Beş vaktin sünnetleri de nafiledir

29/01/2023 Pazar Köşe yazarı O.Ü

"Namaz vakti daraldığı zaman, nafile kılmak tahrimen mekruhtur."

 

Sual: Bazı kimseler, kaza namazı borcu olanların, sünnetler yerine de kaza namazı kılmalarına, sünnetler terk edilemez diyerek itiraz ediyorlar. Beş vaktin sünnetleri de nafile değil midir, nafile yerine kaza namazı kılınamaz mı?

Cevap: Konu ile alakalı olarak Merâkıl-felâhda ve bunu açıklayan Tahtâvî diyor ki:

“Sabah namazının farzından sonra, güneş doğuncaya kadar nafile namaz kılmak, tahrimen mekruhtur. Sabah namazının sünnetini önceden kılmamış ise, bunu kılmak da, bu yasağın içindedir. Çünkü bu vakit, yalnız farz kılmak için ayrılmıştır. Yani, farzdan sonra güneş doğuncaya kadar, namaz kılmayan, hep farz kılmış sayılmaktadır. Bu ise, sabah sünneti bile olsa, nafile kılmaktan daha efdaldir. Fakat, bu zaman içinde kaza namazı kılmak mekruh olmaz. Çünkü, hükmen farz kılmış sayılmak, sünnetten efdaldir. Kaza namazı kılmak ise, hakiki farz kılmak olup, bundan daha çok efdaldir.

Namaz vakti daraldığı zaman, nafile kılmak tahrimen mekruhtur. Çünkü, farzın vaktini kaçırmaya sebep olur. Lazım olmayan namazı kılarak, lazım olan namazı kaçırmış olur ki, aklı olanın yapacağı iş değildir. Güneş doğarken ve tepede iken ve batarken de, nafile kılmak böyledir. Bu nafileler, beş vakit namazın sünnetleri ise de, yine böyledir.”

Sünnetlerin, nafile namaz demek olduğu buradan da anlaşılmaktadır. Sünnetlerin nafile namaz oldukları, bunun için, özürsüz olarak hayvan üzerinde kılınabilecekleri Cevherede de açıkça yazılıdır. Hadîkada deniyor ki:

“Namaz vakti daraldığı zaman, farzdan evvelki sünneti kılmak, farzın kazaya kalmasına sebep olursa, bu sünneti kılmak haram olur. Farz olmayan bir şeyi yapmak için farzı terk etmek caiz değildir.”

Birçok Hanefî kitaplarında, Dürr-ül-muhtâr, İbni Âbidîn, Mültekâ şerhi olan Dürr-ül-müntekâ ve Ni'met-i İslâmda deniyor ki:

“Bir hâkim, vazifesini yapmak, bir talebe din dersini kaçırmamak için, sabah namazından başka namazların sünnetlerini terk edebilir.”

Hâkimin vazifesi, farz-ı ayın olmadığı hâlde, sünnetleri terk etmek için özür sayılınca, birikmiş kaza namazlarını ödemek, farz-ı ayın ve cezası pek şiddetli iken, bunları ödemek özür olmaz mı?

 

Sual: Namaz kılarken 'ah' demek namaza zarar verir mi?

Cevap: Namazda, 'ah, of' gibi inlemek, namazı bozar.