Müsâfeha edenlerin günâhları dökülür...
13/08/2021 Cuma Köşe yazarı V.T
İki Müslümân
karşılaşdığı zamân, birbirine selâm vermesi ve sonra müsâfeha etmesi sünnettir.
Abdülvâhid Rûyânî
hazretleri Şâfiî fıkıh ve hadîs âlimidir. 415 (m. 1024) yılında İran’da Rûyân
şehrinde doğdu. İlim ehli bir aileye mensup olup temel bilgileri babasından ve
dedesinden aldı. Tahsil için Buhara, Gazne, Nîşâbur ve Merv gibi şehirleri
dolaştı. 502’de (m. 1108) Türkistan’da Âmül’de vefat etti.
Bu mübarek zat, bir
dersinde şunları anlattı:
İki Müslümân
karşılaşdığı zamân, birbirine (Selâmün aleyküm) demesi ve sonra el ile müsâfeha
etmesi sünnettir. Müsâfeha ederken günâhları dökülür. Aşağıdaki sekiz kimseye,
her zamân selâm vermek harâmdır, günâhtır:
Yabancı kızlara,
genç kadınlara, satranç ve her oyunu oynayanlara, kumar oynayanlara, içki
içenlere, gıybet edenlere, şarkıcılara, âşikâre günâh işleyenlere, kızlara,
kadınlara bakanlara selâm verilmez.
Aşağıdaki onaltı hâlde
görülen kimselere, yalnız o hâlde iken selâm verilmez:
Namâzda olana, hatîb
efendiye, hutbe okurken, Kur’ân-ı kerîm okuyana, zikir ve vaaz edene, hadîs-i
şerîf okuyana; yukarıda yazılanları dinleyenlere, fıkıh dersi çalışana,
mahkemede hâkimlere, din dersi müzâkere edenlere, müezzine ezân okurken, ikâmet
okurken, din dersi veren muallime, zevcesi ile meşgûl olana, avret yeri açık
olana, abdest bozmakta olana, yemek yemekte olana selâm verilmez. Aç kimse,
sofraya çağrılacağını bilirse, yemek yiyene selâm verebilir. Talebe, hocasına
selâm verebilir.
Mahrem olmayan ihtiyâr
kadınlara selâm verilir. Zarûret olduğu zamânlarda, şehvetten emîn ise,
müsâfeha da edilir [yanî eli sıkılır]. Günâh işleyenler, tövbe ederse,
selâm verilir. Günâh işlerken mâni olmak niyeti ile selâm verilebilir.
Kâfirlere, ancak iş düşdüğü zamân selâm verilebilir. Kâfiri tebcîl ederek saygı
göstermek için selâm veren kâfir olur. Kâfiri tazîm eden, meselâ üstâdım, gibi
sözlerle saygı gösteren, kâfir olur...
Selâm verene ve üçe kadar aksırıp da (Elhamdülillâh) diyene hemen cevap vermek farz-ı kifâyedir. İşitenlerin cevâbı geciktirmesi harâmdır. Tövbe etmeleri lâzım olur. Mektupla gelen selâmı okuyunca hemen (Ve aleyküm selâm) demek farzdır. Bunu yazıp göndermek müstehaptır. Birisine selâm götürmeyi kabul eden kimsenin, bu selâmı götürmesi farzdır. Çünkü, üzerinde emânettir. Götürmeyi kabul etmemiş ise (Vedî’a) olur. Vedî’ayı götürmek lâzım olmaz.