''Haram olan emirlerine itaat etmeyiniz!..''
04/07/2022 Pazartesi Köşe yazarı V.T
Nisâ sûresinde
buyuruldu ki: ''Ey müminler! Peygamberime ve sizden olan, âmirlerinize
itaat ediniz!''
Ebû Muhammed bin
Zekeriyyâ hazretleri fıkıh ve tefsîr âlimlerindendir. 781 (m. 1379) senesinde
vefât etti. tasavvufta yüksek derecelere kavuşmuştu. Çok kerametleri
görüldü. Aile efradı da kalabalık olduğu hâlde, evinde dünyalık olarak bir şey
bulundurmazdı. Çünkü o, hiçbir şeye ehemmiyet vermez, gönül bağlamazdı. Rivâyet
olunur ki, ona, bir şeye ihtiyâcı olduğu zaman, gayb âleminden, Allahü teâlâ
tarafından kendisine gönderilirdi. Eliyle topraktan bir şey alsa, Allahü
teâlânın izni ile o şey, Ebû Muhammed hazretlerinin arzusu ne ise ona
dönüşüverirdi. Sayı ve adet olarak tam istediği gibi olurdu. Buyurdu ki:
Ana-babaya iyilik
etmek, onları zarardan ve sıkıntıdan korumak farz-ı ayndır. Cihâda gitmek ise,
farz-ı kifâye olduğundan, ana-babadan izin olmadıkça harbe gitmek helâl olmaz.
Ana-baba kâfir de olsalar, onlara iyilik etmek, hizmet etmek farzdır. Ticâret,
hac ve ömre için ana-babadan izinsiz sefere gitmek câizdir. İlm öğrenmek için
gitmek de öyledir. Zîrâ bunlarda, harp gibi, ölüm tehlikesi olmadığından,
ayrılık hüzünleri, kavuşmak ümidi ile zâil olur...
Ana-babanın ve hocanın
günaha sokacak olan emirlerine itaat lâzım değildir. Meselâ, hırsızlık için
veya birini öldürmek için veya yol kesicilik için veya zinâ için bir kadını bir
yere gönderirlerken, orada buna mâni olabilecek bir adam bulunsa, fakat bu
adamın mâni olmasına anası-babası müsaade etmese, bunları dinlemeyip mâni
olması lâzımdır. Zîrâ, günaha mâni olmak farz-ı ayndır. Ana-babaya itaat ise,
günah olmayan emirleri için, farzdır. Ana-babanın farzı terk ettirmesi günah
olduğundan bu emirleri yapılmaz. Nisâ sûresi ellidokuzuncu âyetinde
meâlen, (Ey müminler! Peygamberime ve sizden olan, âmirlerinize itaat
ediniz!) buyuruldu. Günah olmayan emirlere itaat lâzımdır.
Peygamberimiz bir yere ufak bir askerî birlik göndermişti. Başlarına da bir kumandan tâyîn etmişti. Âmirleri, bunlara kızıp, büyük bir ateş yaktırdı ve bu ateşe giriniz, bana itaat farzdır dedi. Askerlerin bazısı girelim, dedi. Bir kısmı da biz ateşten kurtulmak için Müslüman olduk, girmeyelim, dedi ve girmediler. Peygamberimiz bunu haber alınca: (Eğer itaat edip girselerdi, Cehennemde ebedî kalırlardı) buyurdu. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Üzerinize âmir tâyîn edilen Müslüman, her kim olursa olsun, haram ile emretmedikçe, ona itaat ediniz! Haram olan emirlerine itaat etmeyiniz!)
