15/01/2025 Çarşamba Köşe yazarı H.Y

Doyduğu hâlde yemeye devam etmek haramdır. Misafiri var ise, onun yemesine mâni olmamak için, yer gibi davranmak lâzımdır. 

İslamiyet ve çalışma hayatı -17-

Dünya malından çoğunun, yenmesi ve kullanılması haram değildir. Helal olan şeyler sayılamayacak kadar çoktur. Ancak haramlar sayılıdır. Dinimizde yemesi, içmesi haram olan şeylerden bazıları şunlardır:

1. Kendileri haram olan şeylerdir. Kendiliğinden ölmüş ve besmelesiz kesilen hayvanların etine leş denir. Leş, domuz eti, şarap böyledir. Çok içince sarhoş yapan sıvıların, azını içmek de haramdır. Alkollü içkilerin hepsi haramdır.

2. Kendileri haram olmayıp; zorla, hırsızlık, rüşvet ve faiz yolu ile alınan veya şartlarına uymadan yapılan sözleşme ile satın alınan şeyleri yemek ve kullanmak haramdır.

3. Doyduğu hâlde yemeye devam etmek haramdır. Misafiri var ise, onun yemesine mâni olmamak için, yer gibi davranmak lâzımdır. Yemekte isrâf etmek, ziyafete davetsiz gitmek, başkasının malını izinsiz yemek, riya, gösteriş ile hazırlanan yemeği yemek, zengin ve fakirin kendi nezir, adak ettiği şeyi yemek haramdır.

4. Toprak, kireç, çamur gibi bedenine hastalık verecek zararlı şeyleri yemek haramdır.

5. Zehirli şeyler yemek-içmek haramdır. Mesela; bakır çalığı, zehir karıştırılmış yemek, ot, kokmuş ve kurtlanmış et, meyve, peynir böyledir.

6. Alışkanlık yapan uyuşturucu maddeleri içmek, kullanmak haramdır. Esrar otu, afyon, morfin, benzin böyledir. Bunlar ilaç olarak; ancak doktorun tavsiyesiyle kullanılmasına izin verilmiştir.

7. Her türlü pis şeyleri yemek ve içmek haramdır. İdrar, damardan çıkıp akan kan böyledir.

8. Temiz, fakat iğrenç olan şeyleri yemek haramdır. Kurbağa, sinek, yılan, yengeç, midye, istiridye gibi şeyleri yemek böyledir.

     ***

Eshab-ı Kiram’dan Hazret-i Ebu Derda, sabah olunca erkenden kalkıp mescide koşardı. Namazı kıldıktan sonra okunan Kur’ân-ı kerimi huzur içinde dinler, mescitten de herkesten sonra çıkardı... Bir ara, sabah namazlarında Resulullah Efendimiz selam verince, tesbih ve dua ardından sonra aceleyle gitmeye başladı. Bu hâl bir süre devam edince Resulullah Efendimiz sordu:

-Ey Ebu Derda! Sen mescide herkesten önce gelir, yine herkesten sonra çıkardın. Şimdi sana ne oldu?

-Ya Resulallah! Malumunuz, hurmaların dallarda olgunlaşarak yere düştüğü bir mevsimdeyiz. Komşumun hurma ağaçlarının dalları bizim evin avlusuna sarkmış durumda! Geceleri bu dallardan bizim avluya düşen hurmalar oluyor. Namazdan sonra hemen çıkıp gitmesem çocuklarım kalkacak, o hurmaları yiyecekler. Hâlbuki ben çocuklarıma haram yedirmemek için Allahü tealaya söz verdim. Bu sebeple namazdan sonra beklemeden kalkıp gidiyor, çocuklarım uyanıp avluya çıkmadan, dökülen hurmaları toplayıp komşumun avlusuna bırakıyorum. Acele ile çıkışımın sebebi budur.