa yengesi ile akrabalığı sona erdiğinden bu çocuk ile olan
namahremlikte biter mi?
CEVAP
Ebedi mahrem olur. Annesi ile ilgisi olmaz. O onun her zaman yeğenidir.
Sual: Babası Şafii, annesi Hanefi olan 2 yaşından küçük bir kız
çocuğuna Hanefi olan bir hanım bir kaşık içinde süt verse süt annesi olur mu?
CEVAP
Hanefi’ye göre süt anne olur, Şafii’ye göre süt anne olmaz.
Sual: Dayımın oğluyla ortanca kardeşim süt kardeşler. Biz 3
kardeşiz onlar da 3 kardeş. Ortancalar süt emmiş. Ben ablamın süt kardeşinin
büyüğü olana mahrem miyim?
CEVAP
Eğer, ablanız dayınızın hanımını emmişse, dayınızın bütün çocukları ile kardeş
olur. Dayınızın oğlu annenizi emmişse, emen çocuk annenizin bütün çocukları ile
kardeş olur.
Ablanızın süt kardeşinin büyüğü size yabancıdır, namahremdir, mahrem değildir.
Onunla evlenebilirsiniz.
Sual: Bir kızın abisi teyzesini emmiş. Ve o kız şu anda teyzesinin
oğlu ile evlendi. Bunların durumu nedir?
CEVAP
Bir mahzuru yoktur. Süt kardeşi olmaz. Eğer kız teyzesini emseydi, teyzesinin
oğlu ile evlenemezdi. Abisinin emmesinin önemi olmaz. Süt aşağı falan akmaz.
Süt kardeşlik sebebi ile taklit
Sual: Hanefi mezhebindeki bir kimse, evlenip çocukları olduktan sonra,
hanımının kendisinin süt kardeşi olduğu meydana çıksa ne yapılması gerekir?
CEVAP
Bir erkeğin, hanımı ile süt kardeş oldukları, ama 1-2 kere emmiş olduğu
anlaşılsa, Hanefi’ye göre nikahları bozulur. Bunu kurtarmak için diğer
mezheplerde bir çare aranır. Mesela Şafii veya Hanbeli taklit edilir. Çünkü
Şafii’de ve Hanbeli’de ayrı ayrı beş kere doya doya emmedikçe süt kardeşi
olmaz.
(Artık olan olmuş, evlenmişler, çocukları olmuş, yuvayı yıkmak uygun olmaz)
diyerek evliliğe devam edilemez. Böyle hallerde, yalnız o hususta başka bir
mezhebi taklit edilerek yuvanın yıkılması önlenir. Hanefi’de iki yaşından küçük
bir çocuk, bir kadını bir defa emse, o kadının bütün çocukları ile süt kardeş
olur. Şafii’de ise ayrı ayrı 5 kere doya doya emmesi gerekir. 2-3 defa emerek
süt kardeş olan böyle karı-koca, Şafii mezhebini taklit ederek evliliklerini
devam ettirebilirler. Şafii’yi taklit etmeden evliliklerini devam ettirmeleri
mümkün olmaz.
(Şafii’ye göre süt kardeş olmaz) diyerek, bir Hanefi, süt kardeşiyle evlenemez.
Ancak, evlendikten sonra süt kardeş oldukları meydana çıkmışsa, o zaman bir
yuvanın yıkılmaması için Şafii mezhebi taklit edilir. Böyle bir zaruret olmadan
süt kardeşle evlenmek caiz olmaz, nikah bâtıl olur.
[Hanefi ve Maliki’de bir defa, bir yudum emmekle süt kardeş olur. Şafii’de ve
Hanbeli’de ise ayrı ayrı 5 kere doya doya emmesi gerekir. Şafii’de, iki
yaşından yukarı iken emen, süt kardeş olmaz. İmam-ı a’zama göre, 30 aydan,
Maliki’ye göre 26 aydan sonra emen süt çocuğu olmaz. Hanbeli’de, bir kavilde
her yaşta süt emen, süt kardeş olur.]
Sütkardeşliğinde yaş
Sual: Bir erkek, hanımının sütünü içse, nikâhına zararı olur mu?
CEVAP
Nikâhına zararı olmaz, ancak, kadın sütünü zaruretsiz içmek caiz değildir.
