Müsâfeha ne demektir?
19/11/2021 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Müsâfeha, iki kişinin,
sağ elin avuç içlerini birbirine yapıştırıp, iki baş parmağın yanlarını birbirine
değdirmesidir.
Sual: Din kitaplarında
bildirilen müsâfeha, şekil olarak nasıl yapılır, bugünkü yapılan tokalaşma
şekli müsâfeha yerine geçer mi?
Cevap: Konu ile alakalı
olarak Tahtâvî, Merâkıl-felâh şerhinde, buyuruyor ki:
“Müslümanların, birbiri
ile karşılaştığı zaman, müsâfeha etmeleri sünnettir. Nitekim Süleyman Ebû Dâvud
Sicstânî hazretlerinin bildirdiği hadis-i şerifte, Ebû Zer Gıfârî
radıyallahü anh buyuruyor ki: (Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem
ile her karşılaştığımda, benimle müsâfeha ederdi.)
Müsâfeha, iki kişinin,
sağ elin avuç içlerini birbirine yapıştırıp, iki baş parmağın yanlarını
birbirine değdirmesidir. Şimdi moda olan, parmakları tutarak avucuna koyarak
yapılan tokalaşma, Şiilerin üsulüdür. Sünnet olan ise, karşılaşınca, selam
söyleşirken, sağ el dört parmak içlerini, çıplak olarak, eldivensiz, örtüsüz
karşısındakinin sağ eli dışına baş parmağı tarafına yapıştırmaktır. Baş
parmakta bulunan damardan muhabbet yayılır. Müsâfeha ederken, birbirine
muhabbet geçer.”
Sual: Camilerde beş
vakit namazların ardından müsâfeha etmenin dinen mahzuru olur mu?
Cevap: Bu konuda İbni
Âbidînde buyuruluyor ki:
“Camide beş vakit
namazdan sonra birbiri ile müsâfeha etmek bidattir. Şiiîlerin âdetidir.”
Bayram günleri,
camilerde müsâfeha ederek bayramlaşmak ve namazlardan sonra, âdet etmeden, ara
sıra müsâfeha etmek caizdir.
İhtiyaç olduğu vakit,
gayr-i müslim zimmiye selam vermek ve müsâfeha etmek caiz olur. Hürmet için
ise, caiz olmaz. Çünkü kâfire hürmet etmek, imanı giderir küfür olur.
Sual: Selam verirken
neye dikkat etmeli ve selam vermede öncelik nasıl olmalıdır?
Cevap: Selam vermekte
sünnet şöyledir ki, önce büyük küçüğe, şehirli köylüye, devedeki ata binmiş
olana, attaki merkepte olana, merkep üstündeki yaya yürüyene, ayakta olan
oturana, az olan çok olana, efendi hizmetçisine, baba oğluna, ana kızına verir.
Rutbe ve nimeti çok olan önce selam verir. Nitekim, Mirac gecesi, önce Allahü
teâlâ selam verdi.
İki Müslüman, birbirine aynı anda selam verirse, her ikisinin de, birbirine cevap vermesi farz olur. Birbirinden sonra selam verirlerse, ikincinin verdiği selam cevap yerine geçer. Çok kimseye selam verildiği zaman, bir kişi, hatta bir çocuk cevap verince, ötekiler vermese de olur.
