Akika, çocuk nimetine karşılıktır
04/02/2025 Salı Köşe yazarı O.Ü
Sual: Dünyaya gelen kız erkek çocuklar için akika kesmenin hükmü nedir, ne zaman kesilir ve etinden kimler yiyebilir?
Cevap: Akika, çocuk
nimetine karşılık, Allahü teâlâya şükretmek niyeti ile hayvan kesmektir. Çocuğa
nafaka vermesi vacip olan kimsenin, yedinci günü isim koyması ve başını
kazıyıp, saçının ağırlığı kadar, erkek için altın veya gümüş, kız için gümüş
sadaka vermesi, erkek için iki, kız için bir akika hayvanı kesmesi, Hanefi
mezhebinde müstehaptır. Akika hayvanı, kurbanlık hayvan gibi olmalıdır. Sonra
da ve her zaman da kesilebilir. Kurban Bayramında da kesilebilir.
Resulullah Efendimizin (sallallahü aleyhi ve sellem) nübüvvetten sonra, kendisi
için akika kestiği Şir'a’da yazılıdır. Ölü olarak doğan çocuğa isim konmaz ve
akikası kesilmez. Akika hayvanının etlerinden, kesen yiyebilir, zengin, fakir
herkese verebilir. Akika kesmek, Şâfii ve Mâliki mezheblerinde sünnet-i
müekkededir. Şâfii ve Hanbeli mezheblerinde, kemikleri atılmaz, kırılmaz, oynak
yerlerinden ayrılıp toplanır, bir temiz bez içinde gömülür. Hanefi ve Mâliki
mezheblerinde kemikleri kırılabilir. Akika, çocukları belalardan,
hastalıklardan korur, kıyamette, anaya, babaya, ayrı bir şefaat ederler.
Mevâhib-i ledünniyyede deniyor ki:
“Hicretin sekizinci yılında oğlu İbrahim dünyaya
gelince, yedinci günü, Resulullah Efendimiz İbrahim'in başını tıraş ettirip,
saçının ağırlığı kadar gümüş sadaka verdi ve akika olarak iki koç kesti,
saçlarını gömdü.”
Sual: Kaza, keffaret veya adak orucu tutanların, iftar
vaktinde, ramazan orucunda olduğu gibi, ihtiyatlı mı hareket etmesi gerekir?
Cevap: Oruçlu olan
kimsenin, iftarı akşam namazından önce yapması müstehab ise de, bir ibadeti
bozmak şüphesinden kurtarmak için müstehab terk edilmelidir. Önce akşam
namazını kılmalı, sonra iftar etmelidir. Böylece iftar yine, yıldızlar
görünmeden önce yani acele edilmiş olur ve oruç, bozulmak tehlikesinden
kurtulur. Akşam namazını vakti çıkmadan, tekrar kılmak mümkündür. Takvim,
saat ve ezan yanlış olunca, oruç kurtulmaz. İbni Âbidînde buyuruluyor ki:
“İftar etmek için, güneşin battığını iki adil
Müslümanın haber vermesi lazımdır. Bir olursa da, beis yoktur.”
Görülüyor ki, takvimi hazırlayanın ve
iftar topu atanın, ezan okuyanın adil olmaları lazımdır.