Bilerek içmek günah olursa da, büyük kimse, süt emmekle süt çocuğu veya
sütkardeşi olmaz. Hanbelî’de, bir kavilde, her yaşta süt emen, sütkardeşi olur.
Şafiî’de, iki yaşından büyükken emen, sütkardeşi olmaz. İmam-ı a’zama göre, 30
aydan, Malikî mezhebindeyse, 26 aydan sonra emen, sütkardeşi olmaz. Hanefî ve
Malikî’de bir defa, bir yudum emmekle, sütkardeşi olur. Şafi’î ve Hanbelî’deyse,
ayrı ayrı 5 kere, doya doya emmesi gerekir.
Sual: Yengem babaannesini emmiş. Yengemin halasının oğlu yengeme
mahrem midir?
CEVAP
Evet, mahremdir. Çünkü yenge babaanneyi emmekle babaannenin kızı olmuş oldu,
yani halası ile kardeş oldu. Halasının oğlu da kardeşinin oğlu olmuş olur.
Kardeşin oğlu da mahrem olur.
Süt kardeşle konuşmak
Sual: (Süt kardeş olan kadınla konuşmak haramdır) deniyor. Böyle bir
şey var mıdır?
CEVAP
Öyle bir şey yoktur. Süt kardeş kendi kız kardeşi gibidir; fakat halvet durumunda
dikkatli olmalı. S. Ebediyye’de deniyor ki:
Ebedi mahrem olan 18 kadından biriyle halvet caizse de, yalnız süt kardeşle ve
genç kaynana veya gelinle, fitne şüphesi olunca mekruhtur. Halvet, kapalı bir
odada yalnız kalmaktır.
Sütbabaları farklı olsa
Sual: Kocası öldükten veya kendisini boşadıktan sonra, başkasıyla
evlenen bir kadını, bir oğlan önceki kocasıyla evliyken, bir kız da yeni
kocasıyla evliyken emse, bu oğlan ve kız birbiriyle evlenebilir mi?
CEVAP
Hayır. Aynı kadından emen oğlan ile kız, sütbabaları başka olsa ve başka
senelerde emmiş olsalar bile, birbiriyle ve birbirlerinin çocukları ve
torunlarıyla evlenemez. (S. Ebediyye)
Sütçocuğun anne ve babaları
Sual: Bir kadının sütünü emerek, onun süt çocuğu olan çocuğun, öz
annesiyle sütbabası ve öz babasıyla sütannesi mahrem olur mu?
CEVAP
Hayır, mahrem olmaz. Yani öz annesiyle öz babası ve sütannesiyle sütbabası
ayrılırlarsa, öz annesiyle sütbabası, öz babasıyla da sütannesi evlenebilirler.
Sütkardeşlik
Sual: Sütkardeşlikte ölçü nedir?
CEVAP
Şu beyitte bildiriliyor:
Sütana baba akrabasının hepsi,
Sütçocuk evladı, zevc veya zevcesi.
Birinci mısraın açıklaması şöyledir:
Bir çocuk bir kadından süt emerse, emdiği kadın onun sütannesi olur, kadının
kocası sütbabası olur. Aynen kanla olan akrabalık gibi olur. Sütannesinin kız
kardeşi teyzesi olur, erkek kardeşi dayısı olur. Sütannesinin annesi büyük
annesi olur. Sütannesinin bütün çocukları onun kardeşi olur, bunların çocukları
da yeğenleri olur. Yani sütannesinin torunları bunun yeğenleri olur. Hiç
biriyle evlenemez. Sütbabasının akrabaları da aynıdır. Sütbabasının erkek
kardeşleri amcası olur, kız kardeşleri halası olur. Sütbabasının babası onun
dedesi olur. Torunlarının hepsi onun yeğeni olur.
İkinci mısraın açıklaması şöyledir:
Sütçocuğun kendisi gibi, onun çocukları da, sütanneye, sütbabaya mahremdir.
Sütkızın kocası, sütoğlanın hanımı da, sütanneye, sütbabaya mahremdir.
Sütkardeşin sütkızı da mahrem olur.
Bir kaide de şöyledir: Bir kadını bir çocuk emse, o çocuğa bu kadının bütün
çocukları mahremdir, hepsi sütkardeş olur. Süt emziren kadına ise, sadece
emzirdikleri mahrem olur, emzirmedikleri mahrem olmaz.
Sütkardeşin kızı
Sual: Ben doğmadan önce annem, halamı emzirmiş. Halamın
kızıyla evlenebilir miyim?
