CEVAP
Nikâh tazelemek demek, yeniden nikâh kıymak demektir. Bunu bir hocanın
nezaretinde yapmak gerekmez. Yalnız birinin nikâhı tazelemesi yetişmez. Erkek
ile hanımının, iki erkek veya bir erkekle iki kadın şahit yanında nikâhı
tazelemeleri lazımdır. Kolaylık olmak için, nikâhını yenilemeye, hanımından
vekâlet almalı.
Nikâh tazelemek için hanımdan vekâlet aldıktan sonra, iki erkek şahit
yanında, (Öteden beri, nikâhlım olan hanımımı, onun tarafından
vekâleten ve tarafımdan asaleten kendime nikâh ettim) denirse nikâh
tazelenmiş olur. Eğer önceki nikâh sahih değil ise bu nikâh sahih olur. Erkek
hanımından vekâlet almadan kendi kendine şahitler huzurunda nikâh
tazeleyemez.
Kadının nikâh tazelemek için eşine (Nikâhımızı kıymak üzere seni
vekil ettim) demesi yetişir. Vekillikten azletmedikçe ömür boyu bu
vekâlet geçerlidir. Vekâlet verirken şahit gerekmez.
Hanımdan vekâlet alarak, tecdid-i iman ve tecdid-i nikâh duası fâsık da olsa
iki Müslüman şahit yanında okunursa, o iki kişi de, bu duanın nikâh tazelemek
duası olduğunu bilirlerse, nikâh yine tazelenmiş olur. İki erkek veya bir
erkek ile iki kadın şahit olmadan sadece bu duayı okumakla nikâh tazelenmez.
Erkek ve kadın şahitlerin müslüman, akıllı ve baliğ olmaları şarttır. Nikâhı
tazelenecek erkek ve kadını tanımaları da gerekir. Dede, nine, baba, anne,
amca, hala, dayı, teyze, evlat, torun, kardeş, yeğen de şahit olabilir.
Camide imam efendi, tecdid-i iman ve nikâh duasını cemaatle birlikte okursa,
cemaat birbirlerine şahit olmuş, nikâhları da tazelenmiş olur.
Tecdid-i iman ve tecdid-i nikâh duası şöyledir:
(Allahümme innî ürîdü en üceddidel îmâne vennikâha
tecdîden bi-kavli lâ ilâhe illallah Muhammedün resûlullah.)
Vekâleten nikâh tazelemek
Sual: Evli olan karı kocanın, ikisinin de vekâletini alan kişi,
onlar yokken nasıl nikâh tazeler?
CEVAP
Nikâh tazelemek, yeniden nikâh kıymak demektir. Vekil, nikâhları
tazelenecek karı kocayı tanıyan, iki erkek Müslüman şahit yanında, (Vekili
olduğum filan kadını, vekili olduğum filan kimseye tezvic ettim) derse,
nikâhları tazelenmiş, yani yeniden nikâhları kıyılmış olur.
Şâfiî'de nikâh tazelemek
Sual: (Şâfiî mezhebinde nikâh tazelemesi yoktur) deniliyor.
Şâfiî'de insan küfre düşmez mi? Nikâhını yenilemezse nikâhsız mı duracaktır?
CEVAP
Şâfiî'de de nikâh tazelemesi vardır. Şâfiî'de nikâh kıymak, Hanefî'den
farklı olduğu gibi, nikâh tazelemek de farklıdır. Farklı diye, (Nikâh
tazelemek yok) denmez. Nikâh tazelemek, yeniden nikâh kıymak demektir.
Şâfiî'de nikâh, Hanefî'dekinden farklıdır. Dine aykırı bir iş yaparak veya
söz söyleyerek küfre düşen Hanefî, tevbe edip tecdid-i iman yaptıktan sonra
hanımından vekâlet alarak, hanımını tanıyan iki erkek şahit yanında nikâh
tazeleyebilir. Yahut o iki şahidin yanında, (Öteden beri, nikâhlım
olan hanımımı, onun tarafından vekâleten ve tarafımdan asaleten kendime nikâh
ettim) derse nikâhı tazelenmiş olur. Şâfiî’de ise, kadın kocasına,
nikâh tazelemek için vekâlet veremez. Nikâh tazelemede, erkeğin kayınpederinin
yani karısının babasının bulunması şarttır. İki salih erkek yanında nikâhını
tazeleyebilir. Yani nikâh kıyabilir. Bir de Şâfiî’de, küfre sebep olan şeye
iddet zamanı içinde tevbe ederse, tecdid-i nikâh lazım olmaz.
|