06/11/2024 Çarşamba Köşe yazarı V.T

Müslüman erkeğin, sahih nikâh ile evlenmiş olduğu zevcesinin nafakasını temîn etmesi farzdır. 

İbn-i Dakîk-ul-Îd hazretleri hadîs, usûl, nahiv, edebiyât ve Şâfiî fıkıh âlimidir. İsmi, Muhammed, babasınınki Ali'dir. 1228 (H.625) senesinde Hicâz’da Yenbu şehrinde doğdu. Hadîs-i şerîf öğrenmek için Şam, İskenderiyye ve daha başka yerlere gitti. Başta babasından olmak üzere birçok âlimin ilminden istifâde etti. Mâlikî ve Şafiî mezhebi fıkıh bilgilerinde ve usûl bilgilerinde söz sâhibi oldu. 1302 (H.702) senesinde Kâhire'de vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Müslüman erkeğin, sahih nikâh ile evlenmiş olduğu zevcesinin nafakasını temîn etmesi farzdır. (Nafaka), yiyecek, giyecek ve barınacak ev demektir...

Zevcesini, kendi mülkü olan veya kira ile tuttuğu evde oturtması lâzımdır. Zevce, evde erkeğin akrabâsından hiçbirinin bulunmamasını isteyebilir.  Zevc de, kadının yakınlarından hiçbirinin bulunmamasını isteyebilir. İkisi de bu hakka mâliktir. Evin, sâlih Müslüman komşular arasında olması [müezzinin kendi sesinin evden işitilmesi] lâzımdır...

Haftada bir kere anasına babasına gitmesine mâni olamaz. Onların haftada, bir kere kızlarına gelmeleri de, iyi olur. İkisinden biri hasta olursa ve bakacak kimseleri olmazsa, zevc râzı olmasa bile, zevcenin gidip hizmet etmesi lâzımdır. Diğer mahrem akrabâsının senede bir gelmelerine veya zevcenin onlara gitmesine mâni olamaz. Bunlardan başkalarına ve günah olan yere gitmelerine izin verirse, ikisi de günaha girer. Evinde veya dışarıda, başkaları için ücret ile veya hayır için iş yapmasına ve mektebe, vaaza gitmesine mâni olur. Kadının evde ev işleri ile meşgûl olması, boş kalmaması lâzımdır... 

Kadının (Mahrem akrabâsı), onsekiz erkek olup şunlardır:

Babası ve dedeleri, oğlu ve torunları, yalnız anadan veya yalnız babadan olsa bile kardeşi, erkek ve kız kardeşinin oğulları, amcası, dayısıdır. Bu yedi erkek, süt emmek sebebi ile ve zinâ sebebi ile de mahrem akrabâ olur. Dört erkek de, nikâh sebebi ile mahrem akrabâ olur. Bunlar:

Kayınpeder, dâmâd, üvey baba ve üvey oğuldur...

Enişte ve kayınbirâder mahrem akrabâ değildir. Zevcenin bu ikisine de açık görünmesi, yüzünden başka yerleri örtülü olsa bile, yalnız bir odada kalması, birlikte sefere gitmeleri haramdır. Dâmâda kayınvaldesinin anadan ve babadan olan anaları da mahremdirler.