CEVAP
Emzirince, halanız, annenizin kızı, yani sizin kız kardeşiniz oluyor. Onun kızı
da sizin kardeşinizin kızı oluyor. Kardeş kızı ile evlenilmez. Bunun kızının
kızıyla da evlenilmez.
Süt akrabalar
Sual: Sitenizde, (Bir erkek, sütteyze ve süthalasıyla, bir kadın da,
sütamca ve sütdayısıyla evlenemez) diye yazıyor. Bunlar nasıl oluyor? Birer
örnek verilebilir mi?
CEVAP
Bir kız, bir kadını emse, o kadının sütkızı olur. Bu sütkız, emdiği kadının
bütün çocuklarına sütkardeş olur. Bu kadının erkek çocuklarının çocuklarına
ise süthala olur, kız çocuklarının çocuklarına ise sütteyze olur.
Bir erkek çocuğu, bir kadını emse, o kadının sütoğlu olur. Bu sütoğlan, emdiği
kadının bütün çocuklarına sütkardeş olur. Bu kadının erkek çocuklarının
çocuklarına ise, sütamca olur, kız çocuklarının çocuklarına ise, sütdayı olur.
Sütbabasının kız kardeşine süthala, erkek kardeşine sütamca denir. Bunun gibi,
sütannesinin erkek kardeşine sütdayı, kız kardeşine sütteyze denir.
Sütteyze, süthala, sütamca, sütdayı, kendi öz teyzemiz, halamız, amcamız ve
dayımız gibi bize mahremdir. Babamızın ve annemizin süthala, sütteyze, sütamca
ve sütdayıları da bize aynı şekilde mahremdir.
Sütbabanın hanımı
Sual: Sütbabam, yeni bir kadınla evlendi. Bu kadın bana mahrem
midir?
CEVAP
Evet, mahremdir. Öz babanızın hanımı gibi olur.
Sütoğlun hanımı
Sual: Sütoğlumun hanımı bana mahrem midir?
CEVAP
Evet, mahremdir. Kendi gelininiz gibidir.
Sütkardeşin kardeşi
Sual: Annemden süt emen kızın, annesiyle veya kız kardeşiyle evlenmem
caiz midir?
CEVAP
Evet, caizdir.
Süt bankası
Sual: Gönüllü kadınların vereceği sütlerle süt bankası kuruluyor.
Sütü olmayan anneler, bu sütlerden alarak bebeklerini besliyorlar. Bunun dinen
bir mahzuru olur mu?
CEVAP
Bir kadının sütünü içen bebek, onun süt çocuğu olur. Bu kadının sütünü emen
bütün çocuklarla da sütkardeş olur. Evlenme yönüyle sütkardeş, öz kardeş
gibidir. Süt emilen annenin, hiçbir çocuğuyla evlenemez. Böyle bir süt
bankasından her bebeğe rastgele verilirse, ileride bilmeden sütkardeşiyle
evlenenler olabilir. Bu, haram olur. Tıbben de çocukların hastalıklı olmasına
sebep olur. Bu şekilde sütler birbirine karıştırılmamalı. Hangi anneden süt
alındığı ve kimlere verildiği kaydedilirse, tutulan bu kayıtlar sütü alınan
anneye ve süt verilen bebeğin yakınlarına verilirse, sütkardeşle evlenme yanlışlığı
önlenmiş olur.
Sütkardeşlik için
Sual: Hanefî'de sütkardeşlik için en az ne kadar süt emmek gerekir?
Kadın sütü, biberonla, kaşıkla veya inek sütüne karıştırılıp bebeğe verilse
yahut bebek, sütle pişmiş yemekten yese, sütkardeşlik gerçekleşmiş olur mu?
CEVAP
İki buçuk yaşından küçük çocuk, bir damla süt emse, sütkardeşlik olur. Hattâ
kadın sütü, bebeğin burnuna damlatılırsa veya kaşıkla, biberonla verilse de
sütkardeşlik olur. Biberonda inek sütü varsa, inek sütü kadının sütünden azsa
yine sütkardeşlik olur.
Kadın sütüyle pişmiş yemeği yemekle, sütkardeşlik olmaz. Süt pişmemişse ve
yarıdan çoksa, sütkardeşlik olur.
Ölünün sütü
Sual: Bir çocuk, ölmüş kadının sütünü emse, o kadının
çocuklarıyla sütkardeş olur mu?
