Beş vaktin sünnetleri de nafiledir
29/01/2023 Pazar Köşe yazarı O.Ü
"Namaz vakti daraldığı
zaman, nafile kılmak tahrimen mekruhtur."
Sual:
Bazı kimseler, kaza namazı borcu olanların, sünnetler yerine de kaza namazı
kılmalarına, sünnetler terk edilemez diyerek itiraz ediyorlar. Beş vaktin
sünnetleri de nafile değil midir, nafile yerine kaza namazı kılınamaz mı?
Cevap: Konu
ile alakalı olarak Merâkıl-felâhda ve bunu açıklayan Tahtâvî diyor ki:
“Sabah namazının farzından sonra, güneş doğuncaya kadar nafile
namaz kılmak, tahrimen mekruhtur. Sabah namazının sünnetini önceden kılmamış
ise, bunu kılmak da, bu yasağın içindedir. Çünkü bu vakit, yalnız farz kılmak
için ayrılmıştır. Yani, farzdan sonra güneş doğuncaya kadar, namaz kılmayan,
hep farz kılmış sayılmaktadır. Bu ise, sabah sünneti bile olsa, nafile kılmaktan
daha efdaldir. Fakat, bu zaman içinde kaza namazı kılmak mekruh olmaz. Çünkü,
hükmen farz kılmış sayılmak, sünnetten efdaldir. Kaza namazı kılmak ise, hakiki
farz kılmak olup, bundan daha çok efdaldir.
Namaz vakti daraldığı zaman, nafile kılmak tahrimen mekruhtur.
Çünkü, farzın vaktini kaçırmaya sebep olur. Lazım olmayan namazı kılarak, lazım
olan namazı kaçırmış olur ki, aklı olanın yapacağı iş değildir. Güneş doğarken
ve tepede iken ve batarken de, nafile kılmak böyledir. Bu nafileler, beş vakit namazın
sünnetleri ise de, yine böyledir.”
Sünnetlerin, nafile namaz demek olduğu buradan da
anlaşılmaktadır. Sünnetlerin nafile namaz oldukları, bunun için, özürsüz olarak
hayvan üzerinde kılınabilecekleri Cevherede de açıkça yazılıdır. Hadîkada
deniyor ki:
“Namaz vakti daraldığı zaman, farzdan evvelki sünneti kılmak,
farzın kazaya kalmasına sebep olursa, bu sünneti kılmak haram olur. Farz
olmayan bir şeyi yapmak için farzı terk etmek caiz değildir.”
Birçok Hanefî kitaplarında, Dürr-ül-muhtâr, İbni Âbidîn, Mültekâ
şerhi olan Dürr-ül-müntekâ ve Ni'met-i İslâmda deniyor ki:
“Bir hâkim, vazifesini yapmak, bir talebe din dersini kaçırmamak
için, sabah namazından başka namazların sünnetlerini terk edebilir.”
Hâkimin vazifesi, farz-ı ayın olmadığı hâlde, sünnetleri terk
etmek için özür sayılınca, birikmiş kaza namazlarını ödemek, farz-ı ayın ve
cezası pek şiddetli iken, bunları ödemek özür olmaz mı?
Sual:
Namaz kılarken 'ah' demek namaza zarar verir mi?
Cevap: Namazda, 'ah, of' gibi inlemek, namazı bozar.