Suizan, yanlış karar vermeye sebep olur!
12/01/2019 Cumartesi Köşe yazarı A.D
Bir müminin günah işlediğini zannetmek, suizan olur. Kalbe gelen düşünce, suizan olmaz. Eğer kalp o tarafa meylederse, o zaman suizan olur.
Suizan, bir kimseyi kötü zannetmek demektir. Bir kimseyi kötü bilmektir. Kesin olarak bilmeden birisi hakında zanda, tahminde bulunarak, onun iyi biri olmadığına karar vermek demektir. Bu ise haramdır.
Kur'ân-ı kerîmde meâlen;
(Ey îmân edenler, suizan etmekten kendinizi koruyun! Zannetmenin bazısı günâhtır) buyuruluyor.
Bir hadîs-i şerîfte de;
(Suizan etmeyiniz! Suizan, yanlış karar vermeye sebep olur. İnsanların gizli şeylerini araştırmayınız, kusurlarını görmeyiniz, münâkaşa, haset ve düşmanlık etmeyiniz, birbirinizi çekiştirmeyiniz, kardeş gibi birbirinizi seviniz! Müslüman müslümanın kardeşidir. Ona zulmetmez, yardım eder. Onu kendinden aşağı görmez) buyuruldu.
Bir müminin günah işlediğini zannetmek, suizan olur. Kalbe gelen düşünce, suizan olmaz. Eğer kalp o tarafa meylederse, o zaman suizan olur.
Tabii ki "kimseye suizan etmemeli" demek de yanlış olur. Doğrusu, "Müslümana suizan etmemeli"dir. Yani, Müslüman olduğunu söyleyen ve küfre sebep olan bir sözde ve işte bulunmayan kimsenin bir sözünden veya işinden hem imanlı olduğu, hem de imansız olduğu anlaşılırsa, imanlı olduğunu anlamalı, "Dinden çıktı" dememelidir.
Bir de durumu kesin olarak belli ise, mesela birisi içki içerken bizzat görülmüş ise, bu kimse içki içmez diye düşünmek de olmaz. Kesin bilinmeyen, bazı alametlere bakarak kötü zannetmek haramdır. Yoksa kesin biliyorsa o kimseyi kötü bilmek haram olmaz.
İnsanları suizandan kurtarmak için, töhmet yerlerinden uzak durmalıdır. Onların dedikodularına kendisi sebep olduğu için işleyecekleri günaha ortak olur. Bir gün Peygamber efendimiz, hanımı ile konuşurken, oradan birisi geçti. Peygamber efendimiz bu adamın yanına varıp;
- Bu konuştuğum benim zevcem Safiye'dir, buyurdu.
O zat dedi ki:
- Yâ Resûlallah, sizden de mi şüphe edilir?
- Kan, insanın damarlarında dolaştığı gibi, şeytan da insana nüfuz eder, kalbine şüphe sokar.
Bu hareketiyle Peygamber efendimiz, "siz de böyle yapın, başkalarının kötü zanda bulunmalarına meydan vermeyin" mesajını vermiş oldu.
Bir gün de adamın biri, bir kadınla şüphe uyandıracak şekilde konuşuyordu. Hazret-i Ömer, adamın yanına varıp, öfkeli şekilde bakınca adam;
- Bu benim hanımımdır, dedi.
Bunun üzerine hazret-i Ömer:
- Hanımın ise o zaman ne diye şüpheyi üzerinize çekecek şekilde konuşuyorsunuz? diyerek o kimseyi azarladı.
Bu iki hadiseden de anlaşıldığı gibi, suizan hususunda çok dikkatli olmalıyız.