CEVAP
Evet, olur.
Yaşlının sütkardeşliği
Sual: Evli olmayan bir kadınım. Ablamın evinden başka kalacak yerim
yoktur. Bana yabancı olan eniştemle aynı evde yaşamak zorundayım. İhtiyaç
hâlinde mezhep taklidi caiz olduğuna göre, Hanbelî mezhebini taklit ederek
ablamın sütünü emip eniştemin sütkızı olabilir miyim?
CEVAP
Zaruret olunca mezhep taklidi caizdir. Hanbelî'de her yaşta emen sütkızı olur.
Ancak Şâfiî’de ve Hanbelî mezhebinde ayrı ayrı 5 kere doya doya emmek gerekir.
İkinci bir husus da, büyük bir kimsenin, annesinin sütünü bile emmesi caiz
değildir. Eğer haramı mübah kılacak bir zaruret varsa, o zaman, Hanbelî
mezhebini taklit edip, ablanızı beş kere doya doya emerseniz, eniştenizin
sütkızı olabilirsiniz.
Süt akrabalığı
Sual: Evlenmemiş bir kızdan süt emilse, süt akrabalığı gerçekleşmiş olur
mu?
CEVAP
Evlenmemiş kızdan genelde süt gelmez. Sarı sıvı gelirse süt hükmünde olmaz.
Çünkü din kitaplarında şöyle yazıyor:
Mecmua-i Zühdiyye’de diyor ki: Süt ancak, doğum yapabilen
kadından gelir. Doğum yapmamış küçük kızın memesinden çıkan sıvının, süt
olacağına hükmedilemez. Bu sebeple bâkire kızın memesinden çıkan sarı suyun
emzirilmesiyle nikâhın haramlığı sabit olmaz. (İbni Âbidîn)
Bâkire kadının memesinden çıkan sarı suyu emmekle, süt akrabalığı olmaz. (El-fıkhü
alel mezahibil-erbea)
Çok nadir de olsa, evlenmemiş kızın göğsünden süt gelebiliyor. Çünkü Nimet-i
İslam kitabında, (Dokuz yaşında olan bâkirenin memelerinden süt gelse,
bu sütle süt akrabalığı hükmü sabit olur) deniyor.
Sütkardeşin annesi
Sual: (Emenin, emzirene kendi zatı ve füruu haram, emzirenin ise,
emene usul ve füruu haramdır) deniyor. Bu ne demektir? Mesela annemi emen
birinin annesiyle veya kızıyla evlenebilir miyim?
CEVAP
Bir çocuk, bir kadını emerse, o çocuk o kadınla evlenemez, çünkü o kadın onun
sütannesidir. Bu çocuğun çocukları da, bu kadınla evlenemez, çünkü emziren
kadın onların büyük anneleri olur.
(Emzirenin ise, emene usul ve füruu haramdır) demek, (Emen çocuk, emdiği
kadının ana, baba, dede ve nineleriyle, oğulları, kızları ve torunlarıyla
evlenemediği gibi, bu kadını emen yabancı çocuklarla da evlenemez) demektir.
Bir erkek, kendi annesinden süt emen sütkardeşinin anası veya kız kardeşiyle
evlenebilir. (S. Ebediyye)
Bilmeden sütkardeşle evlenmek
Sual: Mezhepsiz bir hoca, (Bilmeden sütkardeşiyle evlenen birinin,
4-5 çocuğu olmuş. Bugüne kadar nikâhsız yaşamış, zina etmişler. Bana bu
soruldu. Ben de fıkhî soruları bir hocaya sorun” dedim) diyor. Bu evlilik
zina mı olmuştur?
CEVAP
Böyle demesinden, onun gerçekten fıkhî konuları bilmediği anlaşılıyor. Çünkü
sütkardeş olduklarını bilmeden evlenmek günah olmaz. (Zina
etmişler) demesi çok yanlıştır. Cenab-ı Hak hiç kimseyi gücünün
yetmediği bir şeyden dolayı sorumlu tutmaz. Ortada kasıtlı yapılan bir iş yok.
Bir kimsenin içtiği sütün içinde alkol olduğu sonradan meydana çıksa, bunu içen
haram işlemiş olmaz. Fıkıh kitaplarında böyle şeylerin özür olduğu, günah
olmadığı bildiriliyor.
