Üveysî ne demektir?
23/09/2022 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Tasavvuf âlimlerinin
"Üveysî" demeleri, üstadı yoktur demek değildir.
Sual: Üveysî ne
demektir, üveysi olanların üstadı yani onu yetiştiren bir rehberi yok mu
demektir?
Cevap: Tasavvuf
âlimlerinin "Üveysî" demeleri, üstadı yoktur demek değildir. Çünkü,
üveysî demek, onun yetişmesinde rûhâniyânın da hizmeti olmuştur demektir.
Hâce-i Ahrâr hazretleri Yakub-i Çerhi hazretlerinin hizmetinde yetiştiği hâlde,
yani üstadı bulunduğu hâlde, Bahâüddîn-i Buhârî hazretlerinin rûhâniyyetinden
de yardım gördüğü için, Hâce-i Ahrâr hazretlerine "Üveysî" denilir.
Bunun gibi, Bahâüddîn-i Buhârî hazretlerinin üstadı, Seyyid Emîr Gilâl
hazretleri idi. Fakat, ayrıca Hâce Abdülhâlık Goncdüvânî hazretlerinin
rûhâniyyetinden de istifade ettiği için, Bahâüddîn-i Buhârî hazretlerine
"Üveysî" denilmiştir. Bir kimse, üstadı bulunduğunu söylemekle
berâber, Üveysî olduğunu da bildirince, ona üstadını inkâr ediyor demek
şaşılacak insafsızlık olur.
Sual: Birisinin okuduğu
secde âyetini işiten kimsenin, tilavet secdesi yapması gerekir mi?
Cevap: Kur’ân-ı
kerimde, ondört yerde, secde âyeti vardır. Bunlardan birini okuyanın veya
işitenin, manasını anlamasa da, bir secde yapması vaciptir. Başkasının okuduğu
yerde bulunan, fakat işitmeyen kimse, secde etmez. Secde âyetini yazan,
heceleyen, secde yapmaz. Tercümesini okuyan veya işiten, bunun secde âyeti
olduğunu anlarsa, secde yapar.
Sual: Namaz kılarken,
kitaplarda bildirilmeyen dualar okunsa, namaza bir zararı olur mu?
Cevap: Namazda,
Kur’ân-ı kerimde ve hadis-i şerifte bulunmayan duaları okumak, namazı bozar.
Dürr-ül-muhtârda; “Selam vermeden önce okunacak dua Arabi olmalıdır. Namazda
başka dil ile dua etmek haramdır” buyuruluyor. İbni Âbidîn burada; “İmâm-ı Ebû
Yusuf ve Muhammed, Arabiden başka dil ile kılınan namaz sahih olmaz, dediler.
İmâm-ı a'zamın rahmetullahi aleyhim de sonraki ictihadı böyledir”
buyurmaktadır.
Sual: Namazın
vaciplerinden birini yapmamak, namazı bozar mı?
Cevap: Namazın
vaciplerinden birini bilerek yapmamak, namazı bozmaz ise de günah olur.
Unutarak yapmayan kimse, secde-i sehiv eder.
Sual: Bazı kitaplarda
vatan-ı aslî diye bir ifade geçmektedir, ne demektir bu?
Cevap: Vatan-ı aslî; asıl yer, insanın doğduğu veya evlendiği veya başka yere yerleşmemek, orada hep kalmak niyeti ile yerleştiği yerdir.
