İmâm-ı a'zama dil uzatanlar!..
26/12/2024 Perşembe Köşe yazarı O.Ü
Sual: İmâm-ı a'zam ebu Hanife hazretlerine dil uzatanlar oluyor, bunlara ne demeli?
Cevap: Hanefî âlimlerinden
ibni Âbidîn hazretleri, Redd-ül-muhtâr kitabında diyor ki:
“İmâm-ı
a'zamın büyüklüğünün şahidi, mezhebinin en çok yayılmış olmasıdır. Mezheb
imamları, Onun sözlerini senet olarak almışlardır. Mezhebinin âlimleri, bu
zamana kadar, her yerde Onun sözleri ile fetva verdiler. Evliyadan çoğu, Onun
mezhebine uyarak kemale geldiler. Anadolu, Balkan Müslümanları, Hint ve
Maveraünnehir yani Türkistan, yalnız Onun mezhebini bilirler.
Mecma'ul-bihâr kitabında deniyor ki:
'İmâm-ı
a'zamdan Allahü teâlânın razı olduğuna alamet, mezhebinin her yere yayılmasını
kolaylaştırmasıdır. Bu işte bir sırr-ı ilâhî olmasaydı, yeryüzündeki
müslümanların çoğu Onun mezhebinde olmazdı.'
Bu
ümmetin âlimlerinin çoğu hanefî mezhebinde idiler. İmâm-ı Rabbânî
hazretleri buyuruyor ki:
'İmâm-ı
a'zam Ebû Hanîfe, İsa aleyhisselama benzemektedir. Vera ve takva nimetine
kavuştuğu ve Sünnet-i seniyyeye uyduğu için, nasslardan ahkam çıkarmakta ve
ictihat yapmakta, çok yüksek dereceye ulaşmıştır. Bazı âlimler, Onun bu
derecesini anlayamadılar. Onun ictihat ile bulduğu şeyler, çok ince bilgiler
oldukları için, Kitaba ve Sünnete uymuyor sandılar. Bu yüce imama, rey sahibi
dediler. Onun ilminin hakikatine yetişemedikleri, Onun anladığını
anlıyamadıkları için, böyle yanıldılar. Hâlbuki, İmâm-ı Şafii hazretleri, Onun
anladığı bilgilerden, az bir şey sezerek, (Fıkıh âlimlerinin hepsi, fıkıh
ilminde, Ebû Hanîfenin talebesidir) dedi. Muhammed Pârisâ hazretleri; 'İsa
aleyhisselam gökten inince ictihat ve ameli imâm-ı Ebû Hanîfenin mezhebine
uygun düşecektir' buyurdu.”
Mezhebsizler,
Ebû Hanîfe hazretleri hakkındaki hadis-i şerifler için Kütüb-i sittede yoktur
demektedirler. Hâlbuki hadis-i şeriflerin sayısı, Kütüb-i sittede bildirilmiş
olanlar kadar değildir. Başka hadis kitaplarında da sahih hadislerin bulunduğu
söz birliği ile bildirilmiştir. Tirmizî'de yazılı, Ebû Hüreyre hazretlerinin
bildirdiği hadis-i şerifte;
(İman Süreyya yıldızına gitse, Faris ehlinden
biri, onu geri getirir) buyuruldu. Bunun İmam-ı a'zam
hazretlerini bildirdiği muhakkaktır. Ebû Hanîfe hazretlerine düşmanlık ise, bu
ümmete düşmanlıktır.