Kaybolup yıllarca gelmeyen kocasının öldüğü veya üç talak verdiği haberini âdil
bir Müslümandan öğrenen kadın, başkasıyla evlenebilir. Öldüğünü işitip veya
boşadığını bildiren mektubunu alıp, başkasıyla evlendikten sonra birinci koca
gelirse, ikincisinin nikâhı bâtıl olur. (Nimet-i İslam) [İlk
kocasını öldü sandığı için, başkasıyla evlenmesi günah olmuyor. Sütkardeş
oldukları sonradan meydana çıkınca, ilk evlilikleri niye günah olsun ki?]
Nikâh bozulmuşsa, mesela sütkardeş oldukları meydana çıkmışsa; kadı, hemen
aralarını ayırır. Koca, kadından bir şey isteyemez. (Hindiyye)
Karı kocanın sütkardeş oldukları, birinin veya her ikisinin bir kere emmiş
olduğu anlaşılsa, Hanefî mezhebine göre nikâhları bozulur. Ya ayrılırlar yahut
Şâfiî mezhebini taklit ederler. Eğer doyuncaya kadar beş kere emmişse, Şâfiî
mezhebini taklit de mümkün olmaz. Ayrılmaları lazım olur. (S. Ebediyye)
Hoca, zina etmişler demeden, (Ben bilmiyorum, bunu bilen bir hocaya
sorun) deseydi, isabetli olurdu. Ama o, (Zina etmişler) diyerek
mezhepsizliğini ve cahilliğini göstermiş oluyor.
Aynı kadından süt emmek
Sual: Bir kadın, birbirine yabancı olan kız ve erkek çocukları
emzirse, emzirdiği çocuklar büyüyünce birbirleriyle evlenebilir mi?
CEVAP
Aynı kadından emen çocukların hepsi sütkardeş olur. Hiçbiri diğeriyle
evlenemez.
Sütannenin torunu
Sual: Sütannemin oğlundan veya kızından olan kızıyla, yani
sütannemin torunlarıyla evlenmem caiz olur mu?
CEVAP
Caiz olmaz, çünkü sütannenizin torunları sizin yeğenleriniz olur. Yeğenle
evlenilmez.
Abimin sütkardeşi
Sual: Abimin sütkardeşiyle veya sütannesiyle evlenmem caiz midir?
CEVAP
Evet, caizdir.
Yaşlı kadından süt gelmesi
Sual: Bir bebek, yaşlı bir kadını emse, kadının da sütü gelse,
bebek bu kadının sütçocuğu olur mu?
CEVAP
Evet, sütçocuğu olur. Bunun gibi, 9 yaşındaki bir kız çocuğunu da emse, onun da
sütü gelse, bu kızın da sütçocuğu olur.
Sütkardeşlik
Sual: Yedi yaşındaki bir erkek çocuğu, bir kadını emse, o kadının
kızıyla evlenebilir mi?
CEVAP
Yedi yaşında emince, sütkardeş olmaz. O kadının kızıyla evlenebilir. Çünkü iki
veya iki buçuk yaşından sonra emince, sütkardeşlik gerçekleşmiyor.
Süt kardeş
Sual: Süt kız kardeşimin emzirdiği kızla evlenebilir miyim?
CEVAP
Evlenemezsiniz. Öz yeğeniniz gibi size mahremdir, yani evlenmeniz haramdır.
Annenin sütkardeşi
Sual: Annenin sütkız kardeşiyle evlenmek caiz midir?
CEVAP
Hayır, caiz değildir. O kadın, onun teyzesi olur. Teyzeyle evlenilmez.
Oğlunun sütannesi
Sual: Oğlunun sütannesiyle evlenmek caiz midir?
CEVAP
Evet, caizdir.
Sütbabanın hanımı
Sual: Ölmüş sütbabamın, sütünü emmediğim hanımıyla evlenmem caiz
midir?
CEVAP
Hayır, caiz değildir. Sütbabanın bütün hanımları sizin sütanneniz sayılır.
Sütoğlun hanımı
Sual: Sütoğlumun boşadığı kadınla evlenmem caiz midir?
CEVAP
Hayır, caiz değildir. O kadın sizin gelininiz sayılır. Gelinle evlenilmez.
Kumasının çocuğunu emzirse
Sual: Bir kadın, kumasının kız çocuğunu emzirse, bu kadının ilk
kocasının başka kadından olan oğluna, kumanın o kızı haram olur mu?
