İmsakta siyah ve beyaz iplik nedir?
03/03/2025 Pazartesi Köşe yazarı O.Ü
Sual: Kur’ânda, yeme ve içme zamanının sonunu bildiren beyaz ve siyah iplikten maksat nedir, ne anlatılmaktadır?
Cevap: Konu ile alakalı olarak
Rıyâd-un-nâsıhîn kitabında deniyor ki:
“Bakara
suresindeki bir âyet-i kerimede mealen; (Beyaz iplik siyahtan ayırt
edilinceye kadar yiyiniz, içiniz!) buyurulmuştur. Bu ipliklerin,
gündüzün beyazlığı ile gecenin siyahlığı olduklarını anlatmak için, daha
sonra (Fecrin) kelimesi nazil oldu. Gündüzün beyazlığı ile
gecenin siyahlığı, iplik gibi birbirinden ayrılınca, oruca başlanacağı
anlaşıldı.” Mecma'ul-enhür ve Hindiyyede deniyor ki:
“Hanefî
mezhebi âlimlerinin çoğuna göre, ufkun bir yerinde beyazlık başlayınca, İmsak
vakti olup, oruca başlanır.”
Bundan
15 dakika sonra beyazlık ufuk üzerine ip gibi yayılınca, sabah namazı vakti
başlar. Böyle yapmak ihtiyâtlı olur. Yani tetbirli, iyi olur. Namazı da, orucu
da, bütün âlimlere göre sahih olur. Oruca ikinci vaktiden sonra başlamışsa,
şüpheli olur. Astronomik hesaplar ile birinci vakit bulunmakta ve takvimlere
birinci vakit yazılmaktadır. Şimdi, bazı takvimlere ikinci vaktin hatta bundan
sonra başlıyan kızıllığın yayıldığı zamanın yazıldığı görülüyor. Bu yeni
takvimlere uyanların orucları sahih olmaz. İmsakin iki vakti arasındaki on
dakika kadar zamana İhtiyat zamanı denir. Bu zamana temkin demek doğru değildir.
İmsakı şüpheli zamana geciktirmenin mekruh olduğu, Bahr-ür-râık kitabı da
bildirmektedir. Hele kızıllığın sonunda başlanılan oruçlar hiç sahih olmaz.
Sual:
Ramazan ayına mahsus, Müslümanlar için bildirilen bir müjde var mıdır?
Cevap: Konu ile alakalı
olarak, İmâm-ı Beyhekî hazretlerinin haber verdği hadis-i şerifde
buyurulyor ki:
(Allahü teâlâ benim ümmetime, Ramazan-ı şerifte
beş şey ihsan eder ki, bunları hiçbir Peygambere vermemiştir: 1-Ramazanın
birinci gecesi, Allahü teâlâ müminlere rahmet eder. Rahmet ile baktığı kuluna
hiç azap etmez. 2-İftar zamanında, oruçlunun ağzı kokusu, Allahü teâlâya,
her kokudan daha güzel gelir. 3-Melekler, ramazanın her gece ve
gündüzünde, oruç tutanların af olması için dua eder. 4-Allahü teâlâ, oruç
tutanlara, ahırette vermek için, Ramazan-ı şerifte Cennette yer tayin
eder. 5-Ramazan-ı şerifin son günü, oruç tutan müminlerin hepsini af
eder.)
