Müsafeha ne demektir?
28/03/2019 Perşembe Köşe yazarı O.U
Şimdi moda olan, parmakları tutarak avucuna koyarak
yapılan tokalaşma, Şiilerin usulüdür.
Sual: Din kitaplarında bildirilen müsafeha, şekil olarak
nasıl yapılır, bugünkü yapılan tokalaşma şekli müsafeha yerine geçer mi?
Cevap: Konu ile alakalı olarak Tahtâvî,
Merâkıl-felâh şerhinde, buyuruyor ki:
“Müslümanların, birbiri ile karşılaştığı zaman, müsafeha
etmeleri sünnettir. Nitekim Süleyman Ebû Dâvud Sicstânî hazretlerinin
bildirdiği hadîs-i şerifte, Ebû Zer Gıfârî radıyallahü anh buyuruyor ki:
(Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem ile her
karşılaştığımda, benimle müsafeha ederdi.)
Müsafeha, iki kişinin, sağ elin avuç içlerini
birbirine yapıştırıp, iki baş parmağın yanlarını birbirine değdirmesidir. Şimdi
moda olan, parmakları tutarak avucuna koyarak yapılan tokalaşma, Şiilerin
usulüdür. Sünnet olan ise, karşılaşınca, selam söyleşirken, sağ el dört parmak
içlerini, çıplak olarak, eldivensiz, örtüsüz karşısındakinin sağ eli dışına baş
parmağı tarafına yapıştırmaktır. Baş parmakta bulunan damardan muhabbet
yayılır. Müsafeha ederken, birbirine muhabbet geçer.”
***
Sual: Camilerde beş vakit namazların ardından müsafeha
etmenin dinen mahzuru olur mu?
Cevap: Bu konuda İbni Âbidînde buyuruluyor ki:
“Camide beş vakit namazdan sonra birbiri ile müsafeha etmek
bidattir. Şiilerin adetidir.”
Bayram günleri, camilerde müsafeha ederek bayramlaşmak ve
namazlardan sonra, âdet etmeden, ara sıra müsafeha etmek caizdir.
İhtiyaç olduğu vakit, gayr-i müslim zimmiye selam vermek ve
müsafeha etmek caiz olur. Hürmet için ise, caiz olmaz. Çünkü kâfire hürmet
etmek, imanı giderir küfür olur.
***
Sual: Selam verirken neye dikkat etmeli ve selam vermede
öncelik nasıl olmalıdır?
Cevap: Selam vermekte sünnet şöyledir ki, önce
büyük küçüğe, şehirli köylüye, devedeki ata binmiş olana, attaki merkepte
olana, merkep üstündeki yaya yürüyene, ayakta olan oturana, az olan çok olana,
efendi hizmetçisine, baba oğluna, ana kızına verir. Rütbe ve nimeti çok olan
önce selam verir. Nitekim, mirac gecesi, önce Allahü teâlâ selam verdi.
İki Müslüman, birbirine aynı anda selam verirse, her
ikisinin de, birbirine cevap vermesi farz olur. Birbirinden sonra selam
verirlerse, ikincinin verdiği selam cevap yerine geçer. Çok kimseye selam
verildiği zaman, bir kişi, hatta bir çocuk cevap verince, ötekiler vermese de
olur.