CEVAP
Hayır, haram olmaz. Hattâ o kadının, şimdiki kocasından olan kızıyla da
evlenebilir. Çünkü, ne oğlan, evleneceği kızın annesini emmiştir, ne de kız
evleneceği oğlanın annesini emmiştir. Babaları da farklıdır.
Ablamın emzirdiği kız
Sual: Ablamın emzirdiği kızla evlenmem caiz midir?
CEVAP
Hayır, caiz değildir. O kız sizin yeğeniniz olur. Yeğenle evlenilmez.
Oğlumun sütannesi
Sual: Oğlumun sütannesinin kızıyla evlenebilir miyim?
CEVAP
Evet, mahzuru olmaz.
Ninemin sütkızı
Sual: Anneannemin veya babaannemin emzirdiği kızla evlenebilir miyim?
CEVAP
Hayır, evlenilmez. Çünkü anneannenizin emzirdiği kız sizin teyzeniz,
babaannenizin emzirdiği kız da halanız olur. Hala ve teyzeyle evlenilmez.
Sütkardeşimin sütkızı
Sual: Sütkardeşimin sütkızıyla evlenebilir miyim?
CEVAP
Hayır, evlenilmez, çünkü o kız, sizin yeğeniniz olur.
Abimin sütkızı
Sual: Abimin veya ablamın sütkızıyla evlenebilir miyim?
CEVAP
Hayır, evlenemezsiniz, çünkü onlar sizin yeğenleriniz olur.
Sütbabanın oğlu
Sual: Sütbabamın başka kadından olan oğlu ile evlenebilir miyim?
CEVAP
Hayır, evlenemezsiniz, çünkü sütbaba hakiki baba hükmündedir, onun oğulları da
kardeşiniz demektir. Kardeşle evlenilmez.
Hanımının sütkızı
Sual: Bir kadın bir kızı emziriyor. Kız evlenecek yaştadır. Bu kızla
evlenirsem onun sütannesi bana yabancı mıdır? Tersine sütannesiyle evlensem, bu
kız bana yabancı mı olur?
CEVAP
Kadınla evlenince, o kadının sütkızı da sizin kızınız olmuş olur. Yabancı
olmaz. Tersine kızla evlenirseniz, o kadın sizin anneniz hükmünde olur.
Sütkardeşin kardeşi
Sual: Annemin veya ablamın emzirdiği çocuğun kız kardeşiyle veya
sütkardeşiyle evlenebilir miyim?
CEVAP
Evet, evlenebilirsiniz. Sadece annenizin veya ablanızın emzirdiği kızla
evlenemezsiniz.
Sual: Bir kadından süt emen, bir erkek çocuk, büyüdüğü
zaman, sütünü emdiği kadının torunu ile evlenebilir mi?
Cevap: Bir kadından süt emen bir erkek çocuk, büyüdüğünde, süt
anası, bunun annesi, kız kardeşleri, kızları ve her kuşaktan torunları ile
evlenmesi, ebedi haramdır. Bunlarla nesep ile akraba olsaydı, yine evlenemezdi.
Sual: Bir kimse, süt kardeşinin süt kızı ile evlenebilir
mi?
Cevap: Konu ile alakalı olarak Dürerde buyuruluyor ki:
“Öz kardeşinin süt kızı ile evlenmek haram olduğu gibi, süt kardeşinin öz kızı
ve süt kardeşinin süt kızı ile de evlenmek haramdır.”
Sual: Aynı kadından ve ayrı zamanlarda süt emen bir oğlan
ile bir kız çocuğu, büyüdükleri zaman, birbiri ile evlenebilir mi?
Cevap: Aynı kadından süt emen bir oğlan ile bir kız çocuğu, süt
babaları başka olsa ve başka senelerde emmiş olsalar bile, bu iki çocuk,
birbiri ile, birbirlerinin çocukları ve torunları ile evlenemez.
Sual: Anne, babaları ayrı iki çocuk, bir kadından süt
emince, ikisi birbiriyle süt kardeş olur mu?
Cevap: Hanefi mezhebinde, bir kadından, birer yudum süt emseler, bu
iki çocuk süt kardeş olurlar. Şafii mezhebinde, süt kardeşi olmaları için,
doyuncaya kadar beş kere emmeleri lazımdır.
Sual: Yaşı büyük olan bir kimse, herhangi bir kadının
sütünü içse, bu kimse, bu kadının süt çocuğu olur mu?
Cevap: Hanbeli mezhebinde, herhangi bir yaşta olan kimse, bir
kadının sütünü içse, bu kadının süt çocuğu ve sütünü içtiği kadının çocukları
da bunun süt kardeşi olur. Diğer üç mezhepte, ikibuçuk yaşından sonra süt
içince, süt kardeş ve süt çocuk olmaz.
Sual: Evli karı-koca, daha sonra birbirlerinin süt
kardeşi olduklarını öğrenseler, ne yapmaları gerekir?
Cevap: Bir erkeğin, hanımı ile süt kardeşi oldukları, fakat birinin
veya her ikisinin bir kere emmiş olduğu anlaşılsa, Hanefi mezhebine göre
nikâhları bozulur, ayrılmaları gerekir. Böyle durumda bunlar, ya ayrılırlar,
yahut da, Şafii mezhebini taklit ederek evliliklerini devam ettirebilirler.
Tabii dinî nikâh akitlerinde, kadının velisi bulunmamışsa, şahitler salih ve
erkek değilse, yeniden Şafii mezhebine göre nikâh akdi yaparak evli
kalabilirler. Fakat bu karı-koca, doyuncaya kadar beş kere emmişler ise, Şafii
mezhebini taklit etmeleri de mümkün olmaz, ayrılmaları lazım olur.
Süt çocuğu olması için
Sual: Bir çocuğun süt çocuğu olabilmesi için, emdiği süt miktarında ve süt emen
çocuğun yaşında belli bir sınır var mıdır?
Cevap: Konu ile alakalı olarak Nikâye kitabının şerhinde buyuruluyor
ki:
“Memeden süt emmeye, Rıdâ denir. İkibuçuk yaşından küçük
çocuk, yabancı bir veya birkaç kadından, birer yudum süt emerse, Hanefi ve
Maliki mezhebinde, bu kadınlar çocuğun süt annesi olur. Bu kadınların mahrem
akrabaları, çocuğa Mahrem yani evlenmeleri haram olurlar.
Kadının öz biraderi, çocuğun süt dayısı olur. Bu kadına, bu sütün gelmesine
sebep olan kocası da, süt babası olur. Bu adamın öz biraderi de, süt amcası
olur. Fakat süt emen çocuğun mahremleri, süt anneye ve kocasına mahrem
olmazlar. Şafii ve Hanbeli mezhebinde, doyuncaya kadar, ayrı ayrı beş kere
emmezse, süt çocuğu olmaz. İmâm-ı Ebû Yûsüf, İmâm-ı Muhammed ve İmâm-ı Şâfii
hazretleri, iki yaşından sonra emen çocuk için, süt çocukları olmaz buyurdular.
İkibuçuk yaşından sonra emen çocuk da, Hanefi mezhebinin söz birliği ile, süt çocuğu
olmaz. Bu yaşa gelen çocuğu emzirmek zaruri olmadığı için, emzirmesi caiz olmaz
denildi. Çünkü, insan parçasını zaruretsiz kullanmak haramdır.”
Sual: Bir kadının sütünü alıp, bu sütle yemek yapılsa, bu
yemekten yiyen çocuk, bu kadının süt çocuğu olur mu?
Cevap: Kadın sütü ile pişmiş yemeği yemekle, süt çocuğu olmaz. Süt
pişmemiş ise, yarıdan çok olunca, süt çocuğu olur. İmam-ı Şâfii hazretleri, süt
yarıdan az olunca da, süt çocuğu olur dedi. Kadının sütü, çocuğun burnuna
damlatılırsa, süt çocuğu olur. Ölünün ve dokuz yaşına gelmiş kızın sütü ile de,
süt çocuğu olur.
Sual: Bir çocuk, ölmüş bir kadından süt emse, bu çocuk, o
kadının süt çocuğu olur mu?
Cevap: Ölmüş bir kadının ve dokuz yaşına gelmiş kızın sütü ile de süt
çocuğu olur.
Sual: Evlenmemiş bekâr bir kızdan gelen sütü emen çocuk,
bu kızın süt çocuğu mu olur?
Cevap: Evlenmemiş bekâr bir kızda süt hasıl olursa, bunun emzirdiği
çocuk, bu kızın süt çocuğu olur.